Dünya

Suriye'de askerî ve siyasî hareketlilik artıyor; Kuzeydoğu Suriye'de Kürtler birlik yolunda, “Kürt Ulusal Konferansı” toplanıyor

Suriye'de askerî ve siyasî hareketlilik artıyor; Kuzeydoğu Suriye'de Kürtler birlik yolunda, “Kürt Ulusal Konferansı” toplanıyor

25 Nisan 2025 08:01

Güncelleme: 25 Nisan 2025 08:28

Kuzeydoğu Suriye’de Kürtler arasında birliği güçlendirmek ve Şam ile yürütülecek görüşmelerde iç anlaşmazlıkları çözmek amacıyla yapılması kararlaştırılan “Kürt Ulusal Konferansı” yarın toplanıyor. Şam yönetimi ile müzakerelere katılacak ortak heyetin de belirleneceği konferansa Türkiye, İran, Irak ve Suriye’den birçok Kürt temsilcinin yanı sıra Demokratik Bölgeler Partisi (DBP) ile DEM Parti’den bir heyet de katılacak. Heyet üyeleri Irak Kürdistan bölgesi üzerinden Kuzeydoğu Suriye’ye geçti. Konferansa ayrıca ABD ve Fransa’dan da temsilcilerin katılması bekleniyor.

Yeni Şam yönetimine bağlı ordu güçleri ülke genelinde alarm durumuna geçti. Lazkiye ve Tartus dahil ülkenin sahil kesiminde ağır silah desteğinde takviye güçler sevk edilirken, olası Hizbullah saldırılarına karşı Lübnan yönetimi ile askerî ve diplomatik görüşmelere ağırlık verildi. Ülkenin kuzeydoğusunda ise Kürtler, bölgenin geleceğine yönelik ortak karar almak için yarın büyük konferansta ilk kez bir araya gelecek.

Konferans öncesi bölgedeki ABD öncülüğündeki Uluslararası Koalisyon'a ait savaş uçakları Rakka kenti ve stratejik Tişrin barajı üzerinde uçuş yaptı. Yeniden konumlanma yaptığı ve bir kısım askerî gücünü bölgeden çekmeye hazırlandığı ileri sürülen ABD ordusunun, koalisyon kapsamında bölgede yeni bir askerî üs kurmak için adımlar attığı ileri sürüldü.

Erbil’de önemli görüşme

Konferans öncesi Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Noel Barrot, Erbil’de Suriye Demokratik Güçleri (SDG) Genel Komutanı Mazlum Abdi ile görüştü. Barrot, daha sonra Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) Başkanı Neçirvan Barzani, Başbakanı Mesrur Barzani, eski Başkanı Mesud Barzani, Kürdistan Yurtseverler Birliği Başkanı (KYB) Bafil Talabani ve Başbakan Yardımcısı Kubat Talabani ile ayrı ayrı görüşmeler gerçekleştirdi.

“Kürtlerin hakları dikkate alınmalı”

Kuzeydoğu Yönetimi Dış İlişkiler Dairesi Eş Başkanı İlham Ahmed’in de yer aldığı görüşmelerde IŞİD’e karşı mücadele, Suriye'deki süreç ve Kuzeydoğu Suriye’de Kürt birliği konularının ele alındığı açıklandı. Görüşmeleri X hesabından değerlendiren Barrot, “General Mazlum ile DAİŞ’e karşı on yıl boyunca omuz omuza mücadele ettik. Suriye’deki geçiş sürecinde Kürtlerin hakları ve çıkarları tam olarak dikkate alınmalıdır” dedi.

İki konu, ortak karar

Kuzeydoğu Suriye kaynaklı North Press'e konuşan ENKS Başkanlık Kurulu Üyesi ve Kürdistan Yekiti Partisi Suriye Sekreteri Süleyman Oso, konferansa Kuzeydoğu Suriye’deki (Rojava) siyasî yelpazenin her kesiminden 300'den fazla Kürt ismi bir araya getireceğini belirterek, Kürtlerin Suriye'nin geleceği için birleşik bir siyasi vizyon ortaya koyacağını söyledi.

Konferansa, PYD’nin de içinde yer aldığı Kürt Ulusal Birlik Partileri (PYNK), Barzani'ye yakın grup ve örgütlerin içinde yer aldığı Suriye Kürt Ulusal Konseyi (ENKS) ve bağımsız Kürt siyasî örgütlerinin katılacağı açıklandı. Konferansta partiler ve örgütler tarafından ortaklaşa geliştirilen taslak siyasî vizyo gözden geçirilecek ve tartışılacak. İki konu başlığının öne çıkacağı konferansta “Suriye devletinin yönetim şekli ve Kürtlerin kolektif ulusal hakları”na yönelik ortak karar alınmasına kesin gözüyle bakılıyor.

Şam’la görüşmeler yapacak heyet belirlenecek

Konferansta Suriye'nin toprak bütünlüğüne uygun kararlar alınacağını ifade eden Oso, açılışın üç üyeli başkanlık kurulu tarafından yapılacağını ve oturumların çoğunun medyaya kapalı olacağını anlattı. Oso, konferansta tartışmalar sonrası bölgede nasıl bir yönetim şekli kurulmasına yönelik önemli kararlar alınacağını, ayrıca Şam ile görüşmeleri yürütecek ortak bir heyet oluşturulacağını kaydetti.

Konferansa 300-400 arasında katılımcı davet edildi. Suriye’nin yanı sıra Türkiye, Irak ve İran’dan da katılımın beklendiği konferansa ABD ve Fransa'nın da temsilci göndermesi bekleniyor.

Bölgesel federasyon yönünde karar alınmasına kesin gözüyle bakılıyor

Konferans öncesi açıklama yapan Barzani'ye yakın politikaları ile dikkat çeken ENKS, Kuzeydoğu Suriye bölgesinde ademi merkeziyetçiliği (bölgesel federasyon) Suriye'nin geleceği için en uygulanabilir model olarak gördüğünü belirtmişti. PYD’nin de içinde yer aldığı PYNK ise özerk bir yönetim sistemini öngörüyordu. Bölgedeki siyasî gözlemciler, konferansta yapılacak tartışmalar sonrası Şam yönetimine sunulmak üzere bölgesel federasyon yönünde karar alınmasını güçlü bir ihtimal olarak görüyor.

DEM heyeti Kuzeydoğu Suriye’ye geçti

Bir süredir Irak Kürdistan Bölgesi’nde bulunan Demokratik Bölgeler Partisi (DBP) ve Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi’nden (DEM Parti) bir heyet, konferansa katılmak üzere Kuzeydoğu Suriye’ye geçti.

DEM Parti, heyette DBP Eş Genel Başkanı Keskin Bayındır, DEM Parti Merkez Yürütme Kurulu Üyesi Diyarbakır Milletvekili Serhat Eren, TBMM İdare Amiri Mardin Milletvekili Saliha Aydeniz, Van Milletvekili Gülcan Kaçmaz ve Diyarbakır Milletvekili Mehmet Kamaç’ın yer aldığını duyurdu.

Partiden yapılan açıklamada, heyetin bölgede çeşitli temaslarda bulunacağı ve konferansa katılacağı belirtildi.