Bizim 68 Kuşağının büyüme çağında, kendisine kısaca “halk” dediğimiz büyük kitle, güçlü bir “baba” arzusu içindeydi.

Lakap olarak net bir biçimde yerleşmese de, duygu açısından halkın ilk “baba”sı Adnan Menderes olmuştu. Menderes aynı zamanda “Demirkırat”ın başı olarak simgeleşmişti ama 27 Mayıs 1960 cuntası tarafından Hasan Polatkan ve Fatin Rüştü Zorlu ile birlikte idam edildi.

27 Mayıs bir yandan da demokratik bir anayasa yapmışsa da, kitle tabanının gözünde o kanat “paşalar”dı, hiçbir zaman “baba” benzeri aile terimleriyle anılmayan, ama anketlerde uzun yıllar en güvenilir kurum çıkan askeriyeydi. Cumhuriyet devleti kuruluş ve örgütlenme aşamasını tamamlarken, devlet katmanlarının hacmi de hayli genişlemişti. Asıl egemen resmen “yukarısı” idiyse de, “laik, demokratik, sosyal hukuk devleti” olarak bildiğimiz niteliklerin uygulanmasından sorumlu olanlar, cumhuriyetin kısmen de Osmanlı modernleşmesinden miras alarak yarattığı eğitim sisteminden geçmiş asker kadrolar, hekimler, öğretmenler, mühendis, mimar ve yargıçlardan oluşan bütün modern aydın tabakalarıydı. “Yurttaşlık bilgisi”nin demokrat sahipleriydi onlar: Şimdi dünya ortak kültüründe “baby boomers” diye anılan 68 Kuşağı’nın ebeveynleri. Ara ara Ankara’ya çağırılarak özel kurslardan geçirilenler. Özellikle “şark hizmeti” öncesinde ya da sırasında...

Menderes’ten sonra Süleyman Demirel, 1960’ların ortalarından itibaren epey bir mesaiden sonra “baba” duygusunu karşılayan ilk siyasetçi oldu. O zaten, mühendis olmasına karşın, cumhuriyetin yetiştirdiği demokrat aydın tabakalardan çok, köylü demirkırat kitlelerin mensubuydu, Çoban Sülü. Çok uzun süreler “Baba” mevkiinde oturdu, demokrasinin ilksel yönlerini ve anayasayı öne çıkardı. Ama Denizlerin idamına oy verdiği ânın fotoğrafı zihinlerden silinmedi.

Kasketi, traktörü ve grev hakkını savunmasıyla Bülent Ecevit de “halkın oğlu” (Karaoğlan) imgesiyle aile kadrosunda yer bulan bir yönetici oldu. Gelgelelim, zihinlerimizde, grevle birlikte lokavtı da yasalaştırması, soğuk nezaketi ve sonradan, bir ara “Piro” lakabı yerleşecek gibi olan Kemal Kılıçdaroğlu’nun da ders alması gerekirken almayacağı Güneş Motel pazarlıkçılığı ile yer etti. Kendi kendisine bile acımayan ısrarcılığı cabası oldu. Birkaç güzel şiir çevirisi de vardı halbuki.

Ecevit’in çalıp çırpmayışıyla övüldüğüne çok rastlamışımdır. Demektir ki çalmamak ve çırpmamak politikacılar arasında hayli ender rastlanan bir özellik olmuştu. Öyle ki o zihniyet günümüzde “çalıyor ama, çalışıyor”a varmış görünüyor, tabii dededen kalma “bal tutan parmağını yalar” hoşgörürlüğünden sonra (yoksa ahlaksızlığından sonra mı demeli?).

Kadın siyasetçilerin aile mensupluğu girişimleri ise o kadar yapmacık kaçtı ki, “bu bacınız”, “bu ananız” gibisinden denemeler hiç yüz bulamadı, Demirel’in desteğine rağmen. Ne de olsa ideolojik açıdan erkektiler kendileri.

Dünya liderleri arasında aile mensupluğu gösteren bir lakap olarak, Angela Merkel’e “Anne” denmiş olması var...

Şimdi muhafazakâr demokratlar, sosyal demokratlar, Kürt demokratlar, milliyetçi demokratlar, dindar demokratlar, sosyalist demokratlar vb. diye başlayıp ülkemizdeki demokratların tüm kesimlerini bir bir sayan Özgür Özel’i lider olarak hemen herkes oybirliğiyle beklenmedik ölçüde doyurucu buluyor. Gerçek halk kitlelerinin ve özellikle gençliğin çok rağbet ettiği mitinglerde kitleyle kurduğu içten yakınlıkla, örneğin pankartları şöyle yapın böyle yapın derken kullandığı “abiciğim” gibi hitaplarla herhalde “Bizim Özgür” ya da “Arkadaş Özgür” gibi bir sıfat gelecektir yakında. Demokrasinin kitle tabanıyla karşılıklı olarak kazandığı deneyim şu âna kadar olan kısmıyla bile paha biçilmez.