Dünya

"Türkiye, F-35 programına geri dönüşü hızlandırmak için F-16 anlaşmasında frene bastı; F-16'lar için yapılan ödeme kaydırılabilir" iddiası

"Türkiye, F-35 programına geri dönüşü hızlandırmak için F-16 anlaşmasında frene bastı; F-16'lar için yapılan ödeme kaydırılabilir" iddiası

16 Nisan 2025 12:03

Güncelleme: 16 Nisan 2025 12:23

T24 Dış Haber

Türkiye'nin, yeni nesil F-35 programına yeniden odaklanırken ABD ile yaptığı milyarlarca dolarlık F-15 savaş uçağı anlaşmasını yavaşlattığı iddia edildi. 

Middle East Eye'dan (MEE) Ragıp Soylu'nun haberine göre; konuyla ilgili bilgi sahibi olan kaynaklar, Ankara'nın F-35 programına yeniden katılmaya odaklanırken F-16 savaş uçağı anlaşmasını yavaşlattığını söyledi. 

Türkiye, geçen yıl F-16 tedarik planını küçülterek 79 modernizasyon kitinden vazgeçmiş ve bunun yerine 40 adet F-16 Viper ve ilgili mühimmatı satın almayı taahhüt ederek anlaşmanın toplam değerini 23 milyar dolardan 7 milyar dolara düşürmüştü. 

"F-16'lar için yapılan ödeme, F-35'lere kaydırılabilir"

MEE'ye konuşan bir kaynak “Türkiye F-16 anlaşmasında frene bastı. Eğer Washington Türkiye'yi yeniden kabul etmeyi kabul ederse, Ankara'nın yaptığı ön ödeme potansiyel olarak F-35 programına yönlendirilebilir," dedi.  Kaynak, Ankara'nın F-16 anlaşmasını tamamen iptal etmeyi planlamadığını ancak F-35'lere öncelik vermek istediğini de sözlerine ekledi. Savunma Bakanı Yaşar Güler, kasım ayında yaptığı açıklamada Ankara'nın F-16'lar için 1,4 milyar dolarlık bir ön ödeme yaptığını söylemişti.

"F-16'lar için uzun bir bekleme kuyruğu var, F-35'ler Ankara'nın yeniden kabul edilmesi halinde derhal teslim edilebilir"

MEE'ye konuşan bir diğer kaynak da hem F-16'lar hem de F-35'ler ABD'li savunma şirketi Lockheed Martin tarafından üretildiği için ödemenin yeniden yönlendirilmesinin mümkün olduğunu belirtti. “F-16'lar için uzun bir üretim kuyruğu var. Ankara ilk jetlerini teslim almak için yıllarca beklemek zorunda kalabilir” diyen kaynak, F-16'larının ilk teslimatı için üç yıl bekleyen Bulgaristan'ı örnek gösterdi.

Türkiye F-35 programına yeniden kabul edilirse, halihazırda kendisi için inşa edilmiş olan 6 uçağa derhal sahip olabilir. Milli Savunma Bakanı Güler, kasım ayında bir meclis toplantısında Ankara'nın ABD'den toplam 40 adet F-35 almayı hedeflediğini söylemişti. 

"Ankara'nın amacı F-16 anlaşmasını iptal etmek değil, F-35 programına öncelik vermek"

“Türkiye'nin çoklu operasyon sahalarında kullanabileceği her türlü hava varlığına ihtiyacı var,” diyen kaynak, Ankara'nın amacının F-16 anlaşmasını iptal etmek değil, somut bir ilerleme kaydedilmesi halinde F-35 programına öncelik vermek olduğunu yineledi.

F-35 konusundaki ABD-Türkiye anlaşmazlığı, Ankara'nın Rusya'dan S-400 sistemi satın alarak F-35 programından çıkarılmasına yol açtığı 2019 yılına kadar uzanıyor. Trump yönetimi 2020 yılında bu alım nedeniyle Türkiye'ye yaptırım uygulamıştı.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, mart ayında ABD Başkanı Donald Trump ile yaptığı telefon görüşmesinde Ankara'nın F-35 savaş uçağı satın alma talebini yeniden değerlendirmesini istemişti. 

MEE'nin haberine göre; telefon görüşmesinin ardından her iki hükûmet de Türkiye'nin 2019'da programdan çıkarılmasına neden olan kilit engeli, yani Ankara'nın Rus yapımı S-400 hava savunma sistemlerini satın almasını çözmek için müzakerelere başladı. ABD'nin elinde şu anda Türkiye için üretilmiş ve parası tamamen ödenmiş 6 adet F-35 bulunuyor. 

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, nisan ayı başında yaptığı bir açıklamada, her iki taraftan hukuk uzmanlarının Trump yönetiminin S-400 ile ilgili yaptırımları kaldırmasını sağlayabilecek uygun seçenekleri incelediğini söylemişti.