DİĞER
"Hak mücadeleleri için daha önce yürütülen hukuk savaşı toplumsal bir bellek oluşturdu. Ancak insanların cinsiyeti, derisinin rengi, etnik kimliği yüzünden ayrımcılığa uğraması, şiddet görmesi yeryüzünden silinemedi, bilakis ırkçılık bugün de endişe verici şekilde insanlığın gündeminde olmaya devam ediyor."
İnsan haklarına dair temel sorular, hak kategorileri ve başvurulacak temel kitaplar: "İnsan hakları kesinlikle sadece hukukçulara bırakılmamalı."
Nâzım Hikmet Richard Dikbaş, insan haklarına dair eleştirel bir yaklaşımı avangard sokak müzisyeni Moondog'un bir şarkısında arıyor; K24 için çizdiği kendi desenleri de haklar üzerine çeşitlemeler içeriyor...
"Türkiye’de gel-git’li bir seyir izleyen insan hakları son on küsur yıldır hızlı bir erozyona maruz kaldı. Bu erozyonun dip noktası mülkiyet hakkına dokunan yerdir – bir bakıma bıçağın kemiğe dayandığı yer. Onca zamandır bu ülkede demokratik ve sivil haklar için mücadele verilmekte; görülen o ki, bundan böyle mülkiyet hakları için de mücadele gerekecek. Bu, Türkiye’de gayrimüslimlerin ezelden beri iyi bildiği bir mücadeledir, fakat anlaşılan o ki, artık ‘has vatan evlatları’nın da yakından tanıyacağı bir mücadele olacak."
"Nedir yaşam hakkı; ölmemek, yalnızca nefes almak mı? Başına her ne gelirse gelsin, hangi koşullarda yaşıyor olursa olsun hayatta kalmak mıdır yaşam? Yoksa, yaşamı insanca yaşanır hale getirmek için yapılması gerekenler, yaşam hakkı kapsamında mıdır?"
"İnsan hakları söylemi kuşkusuz sadece insani dış politika ve insani müdahalecilikle ilişkisi çerçevesinde mahkûm edilemez, ancak bu çerçevede hayata geçirilen siyasetler başta olmak üzere, aynı çerçevede dolaşıma giren devlet dışı sivil toplum kuruluşlarının bu süreçler çerçevesinde siyasal araçlara dönüşmesi bir bütün olarak ‘insancıl siyaset’ (humanitarianist politics) iddiasını itibarsızlaştırdı."
"İnsan Hakları konusunda Türkiye'de zaman zaman hatırı sayılır ilerlemeler olduysa da, ülkenin siyasi kültüründe hâkim olan otoriter, milliyetçi, ataerkil ve asimilasyoncu tavırların, devlet güvenliğini kişi özgürlüğü ve güvenliğinin üstünde tutan yaklaşımın, sol ideolojilere kapalılık ve komünizm korkusunun köklü reformları engellediğini ve insan hakları ihlallerinin devam ettiğini görüyoruz."
"Luiselli, kendi hikâyelerini anlatma imkânından yoksun göçmen çocukların hikâyelerini, bu kez kendi hikâyesinin de içinden geçirerek bize tercüme ediyor. Onlar ülkelerinden kaçarak hikâyelerini anlatıyorlar zaten, bu yaptıklarının tercümesinin 'ölümden kaçıp hayatı kovalamak' anlamına geldiğini idrak edebilmemiz için Luiselli gibi tercümanlara ihtiyacımız var."
"Küresel dünya 'daralan sivil alan' olarak tanımlanan yeni bir sosyo-politik gelişmeyle karşı karşıya. Bu politika sivil alanın daraltıldığı hemen her ülkede 'yerli ve milli' olarak vurgulansa da, ortak özelliklere, ortak politika ve yöntemlere ve ortak sonuçlara sahip."
"İnsan hakları metinlerinde, soyut (İsa’vari) insan ne kadar eşitlikçi düzenlenirse düzenlensin, işin içine cinsiyet, renk, etnisite, (+), yani maddi özellikler girince vaziyet hiç de eşitlikçi olmaz... İşte İnsan Haklarının Sonu bu yarılmayı soruşturmanın, bu bahisle soyut eşitlik mülahazasını, insan haklarının evrenselliği iddiasını –rahatsızlık verici şekilde– bozmanın/sökmenin kitabı."
"Bir yetişkinin aktarımı olmadan, çocuğu doğrudan muhatap alan, ona kendi dilinde, kendi anlayış seviyesinde hitap eden kitaplar çocuk zihninde yer ediyor. Aslına bakarsanız çocuk hakları çocuğun doğuştan getirdiği temel haklar. Fakat çocuğun bu bilinçle yol alabilmesi için edebiyatın ve kitapların sorumluluğu kaçınılmaz."
"Kitabın merkezinde bulunan 1928’deki harf inkılabını bir gecede cahil bırakılmaya ya da aydınlanmaya indirgeyen yaygın tavrın karşısına Niyazioğlu’nun analizi karşılaştırmalı ve tarihselleştirilmiş bir ilişkiler ağını ortaya koyuyor."
"Dönemin pek çok ünlü isminin parlak, bugüne dahi ses veren fikirlerle zenginleştirdiği bu anket, harf devriminden hemen sonra eski harfte kalan yahut Batıdan alınacak eserleri ve halkta okuma alışkanlığı yaratmanın yöntemini tartışıyor."
"100 yıl önceki bir metni bugünün –ve o günün– müstakbel edebiyatçısı okuyamıyorsa, ona erişimi yoksa; orada henüz oluşmuş bir gelenekten, yazılı bir kültürel aktarımdan, hasılı bir kanondan bahsedilmesi nasıl mümkün olabilir?"
"Okuma-yazma bilmek bir şey, okur-yazar olmak ise başka bir şeydir. Cumhuriyet vatandaşlarına okuma-yazma öğretmiş, fakat onları okur-yazar kılamamıştır, çünkü alfabenin böyle bir misyonu yoktur. Sorun alfabe değişiminden daha köklü ve daha yapısaldır."
Daha Fazla
© Tüm hakları saklıdır.
↑ Yukarı çık
