Geliri belli bir seviyenin üstünde olan, üniversite ve yüksek okul mezunlarının faydalanabildiği Mavi Kart ile Almanya'ya nitelikli iş gücü göçünde Hindistan birinci, Türkiye ikinci sırada yer alıyor. Avrupa Birliği'nin (AB) yürürlüğe koyduğu ve ilk etapta dört yıl süreli çalışma ve oturum izni hakkı tanıyan, ancak istenirse sınırsız oturum ve çalışma iznine dönüştürülebilen uygulama, AB üyesi ülkeler dışından kalifiye iş gücü göçünün önünü açmak üzere yürürlüğe konmuştu.
Almanya Göç ve Mülteci Dairesi'nin (BAMF) verdiği bilgiye göre, Mavi Kart iş gücü göçü konusunda en avantajlı oturum ve çalışma izni alma yöntemlerinden biri, zira başta belli bir süre için geçerli olsa da sınırsız oturum ve çalışma iznine dönüştürülebiliyor. İlaveten Mavi Kart ile gelen bir göçmen, aile birleşimi çerçevesinde aile üyelerini de Almanya'ya daha kolay getirebiliyor.
Mavi Kart almak hangi şartlara bağlı?
Mavi Kart ile Almanya'da yaşamak ve çalışmak için bu ayrıcalığa başvurabilmenin en kolay yolu bir Alman üniversitesi veya yüksek okulu diplomasına sahip olmak. Bu da Almanya'da yüksek okul bitiren göçmen kökenliler için iyi bir alternatif olma özelliğine sahip. Almanya dışında elde edilen ve bu ülkede de geçerli sayılan ya da ilgili kurumlar tarafından tanınan bir diplomaya sahip olmak da, kişiye Mavi Kart hakkı kazandırabiliyor.
Sahip olunan diplomada dışında Mavi Kart alarak Almanya'da çalışmak ve yaşamak için bir diğer şart da gelir seviyesi. Düzenleme, burada senede 58 bin 400 euro brüt maaş alınacak bir iş bulmuş olmayı şart koşuyor. Bu konuda acil eleman açığı yaşanan hekimlik, mühendislik veya matematik ve benzeri alanlarda bir iş bulunmuşsa ve elde edilecek gelir 45 bin 552 brüt ve üzeriyse, yine Mavi Kart ile Almanya'da çalışma ve oturum almak için başvurulabiliyor.
Ne kadar süre geçerli ve süresiz hale gelebiliyor mu?
Mavi Kart prensipte başta 4 yıl geçerli ancak yaşlı nüfusu yüksek pek çok Avrupa ülkesinde olduğu gibi Almanya'da da süresiz oturum ve çalışma iznine dönüşmesinin önü açık.
2022'de Mavi Kart ile Almanya'ya gelen veya burada çalışma veya oturma izni hakkı kazanan 89 bin göçmen oldu. Bu da bir önceki yıla göre, Almanya'ya göç eden akademisyen sayısının 20 bin kişi arttığı anlamına geliyor.
2022'de, Almanya'ya Mavi Kart ile gelen en kalabalık grup 26 bin kişi ile Hindistanlılar oldu. Onları ikinci sırada, 5 bin 900 göçmen ile Türkiye'den gelenler takip ediyor. Üçüncü sırayı ise 5 bin 500 kişi ile Rusya vatandaşları izliyor.
Mavi Kart ne kadar başarılı uygulama?
Mavi Kart, yürürlüğe girdiği 2012'den geçen yılın sonuna kadar 200 bin akademisyenin Almanya'da çalışma ve oturma izni almak için başvurduğu bir iş gücü göçü uygulaması. Başlangıçta 4 yıllığına gelenlerden yüzde 83'ünün beş sene sonra da hala Almanya'da yaşamaya ve çalışmaya devam ettiği bildiriliyor. Almanya'ya öğrenci olarak yurt dışından gelip, üniversite mezunu olduktan sonra Mavi Kart alanların oranı ise yüzde 55.
Mavi Kart ile gelip süresiz oturum alanların oranı yüzde 60
Almanya İstatistik Dairesi'nin verilerine göre, Mavi Kart ile 2012-2017 arasında Almanya'da oturma ve çalışma izni alan, yani ilk kuşak Mavi Kartlı 68 bin 900 kişiden yüzde 60'ı beş sene sonra sınırsız oturma ve çalışma iznine kavuştu. Mavi Kart sahipleri arasında Alman vatandaşlığına geçenlerin oranı yüzde 11,3 olurken, yüzde 9'u hala Mavi Kart sahibi. Yüzde 3,1'i süreli oturuma sahipken yüzde 16,7'lik bir kesim artık Almanya'da yaşamıyor.
Son 10 yılda Mavi Kart ile Almanya'ya gelenlerin toplamına bakıldığında ise Hindistan yüzde 22,4 ile en büyük paya sahip. Onu yüzde 8,7 ile Çin, Çin'i de yüzde 7,5 ile Rusya izliyor. Türkiye'den Mavi Kart ile göçün ise son yıllarda artış kaydettiği dikkat çekiyor.
Mavi Kart, özellikle bilişim, matematik, sağlık, mühendislik gibi alanlardaki açığın kapatılmasını kolaylaştırmak için Avrupa çapında 2012'de yürürlüğe girmişti. Almanya da o zamandan bu yana şart görülen gelir seviyesini düşürerek daha çok kalifiye iş gücü göçü çekmeye çabalıyor.
Mavi Kart uygulaması dışında 2020 Mart'ında üniversite ve yüksek okul mezunları dışındaki kalifiye iş gücü göçünü düzenleyen yeni bir uygulama yürürlüğe girmiş, ancak korona pandemisi sebebiyle tüm dünyada seyahatlerin radikal biçimde sınırlanması ile bu uygulamanın kayda değer bir getirisi olmamıştı.
Almanya'da iktidardaki üçlü koalisyon, ülkede giderilemeyen eleman açığını ve kalifiye iş gücü eksikliğini gidermek için ülkeye gelişleri kolaylaştıran yeni bir düzenlemeyi yürürlüğe koydu. Göçü cazip kılmak için vatandaşlığa geçiş konusunda da şartları kolaylaştıran reformalar yapıldı. Ülkede sağlıktan zanaat mesleklerine ve gastronomiye pek çok alanda nitelikli iş gücü eksiği yaşanıyor. Doğum oranı yüksek kuşağın önümüzdeki 10 yıl zarfında emekliye ayrılacak olmasıyla bu açığın çok daha büyümesi bekleniyor. Uzmanlara göre Almanya'ya yılda 400 bin kişinin göç etmemesi halinde, eleman açığının kapatılması imkansız olacak.
