Bu gelişmeler hem ekonomiler hem de küresel piyasalar üzerindeki potansiyel etkiler konusunda endişelere yol açtı. Analistler, bu tür önemli tarifelerin tüketiciler ve işletmeler için artan maliyetlere yol açabileceği ve potansiyel olarak daha geniş bir ticaret çatışmasına dönüşebileceği konusunda uyarıyor.
Çin, ABD'nin eylemlerini eleştirerek bunları "ekonomik zorbalık" olarak nitelendirdi ve artan tarifelere yanıt olarak "sonuna kadar mücadele edeceğine" yemin etti.
Not: Bu yazının yazıldığı zamandan sonra Çin, yüzde 84'lük rekor bir ek vergi kararı aldı. Arkasından Trump, Çin hariç diğer ülkelere yönelik vergilerin 90 gün askıya alındığını duyururken, Çin'e uygulanacak verginin yüzde 125'e çıktığını ifade etti.
ABD'ye genel ekonomik etki
Trump tarifelerinin ABD'ye potansiyel etkileri şöyle özetleniyor:
Tüketici fiyatları: Yeni uygulanan tarifelerin ortalama ABD tarife oranını 1909'dan bu yana en yüksek seviye olan yaklaşık yüzde 22'ye çıkarması bekleniyor. Ekonomistler bunun tüketici fiyatlarında yüzde 2,3'lük bir artışa yol açabileceğini ve ortalama bir Amerikan hanesine yıllık yaklaşık 3.800 dolara mal olabileceğini öngörüyor.
Enflasyon ve ekonomik büyüme: Federal Rezerv (Amerikan Merkez Bankası) enflasyon beklentilerini yüzde 2,5'ten yüzde 2,7'ye yükseltti. Ek olarak, OECD ABD ekonomik büyümesinin 2025'te yüzde 2,2'ye ve 2026'da yüzde 1,6'ya düşeceğini öngörüyor.
Fiyatları artan/artacak belirli ürünler
Bugünkü analizlere göre aşağıdaki fiyatlarda artış bekleniyor.
Elektronik: Elektronik ürünlere uygulanan yüzde 50'lik tarife de dahil olmak üzere Çin ithalatlarına uygulanan tarifelerin fiyatları önemli ölçüde artırması bekleniyor. Analistler tüketici elektroniğinin yüzde 50'ye kadar fiyat artışı görebileceği konusunda uyarıyor. Örneğin, ABD yapımı iPhone'lar potansiyel olarak yaklaşık 3.500 dolara satılabilir.
Otomobiller: ABD'de monte edilmemiş araçlara ve parçalara uygulanan yüzde 25'lik tarife, BMW gibi markaları etkileyen belirli ithalatlar için otomobil fiyatlarını 20.000 dolara kadar artırabilir.
Giyim ve ayakkabı: Ürünlerinin önemli bir bölümünü Vietnam'da üreten Lululemon gibi markalar yüzde 46 oranında gümrük vergileriyle karşı karşıya. Bu, tayt gibi ürünlerde yüzde 10'u aşan fiyat artışlarına yol açabilir.
Gıda ürünleri : Deniz ürünleri, kahve, şarap, kuruyemiş ve peynir gibi ithal gıda ürünlerinin gümrük vergileri nedeniyle daha pahalı hale gelmesi bekleniyor.
Alkollü içecekler: Avrupa ithalatlarına uygulanan gümrük vergilerinin şarap ve içki fiyatlarını artırması ve Rémy Cointreau gibi markaları etkilemesi muhtemel.
Bu gümrük vergilerinin çok çeşitli ürünleri etkilemesi ve ABD'li tüketiciler için maliyetlerin artması bekleniyor. Bazı şirketler bu ek maliyetleri üstlenmeyi tercih ederken, birçoğunun bunları tüketicilere yansıtacağı açıktır ve bu da çeşitli sektörlerde daha yüksek perakende fiyatlarına yol açacak.
Bir örnek: Micron ABD'li müşterilerine fiyat artışı duyurdu
Micron Technology, ABD'li müşterilerini, bellek modülleri ve katı hal sürücüleri (SSD'ler) dahil olmak üzere belirli ürünlere 9 Nisan 2025'ten itibaren uygulanacak ek ücret konusunda bilgilendirdi. Bu artış, Başkan Donald Trump tarafından getirilen yeni tarifeler nedeniyle duyuruldu.
Yarı iletkenler bu tarifelerden muaf olsa da, bellek modülleri ve SSD'ler gibi ürünler etkileniyor. Sonuç olarak, Micron bu ek maliyetleri müşterilere yansıtmaya karar verdi.
Bu gelişme, şirketlerin son tarife uygulamalarına yanıt olarak fiyatlandırma stratejilerini ayarladığı teknoloji sektöründeki daha geniş bir eğilimi yansıtıyor. Örneğin, Samsung Electronics'in bu tarifelerin etkisini azaltmak için NAND flash ve DRAM bellek yongalarının fiyatlarını yüzde 5'e kadar artırdığı bildirildi.
Bu fiyat ayarlamalarının tüketici elektroniği pazarında kademeli bir etki yaratması ve dizüstü bilgisayarlar, akıllı telefonlar ve veri merkezi ekipmanları gibi bu bileşenleri kullanan cihazlar için daha yüksek fiyatlara yol açması bekleniyor.
Trump iPhone'un ABD'de üretimi için gerekli işgücü ve kaynaklar olduğuna inanıyor
8 Nisan 2025'te (dün) Beyaz Saray Basın Sözcüsü Karoline Leavitt, Başkan Donald Trump'ın Amerika Birleşik Devletleri'nin iPhone'ları yurtiçinde üretmek için gerekli iş gücüne ve kaynaklara sahip olduğuna inandığını belirtti. Apple'ın ABD tesislerine yaptığı son 500 milyar dolarlık yatırımı, Amerikan üretim yeteneklerine olan güvenin kanıtı olarak vurguladı.
Ancak, endüstri uzmanları iPhone üretiminin ABD'ye kaydırılmasının uygulanabilirliği konusunda şüphelerini dile getiriyor. Analistler, ABD'de yerel olarak üretilecek iPhone'ların, öncelikle daha yüksek işçilik ve üretim masrafları nedeniyle yurtdışında üretilenlerden önemli ölçüde daha pahalı olabileceğini tahmin ediyor. Wedbush analisti Daniel Ives, ABD yapımı bir iPhone'un, şu anki yaklaşık 1.000 dolarlık fiyata kıyasla yaklaşık 3.500 dolara perakende satışa sunulabileceğini öngördü.
Zaten, Apple'ın üst yönetimi daha önce üretimi ABD'ye taşımanın zorluklarından bahsetmişti. 2010 yılında, kurucu ortak Steve Jobs, Başkan Obama'ya ABD'nin iPhone üretimini desteklemek için gereken 30.000 yetenekli mühendisten yoksun olduğunu bildirdi. Benzer şekilde, 2017 yılında CEO Tim Cook, Çin'in yetenekli alet mühendislerinden oluşan geniş havuzunun ABD'de kolayca kopyalanamayan bir üretim avantajı sağladığını belirtmişti.
Bu tartışmalar, ABD'nin 9 Nisan 2025'ten itibaren Çin ithalatına yüzde 104'lük bir gümrük vergisi koymasıyla artan ticaret gerginlikleri ortasında gerçekleşiyor. Bu gelişme, Apple gibi uluslararası tedarik zincirlerine büyük ölçüde güvenen şirketler üzerindeki olası etkiler konusunda endişelere yol açtı.
Amerikalılar Apple mağazalarına koştu
Başkan Donald Trump tarafından duyurulan yaklaşan tarifelere yanıt olarak, ABD genelindeki Apple Mağazaları yoğun tatil sezonunu anımsatan bir müşteri aktivitesi artışı yaşadı. Alışveriş yapanlar olası fiyat artışlarından önce iPhone ve diğer Apple ürünlerini satın almak için acele ediyor.
Çeşitli Apple mağazalarındaki çalışanlar, tarifeler yürürlüğe girdiğinde müşterilerin önemli fiyat artışları konusunda endişelerini dile getirdiğini bildirdi. Bir çalışan, "Neredeyse her müşteri bana fiyatların yakında artıp artmayacağını sordu." dedi. Bir diğeri ise atmosferi, insanların "endişeli bir şekilde içeri dalıp sorular sormasıyla" bir tatil telaşına benzetti.
Çin ithalatlarına uygulanması planlanan tarifeler, çoğu iPhone'un Çin'de üretilmesi nedeniyle Apple'ın tedarik zincirini doğrudan etkiliyor. Analistler, bu maliyetlerin tüketicilere yansıtılması durumunda bir iPhone'un fiyatının önemli ölçüde artabileceğini öngörüyor.
Apple'ın, ani fiyat artışlarını azaltmak için ABD'de cihaz stokladığı bildiriliyor. Şirket, kısa vadede mevcut fiyatlandırmayı korumayı hedefleyerek Hindistan ve Çin'deki üretim tesislerinden önemli miktarda iPhone ithal etti.
Bu çabalara rağmen, tarifeleri çevreleyen belirsizlik birçok tüketicinin satın alımlarını hızlandırmasına yol açtı. Apple, potansiyel fiyat ayarlamaları hakkında resmi bir rehberlik sağlamadı ve müşterilerin önleyici satın alma kararları almasına neden oldu.
Füsun Nebil kimdir?
Füsun Sarp Nebil, İstanbul, Bakırköy'de doğdu. Eğitimini Çanakkale, İzmir ve İstanbul'da yaptı. Evli, 2 çocuk sahibidir. Denizcilik meraklısıdır (amatör kaptan).
Master derecesini Istanbul Teknik Üniversitesi Nükleer Yüksek Mühendisliği bölümünden aldı (Şimdi Enerji Enstitüsü). THY, Nasas Alüminyum Fabrikası ve Alemdar Holding Grubunda çeşitli görevlerde bulundu.
1997 Türkiye'nin ilk ISP'lerinden Alnet'in Genel Müdürlüğüne getirildi. 1999 yılında turk-internet.com'un da dahil olduğu çeşitli siteleri yayınlayan Intervizyon Ltd. şirketini kurdu. Şirket halen Kadinvizyon.com gibi başka siteleri de yönetmektedir.
1998 - 2011 arasında Ulaştırma Bakanlığı tarafından kurulan İnternet Kurulu üyeliği yaptı. Devletin özel sektörü aldığı çeşitli komisyonlarda çalıştı. 2016'dan beri TOBB Telekom Meclisi üyesidir.
Nebil, Eylül 2001 yılında Birleşmis Milletler tarafından Türkiye'den seçilen başarılı iş kadınları arasında yer aldı. (UNECE INCLUDES 9 TURKISH BUSINESSWOMEN ON ITS LIST)
2010-2013 arasında Türkiye Dijital Oyun Federasyonu Yönetim Kurulu Üyesi olarak görev yaptı.
2011 - 2015 arasında 4 yıl Eutelsat Avrupa TV Ödüllerinde Jüri Üyeliği görevi aldı.
Türkiye İhracatçılar Merkezi dahil, çeşitli projelerde "Bilişim ve İletişim Sistemleri Danışmanlığı" vermektedir. Konusuyla ilgili olarak TV programlarına ya da konferanslara katılarak, konuşma yapmaktadır. Yazıları internet üzerinden turk-internet.com sitesinin yanısıra, yetkinreport.com, bilisimdergisi.org.tr, Boğaziçi Üniversitesi Mezunlar Derneği Dergisi, 21.Yüzyıl Türkiye Enstitüsü, Güncel Hukuk Dergisi, Ankara Baro Dergisi, journo.com, Tüketiciler Birliği Etikett gibi çeşitli ortamlarda yayımlanıyor.
2014 yılından beri T24'te yazıyor.
Türk Telekom ve Turkcell konusunda araştırmaları ve uzmanlığı var. 2018 nisan ayında "Bitcoin ve Kripto Paralar" isimli ilk kitabı yayınlandı.
Detaylı bilgi için https://wiki-turk.com/fusun-sarp-nebil/ adresine bakabilirsiniz.
|
