AB Türkiye Delegasyonu Başkanı, Büyükelçi Thomas Hans Ossowski, Schengen vizelerindeki "daha önceki vizelerini yasal olarak kullanmış olan 'iyi niyetli' başvuru sahipleri" için daha elverişli vize kurallarının uygulanmasını öngören ‘reforma’ ilişkin olarak yaptığı açıklamada Türkiye’deki seyahat acentalarının usulsüz işlemleriyle sistemi bloke ettiklerini vurguladı. AB üyeliğine aday ülke olup vizesiz giremeyen tek ülkenin Türkiye olduğunu söyleyen Ossowski, reformun bir iyi niyet hareketi olduğunu söyleyerek; “Tüm Batı Balkan ülkeleri vizesiz seyahat ediyor. Kosova mesela aslında üye adayı bile değil ama vizesiz seyahat ediyorlar. Vize serbestisi üstüne çalışmak bizim için çok önemli. Yazdan sonra teknik konuşmalara başlanması için teklif sunuldu. Türkiye’nin 72 şartı sağlaması gerekiyordu. Önce 62’si halledildi sonra 67’ye çıktı. Hala kalanlar var. Bu kriterlerin yerine getirilmesi için iş birliği istiyoruz” ifadelerini kullandı.
Avrupa Komisyonu, Türk vatandaşlarına Schengen vizesinde kolaylık sağlayacak kuralın işletileceğini duyurdu. 15 Temmuz tarihli Komisyon kararına göre "daha önceki vizelerini yasal olarak kullanmış olan Türk vatandaşı 'iyi niyetli' başvuru sahipleri" için daha elverişli vize kuralları uygulanarak söz konusu kişilere çoklu giriş hakkı tanınacak.
Çoklu giriş vizelerinin Türkiye vatandaşlarına verilmesi üzerine detayları AB Türkiye Delegasyonu Başkanı, Büyükelçi Thomas Hans Ossowski açıkladı. Vize verilmesinin ülkelerin inisiyatifinde olduğunu belirten Ossowski, şunları söyledi:
“Vizelerin verilmesi üye devletlerin kendi yetki alanında. Bizler de bu süreci koordine ediyoruz. Üçüncü ülkelere yönelik vize sistemini koordine ediyoruz. Ankara’da büyükelçilikler ve konsolosluklarla reformlar hayata geçirildi. Bu değişiklikler aynı zamanda ülkelerin iyi niyetini de ortaya koyuyor. Türk vatandaşlarının AB’ye seyahat etmelerini ve insan ilişkilerinin geliştirmelerine yönelik bir iyi niyet. Detaylı bilgiler web sitemize eğer alıyor. En etkili biçimde nasıl başvurabilirsiniz? Açık konuşmak gerekirse aslında gerçek çözüm vize serbestisi ise bu çözüm on yıl önce ortaya konmuştu. Tekrar çözüm istiyoruz. Bunun tek çözümü vize diyaloğu.”
“Beş yüz Euro karşılığında vize randevusu sattıklarını duyuyoruz, resmi makamlarla iş birliğini başlattık”
Vize red oranlarında geçen yıllara göre düşüş olduğunu söyleyen Ossowski, yeni sistemdeki kuralları şöyle açıkladı:
“Türk vatandaşları artık daha uzun geçerliliği olan ve çok girişli Schengen vizeleri alabilecekler. Başta bir yıl olmak üzere ancak önceki vizeyi usulüne uygun kullanmaları gerekiyor. Yeni kurallarla yalnızca bir tane kısa süreli vize aldıktan sonra ikinci vizenin altı aylık geçerliliği olacak. Bunların başarılı bir şekilde hayata geçirilmesi ve sürecin usule uygun olması durumunda üç yıllık vize ardından ise beş yıllık vize alınabilecek.
“Vize ret oranları düştü”
Konsolosluklar için de önemli bir gelişme. Başvuru sayısı ve bekleme süreleri de azaltılmış olacak. AB zaten insanların birebir temaslarının sağlanmasını istiyordu. Ekonomi, üniversite, aile bağları rahat seyahat edebilmeye bağlı. Geçen seneki vize işlemlerinde red oranlarına baktığımızda; önceki yıllara göre daha azdı. Yüzde 14.5 olarak gerçekleşti. Yunan adaları için Türk vatandaşlarına verilen 100 bin vizeyi dikkate alırsak red oranı yüzde 11’e geriliyor.
“Usulsüz işlem yapan seyahat acentaları sistemi bloke edip vatandaşların olumsuz etkilenmesine neden oluyor”
Usulsüzlük varsa tabii ki vizeler reddedilebilir. Diğer üçüncü ülkelerde olduğu gibi bazı usulsüz hareket eden seyahat acentaları var. Sistemin bloke olmasına neden oluyorlar. Aynı zamanda dokümanlar üzerinde usulsüz işlem yapabiliyorlar. Kolaylaştıracaklarını sanıyorlar ancak olumsuz etkisi oluyor. Beş yüz Euro karşılığında vize randevusu sattıklarını duyuyoruz ama tabii ki bu tür faaliyetlerinde her zaman başarılı olamıyorlar. Türk vatandaşları bu yasal olmayan hizmetler için para veriyorlar. Son yılda resmi makamlarla da iş birliğimizi başlattık. Usulsüz faaliyetlerin peşine düşülmesi konusunda iş birliği halindeyiz. Bu faaliyetlerin durdurulması gerekiyor. Kolaylaştırıcı hale getirilmesi için bu operatörlerin bu sistemleri bloke etmesinin önüne geçilmesi gerekiyor. Konsolosluklarla iş birliği yapan vize acentaları da var tabii. Vatandaşların yetkili şirketlerle iş birliği yapması gerekiyor.”
“AB’ye aday olan her ülke vizesiz seyahat edebiliyor; Türkiye hariç”
Vize başvurularında ne amaçla gidildiğinin net olarak belirtilmesi gerektiğini aksi takdirde Schengen bölgelerine giriş noktasında 5 yıla kadar yasak getirilebileceğini ifade eden Ossowski, AB üyeliğine aday ülke olup vizesiz seyahat edemeyen tek ülkenin Türkiye olduğunu ifade etti.
Ossowski şu ifadelerle devam etti:
“Başvuru sahiplerinin seyahat amaçlarını doğru, net bir şekilde dile getirmeleri gerekiyor. Schengen ülkelerinin konsolosluklarına başvurmanız gerekiyor. Önce Almanya’ya gidecekseniz Litvanya’ya başvurup sonra da İspanya’ya giderseniz bu sizin vize geçmişinize olumsuz yansır. Amacınızı net belirtmezseniz bunun sonucunda engellenebilir veya 5 yıla kadar yasak alabilirsiniz. Ayrıca vize sürelerinin üzerinde kalmamaları gerekiyor. Vize verilmesiyle ilgili bütün yetki tamamen ülkelere ait. Her bir başvuru kendi içinde AB standartlarına uygun ele alınıyor. Daha önce de söylediğim gibi biz Türkiye’ye Schengen bölgesi için vize serbestisi sunduk. AB’ye aday olan her ülke vizesiz seyahat edebiliyor; Türkiye hariç. Tüm Batı Balkan ülkeleri vizesiz seyahat ediyor. Kosova mesela aslında üye adayı bile değil ama vizesiz seyahat ediyorlar. Vize serbestisi üstüne çalışmak bizim için çok önemli.
Türkiye ile teknik görüşmelere ne zaman başlanacak?
Yazdan sonra teknik konuşmalara başlanması için teklif sunuldu. Türkiye’nin 72 şartı sağlaması gerekiyordu. Önce 62’si halledildi sonra 67’ye çıktı. Hala kalanlar var. Bu kriterlerin yerine getirilmesi için iş birliği istiyoruz. Uzun vadede bu usulsüzlüklerin çözümü vize serbestisinde yatıyor. Üçüncü ülkeler bile yapabiliyor bunu. Tekrar buna çalışmak gerek ve biz hazırız. Türk devleti ile umarız ki bu yazdan sonra çalışmaya başlayacağız.”
“Bazı aşamaları aradan çıkardık, büyük bir gelişme”
‘İyi niyetli’ ve ‘dürüst’ seyahat edilmesi halinde daha uzun vize alınabileceğini aktaran Büyükelçi Ossowski, “Düne kadar üç defa başvurmanız gerekiyordu. İlk vizenize bir hafta gidiyorsunuz ikinci vizede yine bir hafta - on gün üçüncü de de aynı ve ancak bu üç taneden sonra 6 aylık vize alabiliyorsunuz. Artık bir defadan sonra uzun vize alabiliyorsunuz. Büyük bir gelişme bu. Bu kademeli sistemde bazı aşamaları aradan çıkardık. İyi niyetli dürüst bir şekilde seyahat etmelisiniz” dedi.
Eskiden vize alanlar için süreç nasıl işleyecek?
Daha önce vize alan ve usullere uyan kişilerin bu süreçte ‘uzun vize’ için aday olduğunu vurgulayan Ossowski, “Siz zaten iyi niyetli seyahat etmişsiniz. Bu yeni başvurucular için geçerli” ifadelerini kullandı.
“AB kapılarını Türkiye’ye kapatıyor haberleri doğru değil”
Vize alamadığı için eğitim hakkını kullanamayan öğrencilere dair bir düzenleme olup olmadığına dair soruları ise Ossowski, şöyle yanıtladı:
“Schengen konsolosluklarına bağlı bazı ülkeler için iş insanları ve öğrenciler için açtıkları ayrı kanallar var. Vizenin verilmesi ülkelerin sorumluluğu. Mesela iş insanlarının kısa sürede hareket etmesi gerekirse sağlanan kolaylıklar var. Öğrenciler için de ayarlanabilir. Basında “AB kapılarını Türkiye’ye kapatıyor” haberleri de gördük, bu doğru değil. Uzun dönemli çözüm vize serbestisi. Diyalog da bu çözümü getirecektir. Umarım birkaç yıl içinde bu sorunu konuşmuyor oluruz ama bir günde olacak şey değil. Karşılıklı anlayış içinde yerine getirilmesi gereken kriterler var. Polis, hukuk ve asalet sistemleri içinde uygulanması gereken kriterler var. Türkiye vize serbestisine çok yakın derken bir şekilde dondu o süreç.”
“Vize serbestisini de sağlamamız gerekiyor”
Vize sistemine getirilen reform ile büyükelçilik ve konsolosluklarda yoğunluk için önlem alındı mı?” sorusuna ise Ossowski, şu yanıtı verdi:
“Çok somut bir seyahat planınız olmalı. Benim canım vize istiyor diye başvuramazsınız. Planlı bir seyahat olmamı ve ne amaçla gittiğinizi de belirtmiş olmanız lazım dolayısıyla başvuru sayısında artış beklemiyoruz. Bu değişiklikler tabii ki biraz vakit alacaktır. Bir süre daha bekleme süresi olacaktır elimizde sihirli değnek yok. Bir miktar sabır gerekiyor. Uzun vadede vize serbestisini de sağlamamız gerekiyor.”
