T24 Dış Haberler
Volodimir Buzynov, iki yıldır savaşa karşı çıktıkları için Rusya ve işgal altındaki topraklardaki hapishanelerde tutulan binlerce Ukraynalı sivilden biri olan kardeşi Mykyta'yı arıyor.
Volodimir, Rusya Şubat 2022'de Ukrayna'yı işgal ettiğinde kardeşi, annesi ve Mykyta'nın kız arkadaşı ile birlikte çatışmadan kaçmak için Çernigiv'deki evlerinden kaçarak civar köylerden birine sığındıklarını, yakalandıklarında da askerlerin "Sizi hükümetinizden kurtarmaya geldik. Putin çok havalı" diye bağırdıklarını anlattı.
Volodimir, askerlerin köyü aradıklarını, telefonlara el koyduklarını ve ailesini Rus ordusunun yerini paylaşmakla suçladıklarını anlatırken, daha sonra askerlerin "sahte bir infaz gibi görünen" bir şey hazırladıklarını öne sürdü.
Volodimir, "Kardeşim Mykyta ve diğerlerini bazı ağaçların arkasına götürdüler ve bir duvara karşı sıraya girmelerini söyleyerek bağırdılar: 'Hazır olun! Nişan alın!' Daha sonra kardeşimin kız arkadaşı Kateryna'yı aldılar ve onun önünde diz çöktürdüler. Kafasına bir tüfek doğrultarak kardeşime şöyle söylediler: İtiraf etmezsen onu vuracağız." dedi.
Volodimir, kardeşini en son o zaman gördüğünü anlatarak, "Kız arkadaşını kurtarmak için itiraf etmiş olabilir çünkü kızı bıraktılar. Bize 'Her şeyi itiraf etti' dediler. On beş yıla kadar hapis cezasıyla karşı karşıya olduğunu biliyoruz." dedi.
Ukrayna hükümetine göre, Kasım 2023 itibariyle Rus esaretinde 4 bin 337 Ukraynalı bulunuyor. Bunların çoğu askeri personel ancak 763'ü sivil ancak bu kişilerin isimlerinin yer aldığı resmi bir liste bulunmuyor.
Kızıl Haç, Ukraynalıların Rusya'da tutulduğu yerlere her zaman erişemezken, resmi olmayan gözaltı tesisleri arasında otellerin bodrum katları ve terk edilmiş binaların da olduğu tahmin ediliyor. Ukrayna Parlamentosu İnsan Hakları Komiseri Dmytro Lubinets bu rakamın çok daha yüksek olabileceğini ve toplam kayıp sivil sayısının 25 bin olarak tahmin edildiğini söyledi.
BBC, Rusya Savunma Bakanlığı'ndan kaç Ukraynalı sivilin alıkonulduğunu ve nerede tutulduklarını açıklamasını istediklerini ancak henüz bir yanıt alamadıklarını söyledi.
Rus yasalarına göre bir kişi mahkeme kararı olmaksızın sadece 48 saat gözaltında tutulabilirken ve resmi kayıtlara işlenmesi gerekirken, Rusya Devlet Başkanı Putin, Ukrayna'nın işgal altındaki bölgelerinde "ciddi suçlar" ya da "savaş zamanı yasak ve kısıtlamalarının ihlali halinde" bu süreyi 30 güne kadar uzattı. Ancak mahkemeye göre, çoğu zaman gözaltı zamanı, yeri ve gerekçelerinin kaydedilmediği, ceza davası ya da idari dava açılmadığı ve soruşturma yürütülmediği açıklandı.
İnsan Hakları için Medya İnisiyatifi'nden (MIHR) Anastasia Panteleyeva, Rusya'nın Ukraynalı sivilleri gözaltına almasını "özel askeri operasyona direnme" gibi geniş bir kavramla gerekçelendirdiğini söyledi.
Panteleyeva, "Bir kişi sırf evinin pencereleri Rus ordusu için potansiyel öneme sahip bir bölgeye bakıyor diye tutuklanabilir. Ve eğer askerlere karşı ateş açılırsa, o kişi suçlanır" diye ekledi.
Mykyta'nın izini bulmak için çaresiz kalan arkadaşları ve akrabaları, bazı ceza infaz kurumlarına ve soruşturma izolasyon birimlerine mesaj göndermeyi sağlayan cezaevleri mektup hizmetini kullanmaya başladıklarını söyledi.
