Basında yer alan haberlere göre Vergi Denetim Kurulu Başkanlığı, çeşitli branşlarda profesyonel faaliyet gösteren bazı sporcuların yaklaşık 5,3 milyar lira ücret gelirini beyan dışı bıraktığı söylenmekte.
Haberlere göre aralarında futbolcu, basketbolcu ve voleybolcuların olduğu 4 bin 588 sporcu risk analizine tabi tutuldu. Yaklaşık 310 sporcu 2024 yılında elde ettikleri gelirlerini 7 Nisan 2025 Pazartesi gününe kadar beyan etmedikleri için bu kişiler izaha davet edilmiş; 5,3 milyarlık kazancın 3,7 milyarlık kısmının ise futbolculara; 1,15 milyar liralık kısmın ise basketbolculara ait olduğu belirtilmiş.
Buna göre sporcuların beyan verme durumlarını izah etmeye çalışayım.
Sporcular ücret alır
Sporcuların aldıkları paralar ücrettir. Yani sporcuların aldıkları paralar Gelir Vergisi Kanunu m.61 uyarınca ücret olarak değerlendirilecektir. Tıpkı ücretli çalışanlar gibi sporculara verilen paralardan -ücret sayıldığından- stopaj yapılacaktır. Ancak normal ücretlilerden yapılan stopaj, gelir vergisinin artan oranlı tarifesine (dilim usulü) tabi tutulurken sporculardan tek ve sabit bir oranla stopaj yapılmaktadır. Bu oran, sporcunun bulunduğu lige göre değişiklik göstermektedir.
Buna göre 1 Ocak 2020 tarihinden itibaren sporculara yapılan ücret ve ücret sayılan ödemelerden;
a) Lig usulüne tabi spor dallarında;
1) En üst ligdekiler için yüzde 20,
2) En üst altı ligdekiler için yüzde 10,
3) Diğer liglerdekiler için yüzde 5,
b) Lig usulüne tabi olmayan spor dallarındaki sporculara yapılan ödemeler ile milli sporculara uluslararası müsabakalara katılmaları karşılığında yapılan ödemelerden yüzde 5, oranında gelir vergisi stopajı yapılacaktır. Bu oranlar ve uygulanma süresi -bir değişiklik olmadığı sürece- GVK Geçici m.72 uyarınca 31.12.2028’e kadar sürecektir.
Sporculara verilen bu paralardan stopaj yapılması tek başına yetmemekte ayrıca 2024 yılında aldıkları ücretler aşağıda belirttiğim koşulları sağlıyorsa ayrıca beyan da edilmesi gerekmektedir.
Buraya kadar bir sorun yok gibi ancak 1 Kasım 2019 tarihi önem arz etmektedir.
Şöyle ki…
1 Kasım 2019 tarihinden sonra akdedilerek geçerlilik kazanan veya 1 Kasım 2019 tarihinden önce imzalanmakla birlikte bu tarihten sonra (süre uzatımı veya ücreti etkileyen değişiklikler gibi nedenlerle) yenilenen sporcu sözleşmelerine istinaden elde edilen ücret gelirleri toplamı o yılın GVK m.103’ün son dilimini aşarsa sporcu tarafından ayrıca yıllık beyanname ile de beyan edilmesi gerekmektedir. Ayrıca en üst lig için yapılacak sözleşmelerden kesilecek stopaj oranı yüzde 15 değil yüzde 20 olacaktır.
Basında bahsedilen husus tam da burasıdır. Sporcuların 2024 yılında elde ettikleri ücret toplamı 3 milyon lirayı aşıyorsa 7 Nisan 2025 Pazartesi gününe kadar yıllık beyanname verilmesi gerekmekteydi.
Örneğin en üst ligde faaliyet gösteren GS Spor Kulübünde oynayan Futbolcu Mustafa, 20 Ocak 2024 tarihinde 4 yıllık sözleşme imzalamıştır. GS Spor Kulübü 2024 yılında sözleşme gereği futbolcu Mustafa’ya 5 milyon lira ödeme yapmıştır. GS Spor Kulübü bu tutar üzerinden -sözleşme 1 Kasım 2019 tarihinden sonra yapıldığı için- GVK Geçici m.72 uyarınca yüzde 20 stopaj yapmıştır. Futbolcu Mustafa’nın elde ettiği gelir tutarı 2024 yılındaki beyan sınırı olan -GVK m.103/son dilim- 3 milyon lirayı aştığı için Futbolcu Mustafa aldığı parayı (ücreti) sonraki sene yani 2025 7 Nisan Pazartesi’ye kadar vergi dairesine beyan edip hesaplanan vergiyi (yüzde 20 stopaj ödenme şartıyla hesaplanan bu tutardan düşülecek) Mart ve Temmuz’da iki eşit taksitte ödemesi gerekmektedir.
İşte tespit edilen kuvvetle muhtemel bu durumda olan kişilerdir.
Sonrasında ne olacak?
İzaha davet edilen sporcular, 30 gün içinde vergi idaresine (ilgili komisyona) gidip izahta bulunacaklar.
Kuvvetle muhtemel izaha davet edilen kişilerden beyan etmedikleri gelirleri için vergisinin aslı ile birlikte bir kat kesilmesi gereken vergi ziyaı cezasının yüzde 20’si kesilecek. Ayrıca her ay için yüzde 4,5 zam da alınacak.
Murat Batı kimdir?
Prof. Dr. Murat Batı, 14 Aralık 1974 tarihinde Diyarbakır'da doğdu. İlk, orta ve lise eğitimini Diyarbakır'da tamamladı. Lisansını Ankara Gazi Üniversitesi'nden, yüksek lisansını Hacettepe Üniversitesi'nden, doktora derecesini "Türev Araçların Vergilendirilmesi" teziyle 2012 yılında İstanbul Üniversitesinden aldı.
Mali hukuk alanında 2016 yılında doçent, 2022 yılında profesör kadrosuna (Ondokuz Mayıs Üniversitesi Hukuk Fakültesi) atandı.
Çok sayıda üniversite, banka, belediye ve profesyonel şirkete, özellikle vergi hukuku alanında eğitimler verdi; hukuk ofisleri ile YMM ofislerine danışmanlık yaptı.
"Vergi Hukuku (Genel Hükümler)", "Muhasebe Hileleri ve Vergiden Kaçınmanın Türk Vergi Mevzuatındaki Yasallığı", "Türk Vergi Sistemi" kitapları yayımlandı; 60'tan fazla ulusal ve uluslararası akademik yayında makale ve kitap bölümü yazdı.
Kısa bir süre Cumhuriyet, Dünya ve BirGün gazetelerinde konuk yazarlık yaptı. Eylül 2020'den itibaren T24'te yazmaya başlayan Murat Batı, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mali Hukuk Ana Bilim Dalı Başkanlığı görevini halen sürdürmektedir.
|