14 Aralık 2019

Trum trak tiki tak, makinalaşmak

İnsanı insan yapan yeryüzündeki diğer canlılarla olan alışverişidir. Dokunduğumuz ve bize dokunanlar şekillendirir bizi büyük oranda

Aklın bir kompütüre benzediğine ve içindekilerin olduğu gibi gerçek bir kompütüre veya yapay bir mekanizmaya yüklenebileceğine inananlar var.

İnananlar olduğu gibi bunu yapmak için laboratuvarlarda çalışanlar da.

"trrrrum,

trrrrum,

trak tiki tak

makinalaşmak istiyorum!

mutlak buna bir çare bulacağım

ve ben ancak bahtiyar olacağım

karnıma bir türbin oturtup

kuyruğuma çift uskuru taktığım gün!"

Nazım Hikmet (1902-1963)’in 1923 yılına ait ünlü şiirinde seslendirdiği isteğini, onun hayal ettiği biçimde olmasa da, gerçekleştirmek için uğraşan çok.

Kişinin kompütüre dönüşme dileğinin çekiciliği, ona normalin veya biyoloji kurallarının ötesinde bir yaşam sağlamasından, ölümsüzlük bahşetmesinden kaynaklanıyor.

Bu fikir veya projeyi hiç çekici bulmuyorum, hatta bu bana itici geliyor. Hatta saçma.

İnsan bedeni bir bütündür. Akıl, saç veya karaciğer gibi, bu vücudun bir parçasıdır. Onlardan bağımsız olarak bir makineye yüklendiğinde gövdenin onu besleyen diğer parçalarından kopmuş olacak. 

Akıldan başka bir şey olacak.

Ne mesela?

Natamam bir şey.

Belki de şuursuz.

Okunmuş ve kitaplığa kaldırılmış bir kitap gibi bitmiş, ona bir şey eklenmesi imkânsız.

Onu felç eden bir hastalığa tutulmuş birini tanıyorum. Hastalığı yavaş yavaş, bölge bölge hapsetti onu. Şimdi tek çalışan yeri aklı ve başı. Konuşabiliyor ama bütün ihtiyaçları başkaları tarafından karşılanıyor. Birisi götürmezse bir yere gidemez. Zevk veren hemen hemen her şeyden mahrum.

Aklı bir makineye yüklenen insan, bu tanıdığımdan biraz daha iyi durumda olacak. Fırçalanacak dişleri olmayacak mesela ve altının temizlenmesi gerekmeyecek.

Ebediyen bu şekilde yaşamak, bitmeyen ve şiddeti gittikçe artan bir cezadır.

Aklın yüklendiği, şuurun transfer edildiği şey hareket edebilen bir robot olsa bile bu kader değişmez.

İnsanı insan yapan yeryüzündeki diğer canlılarla olan alışverişidir. Dokunduğumuz ve bize dokunanlar şekillendirir bizi büyük oranda.

Metal insanı ne şekillendirecek? Onun metalleşmemiş, et ve kemik kalan insanlarla ilişkileri nasıl olacak?

Eğer yeryüzündeki bütün canlılar doğup ölüyorlarsa, doğanın her bir canlıya biçtiği bir ömür bulunmaktaysa, bunun bir nedeni vardır. Bu nedir bilmiyorum, bazı sinekler neden birkaç saat, insan 75 yıl yaşar, çözülmüş bir sır değil. Hayatın nasıl ve neden meydana geldiği gibi büyük bir muamma.

Galaksilerin ömrünün bile kısıtlı olduğu bir kâinatta insan denen yaratığın ölümsüzlüğe ulaşmaya çalışmasından daha aptalca bir proje düşünemiyorum.

İnsan yolunu kaybetmiş bir seyyahtır.

Karnına bir türbin oturtup kuyruğuna çift uskuru taksa, ölüme bir çare bulsa da "bahtiyar" olamayacak. 

Yazarın Diğer Yazıları

Ağustos böceklerini güldürdüm

Bağırıyorum ama beni bahçede bağırışan ağustos böceklerinden başka duyan yok

Karar ver KKTC kardeş, açılıyor musun açılmıyor musun?

KKTC hükûmeti ise ülke turist akınına uğrayacakmış gibi davranıyor ve herkes için –ziyaretçiler, oteller ve uçak şirketleri– hayatı kolaylaştıracağına zorlaştırıyor