30 Temmuz 2025

Yangın söndürme: Orman Genel Müdürlüğü, 700 Sayılı KHK’yı unutmadan

Erdoğan, “turpun büyüğü heybede” diyor ya... Burada da turpun büyüğü 2 Temmuz 2018 tarihli 700 sayılı KHK’da. “Tek adam rejimine” geçildikten sonra... Yerin altı da üstü de devletin bütün kurumları 700 sayılı KHK ile doğrudan Erdoğan’a bağlanıyor. Bunlardan biri de halen yürürlükteki Orman Yasası

Kurulduğu 1362-69 yıllarında ve sonrasında Avrupa’nın en modern ordusu kabul ediliyor, yapısı, felsefesi, görevleri tarihçiler tarafından uzun uzun araştırılıyor:

Yeniçeriler!..”

Osmanlı Ordusu’nun en etkin gücü olan Yeniçerilerin barış dönemlerinde bir görevi var:

“Ormanları korumak.”

Zamanla sık sık isyan ettikleri, Osmanlı’ya artık yük oldukları için 1826 yılında Padişah II. Mahmut Yeniçeri Ocağı’nı kapatıyor.

Ormanları şimdi kim koruyacak?..

1840 yılında kurulan Orman Müdürlüğü koruyacak.

Bugün Tarım ve Orman Bakanlığı bünyesinde ormanlardan sorumlu olan Orman Genel Müdürlüğü’ne ilk adım 1840 yılında atılıyor.

Orman Yasası

Türkiye bir aydır orman yangınlarıyla uğraşıyor. Yangın ve yangında hayatlarını kaybedenler günlerdir yürek yakıyor.

İki gün önce Tayyip Erdoğan’ın verdiği bilgiye göre, şu ana kadar 4 bin 247 orman yangını var.

Ormanlarla ilgili ilk düzenleme 1870 tarihli Orman Nizamnamesi. Cumhuriyet döneminde çeşitli yasalar varsa da, 1956 tarihli 6831 sayılı Orman Yasası bugün hala geçerli.

Erdoğan 2021’de doğru söylüyor

Orman yangınlarını söndürmek kimin görevi?..

AKP yönetimindeki Orman Bakanlığı’nın mı yoksa belediyelerin mi?.. Kimin?..

2021 yılında aynı tartışma yine var, o tarihte ormanlar yine alev alev. 4 Ağustos 2021’de Erdoğan “sekiz gün içinde 187 yangın çıktı” dedikten sonra:

“Devlet olarak bizim görevimiz birinci derece tarım, orman, hayvancılık, yani bütün bu ormanların bakımı, ıslahı...

Yangınlar olduğu zaman bu yangınların söndürülmesi birinci derecede bizim sorumluluğumuzdadır.”

Erdoğan doğru söylüyor!..

Orman Yasası öyle, birinci derecede sorumluluk iktidarda.

Tarım ve Orman Bakanlığına bağlı Orman Genel Müdürlüğü’nde.

Valiler ve kaymakamlar

Yürürlükteki 6831 sayılı Orman Yasası’nın 19 Nisan 2018’de değiştirilen 69. maddesi şöyle:

“Orman idaresi orman yangınlarını önlemek ve söndürmek maksadıyla her türlü hizmeti yapar ve yaptırır.”

“Orman İdaresi” dediği Orman Genel Müdürlüğü. Aynı madde şöyle devam ediyor:

“Orman yangınlarını önlemek maksadıyla orman yangını öncesinde ve yangın esnasında orman idaresi ile diğer kamu kuruluşları arasındaki koordinasyonu mahallin en büyük mülki idare amiri sağlar.”

Kim o mülki amir?.. İllerde vali, ilçelerde kaymakam.

Doğrudan siyasi iktidara bağlı yöneticiler.

Belediyelerin görevi

2021’de “sorumluluk bizdedir” diyen Erdoğan, iki gün önce muhalif belediyeleri sorumlu tutuyor:

“Yerleşim bölgelerindeki bu tür yangın vesairelerin sorumluluğu büyükşehir belediyelerinindir.”

5216 sayılı Büyükşehir Belediye Yasası 7. maddesi:

“Büyükşehir belediyesinin görev, yetki ve sorumlulukları arasında yangınlara müdahale etmek, itfaiye hizmetlerini yürütmek...”

Demesine rağmen, Orman Yasası birincil sorumlunun Orman Genel Müdürlüğü olduğunu gösteriyor. Zaten 2021’de Erdoğan da bunu söylüyor.

Tek adam rejimi

Erdoğan, “turpun büyüğü heybede” diyor ya...

Burada da turpun büyüğü 2 Temmuz 2018 tarihli 700 sayılı KHK’da.

2018 yılında “tek adam rejimine” geçildikten sonra...

Yerin altı da üstü de devletin bütün kurumları 700 sayılı KHK ile doğrudan Erdoğan’a bağlanıyor.

Bunlardan biri de halen yürürlükteki Orman Yasası.

O kanunun orman yangınlarının söndürülmesiyle ilgili 69. maddesinin altında şu not var:

2/7/2018 tarihli ve 700 sayılı KHK’nin 38 inci maddesiyle, bu fıkrada yer alan ‘İcra Vekilleri Heyeti’ ibaresi ‘Cumhurbaşkanı’ şeklinde değiştirilmiştir”.

Erdoğan, parlamenter rejimdeki “İcra Vekilleri Heyeti” ya da “Bakanlar Kurulu” yerine geçiyor ve bütün yasaların uygulanmasındaki sorumluluğu 700 sayılı KHK ile üstüne alıyor.

Bu durumda Büyükşehir Belediye Yasası ikinci plana düşüyor.

Bülent Tezcan’dan bilgiler

CHP milletvekili Bülent Tezcan geçen akşam Halk TV’de şu bilgiyi veriyor:

“Orman Genel Müdürlüğü personel sayısı 2022 sonrasında 2 bin 300 azaldı. 29 bin kadro şu anda boş.

Ayrıca, ormanların korunması için bütçede 32.5 milyar lira ayrılmış ama, ilk altı ayda 12.5 milyar lira harcanmış”.

Orman yangınları yıldan yıla artarken, personel sayısı neden azaltılıyor?..

29 bin kadro neden boş?..

Tartışmalar sürüp giderken, yangınlar da sürüyor.

Ya hayatlarını kaybedenler ve aileleri?..

Yalçın Doğan kimdir?

Yalçın Doğan, 1965 yılında Alman Lisesi'ni, 1969'da İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesini bitirdi.

Gazeteciliğe 1973 yılında Cumhuriyet'te ekonomi muhabiri olarak başladı. 1981 yılında Cumhuriyet Ankara Temsilciliğine atandı.

1989'da köşe yazarı olarak geçtiği Milliyet'te önce Yayın Koordinatörü, 1999'da Genel Yayın Yönetmeni görevlerini üstlendi. 2003'te Hürriyet Gazetesi'nde sürdürdüğü köşe yazarlığı 2015 yılında sona erdi. O tarihten bu yana T24'te köşe yazarlığına devam ediyor.

Türk Dil Kurumu, Sedat Simavi, Türkiye Gazeteciler Cemiyeti'in çeşitli ödülleri yanında, 2014'te yılın en iyi köşe yazarı, Halk TV'nin 'Kırılmayan Kalemler' ödülünü kazanan gazeteciler arasında yer aldı.

Her biri özgün araştırma içeren IMF Kıskacında Türkiye, Dar Sokakta Siyaset, Fenerbahçe Cumhuriyeti, Savrulanlar kitapları ile anılarını derlediği Sussam Susulmaz Yazmasam Olmaz kitaplarını yazdı. Ayrıca, Komünist Enternasyonelde Faşizmin Tahlili başlığı ile yayımlanan Almancadan yaptığı bir çevirisi bulunmaktadır. Almanca ve İngilizce bilir.

 

 

Yazarın Diğer Yazıları

“Su krizi” sadece iklim değişikliği değil, asıl “yönetim krizi”

“Kuraklık, su krizine çare aramak” konularında sorumlu olan Tarım ve Orman Bakanlığı’na bağlı Su Yönetimi Genel Müdürlüğü şu sıralar epey gündemde. Bünyesinde olan ve su yönetimi açısından kritik olan “Yeraltı Suları” ile “Hassas Alanlar” şubeleri kapatıldı mı? Son birkaç yıldır atananlar ne ölçüde liyakat sahibi ve işinin ehli? O genel müdürlük çözüm üretemiyor mu?

Kurtuluşa giden zaferin adı: “İç cephe”

TBMM’nin üstünlüğüne, “iç cephenin güçlenmesi” amacıyla “sizden ve bizden” ayrımına gidilmeyeceğine ilişkin verilen bir güvence var mı? “İç cephe” diye nutuk atmak iyi de, mesele onu uygulamak...

Ağaca, ormana, yeşile vedanın sonu: Suuuu!.. Suuuu!..

Pek çok kent günlerdir su alarmı veriyor. Siz hiç Tayyip Erdoğan’dan... Tarım ve Orman Bakanı'ndan... Enerji Bakanı'ndan... Ya da Şehircilik ve Çevre Bakanı'ndan su sıkıntısı ve kuraklık tehlikesine karşı dikkat çeken bir çift laf duydunuz mu?

"
"