2025 yılı ocak-mayıs döneminde merkezi yönetim bütçe giderleri 5 trilyon 339,5 milyar TL, bütçe gelirleri 4 trilyon 689,2 milyar TL ve bütçe açığı 650,3 milyar TL olarak gerçekleşmiştir. Ayrıca, faiz dışı bütçe giderleri 4 trilyon 503,7 milyar TL ve faiz dışı fazla ise 185,5 milyar TL olarak gerçekleşmiştir.
Diğer kalemlerin akıbetini ise aşağıda izah etmeye çalışayım.
2025 mayıs ayı bütçe gerçekleşmeleri
2025 yılı mayıs ayında merkezi yönetim bütçe giderleri 1 trilyon 89,7 milyar TL, bütçe gelirleri 1 trilyon 325 milyar TL ve bütçe fazlası 235,2 milyar TL olarak gerçekleşmiştir. Ayrıca, faiz dışı bütçe giderleri 978,6 milyar TL ve faiz dışı fazla ise 346,4 milyar TL olarak gerçekleşmiştir.
Genel görünüm aşağıdaki tabloda bulunmaktadır.
Merkezi yönetim bütçesi 2024 yılı mayıs ayında 219 milyar 409 milyon TL fazla vermiş iken 2025 yılı mayıs ayında 235 milyar 229 milyon TL fazla vermiştir. 2024 yılı mayıs ayında 330 milyar 52 milyon TL faiz dışı fazla verilmiş iken 2025 yılı mayıs ayında 346 milyar 385 milyon TL faiz dışı fazla verilmiştir.
2025 ocak-mayıs dönemi bütçe giderleri
2025 yılı ocak-mayıs döneminde merkezi yönetim bütçe giderleri 5 trilyon 339,5 milyar TL, bütçe gelirleri 4 trilyon 689,2 milyar TL ve bütçe açığı 650,3 milyar TL olarak gerçekleşmiştir. Ayrıca, faiz dışı bütçe giderleri 4 trilyon 503,7 milyar TL ve faiz dışı fazla ise 185,5 milyar TL olarak gerçekleşmiştir.
Merkezi yönetim bütçesi 2024 yılı ocak-mayıs döneminde 471 milyar 903 milyon TL açık vermiş iken 2025 yılı ocak-mayıs döneminde 650 milyar 302 milyon TL açık vermiştir. 2024 yılı ocak-mayıs döneminde 3 milyar 244 milyon TL faiz dışı fazla verilmiş iken 2025 yılı ocak-mayıs döneminde 185 milyar 463 milyon TL faiz dışı fazla verilmiştir.
2025 ocak-mayıs dönemi bütçe gelir gerçekleşmeleri
Merkezi yönetim bütçe gelirleri ocak-mayıs dönemi itibarıyla 4 trilyon 689 milyar 154 milyon TL olarak gerçekleşmiştir. Vergi gelirleri 4 trilyon 6 milyar 528 milyon TL, genel bütçe vergi dışı gelirleri ise 541 milyar 174 milyon TL olmuştur.
Aşağıdaki tabloda 2025 ocak-mayıs dönemi vergi gelirleri ve bu vergilerin toplam vergi gelirleri içindeki payları gösterilmiştir.
Yukarıdaki tabloda da görüldüğü üzere 2025 ocak-mayıs döneminde KDV ve ÖTV’nin toplam vergi gelirleri içindeki payı yüzde 46,94; dolaylı vergilerin payı yüzde 61,84 ve dolaysız vergilerin payı ise yüzde 38,16 olarak gerçekleşti.
Stopaj yoluyla alınan gelir vergisinin toplam gelir vergisi içindeki payı yüzde 91,38 kadardır.
Ocak-mayıs 2025 ile geçen yıl aynı dönem vergi tahsilatı karşılaştırılması
2024 yılı ocak-mayıs döneminde bütçe gelirleri 3 trilyon 240 milyar 147 milyon TL iken 2025 yılının aynı döneminde yüzde 44,7 oranında artarak 4 trilyon 689 milyar 154 milyon TL olarak gerçekleşmiştir.
2025 yılı ocak-mayıs dönemi vergi gelirleri tahsilatı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 46,7 oranında artarak 4 trilyon 6 milyar 528 milyon TL olmuştur.
Aşağıdaki tabloda vergi kalemleri bazında ocak-mayıs 2025 tahsilat tutarları ile geçen yılın aynı dönemdeki tahsilat tutarları ve değişim oranları bulunmaktadır.
Yukarıdaki tabloya göre 2025 ocak-mayıs döneminde geçen yıl aynı döneme nazaran tahsilat oranı en fazla olan gelir kalemi yüzde 97,4 artışla gelir vergisi olmuştur. Bunun ardından BSMV yüzde 79,1 ile; kolalı gazozlardan alınan ÖTV yüzde 75,80 ile; yüzde 67,9 ile özel iletişim vergisi gelmektedir. Diğerlerinin artış oranları yukarıdaki tabloda görülmektedir.
ÖTV genel toplamı ise geçen yıl aynı döneme göre yüzde 36,6 oranında artmış.
Murat Batı kimdir?
Prof. Dr. Murat Batı, 14 Aralık 1974 tarihinde Diyarbakır'da doğdu. İlk, orta ve lise eğitimini Diyarbakır'da tamamladı. Lisansını Ankara Gazi Üniversitesi'nden, yüksek lisansını Hacettepe Üniversitesi'nden, doktora derecesini "Türev Araçların Vergilendirilmesi" teziyle 2012 yılında İstanbul Üniversitesinden aldı.
Mali hukuk alanında 2016 yılında doçent, 2022 yılında profesör kadrosuna (Ondokuz Mayıs Üniversitesi Hukuk Fakültesi) atandı.
Çok sayıda üniversite, banka, belediye ve profesyonel şirkete, özellikle vergi hukuku alanında eğitimler verdi; hukuk ofisleri ile YMM ofislerine danışmanlık yaptı.
"Vergi Hukuku (Genel Hükümler)", "Muhasebe Hileleri ve Vergiden Kaçınmanın Türk Vergi Mevzuatındaki Yasallığı", "Türk Vergi Sistemi" kitapları yayımlandı; 60'tan fazla ulusal ve uluslararası akademik yayında makale ve kitap bölümü yazdı.
Kısa bir süre Cumhuriyet, Dünya ve BirGün gazetelerinde konuk yazarlık yaptı. Eylül 2020'den itibaren T24'te yazmaya başlayan Murat Batı, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mali Hukuk Ana Bilim Dalı Başkanlığı görevini halen sürdürmektedir.
|
