Ergün Demir - Kocaeli
Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın geri dönüşüm konusunda tüm belediyeleri yalnız bıraktığını belirten İzmit Belediye Başkan Yardımcısı Ünal Özmural, “Belediyelere destek olan ÇEVKO Vakfı’nı kapatıp yerine Çevre Ajansı diye, sıfır atık diye bir vakıf kurdular. Ülke çapında üretim yapan tüm firmalar bu vakfa geri dönüşüm parası ödemek zorunda. Deli paralar bunlar. Ama belediyelere bir kuruş para vermez oldular Sıfır atık projesi de havada kaldı” dedi
İzmit Belediye Başkan Yardımcısı Ünal Özmural, geri dönüşüm konusunda Çevre Bakanlığı’nın belediyeleri yalnız bıraktığını söyledi. Eski yıllarda Çevre Bakanlığı’na bağlı ÇEVKO Vakfı’nın geri dönüştürme konusunda belediyelere ekonomik destek verdiğini belirten Özmural, “Şimdi bu vakfı kapatmışlar. Yerine yine bakanlığa bağlı Çevre Ajansı diye, sıfır atık diye bir yapı oluşturdular. Başına da Emine Erdoğan’ı getirdiler. Ama Türkiye Çevre Ajansı tüm ülkede üretim yapan firmalardan para alıyor. Çok büyük paralar bunlar. Fakat belediyelere ekonomik katkıları sıfırlandı” dedi.
Sistem nasıl çalışıyor?
Geri dönüştürülen maddeler ve bu işin nasıl yapıldığıyla ilgili ayrıntılı bilgi veren Özmural şunları söyledi:
‘’Geri dönüşüm denilen şeyin yüzde 50’si kağıt, cam, plastik gibi maddelerdir. Yüzde 50’si ise organik atık dediğimiz, evlerden, mutfaktan çıkan atıklardır. Her iki atık türünün de ayrı bir yönetim şekli var. Peki sistem nasıl çalışıyor? Alt ve ilçe belediyeleri bütün bu geri dönüşüm maddelerinin toplamak ve ayrıştırmakla yükümlüdür. Burada büyükşehirin sorumluluğu ise artanları bertaraf etme sorumluluğudur."
"Bütün firmalar iş bıraktı"
"Biz İzmit Belediyesi olarak, ön ayrıştırma yapmaya çalışıyoruz. Bu gerişim maddelerini 7 başlıkta topluyoruz. Şimdi devlet diyor ki, ‘Siz bunları akredite olmuş firmalara verebilirsiniz.’ Şimdilerde ise bu geri dönüşüm firmaları bu tip işlere girmiyor. İhaleler yapıyoruz. Katılmıyorlar. Çünkü onların da maliyetleri çok artmış ve bu işi yapmayı tercih etmiyorlar. Karlı bulmuyorlar. Doğal olarak da belediye olarak biz bu işleri kendimiz yapıyoruz.
"Bakanlık destek veriyor"
"Eski yıllarda akredite olmuş geri dönüşüm firmaları kazandıkları paranın bir bölümünü belediyeye aktarıyordu. Bu bir girdiydi. Ama asıl konu şu; eski yıllarda Çevre Bakanlığı’na bağlı Çevre Koruma Ve Ambalaj Atıkları Değerlendirme Vakfı (ÇEVKO) vardı. Biz topladığımız geri dönüşüm maddelerinin miktarlarını buraya bildiriyorduk, onlar da bize bir ekonomik destek sunuyordu."
"Bir kuruş para girişi olmuyor"
"Bu paralarda konteyner alabiliyorduk. Çevre ile ilgili yatırımlar yapıyorduk. Okullara geri dönüşüm kutuları veriyorduk. Eğitimler yapıyorduk. Sonrada bu ÇEVKO deniler vakfı kapattılar. Sonra yine Bakanlığa bağlı Türkiye Çevre Ajansı diye, sıfır atık diye bir yapı oluşturdular. Başına da Emine Erdoğan’ı getirdikleri iddia edilmişti. Fakat bu yapı kurulduktan sonra bütün kaynakları kapattılar. Bir kuruş para girişi olmuyor. Belediyelere para gelmiyor."
"10 bine yakın konteyner dağıtmışız"
"Şu anki gelinen noktada, geri dönüşümü belediyeler topluyor. Nasıl toplarsan topla mantığı var. Hiçbir destek yok. Bütün maliyetleri, işçiliği üstleniyorsun. Satarsan birilerine götürüp veriyorsun. Şuan şöyle düşünün. Yalnızca ambalaj atığı için biz belediye olarak 7 tane araç ve içeriden 30 kişiyle biz bu işi çevirmeye çalışıyoruz. Bizde sıkıntı şu oldu. Belediye olarak bu ayrıştırma işine vatandaşı alıştırdık. Sahaya da 10 bine yakın konteyner dağıtmışız."
"Vatandaş tepki gösteriyor"
"Bir de çocukların üzerine kurduğumuz bir sistem var; çocuk çöpünü getiriyor, kartını yüklüyoruz. O kartla bir şeyler alıyor. Şimdi bu ayrıştırma işini bu kadar yaygınlaştırınca, akredite şirketler de bu işten elini ayağını çekince biz zorlanmaya başladık. Haliyle bazı vatandaşlar da, ‘Neden bu ayrıştırılmış maddeleri almıyorsunuz’ diye tepki gösteriyor. Diğer belediyelerde bu yok."
"3. dünya ülkesi yöntemi bu"
"Valilik belediyelere bir yazı yazdı, 'çek-çekçi' denilen vatandaşlara yelek vereceksiniz dedi. Örneğin İzmit’teki çek-çekçilerin üstünde İzmit Belediyesi yazan yelek olacakmış. Biz bu uygulamaya karşı çıktık. Hatta bir tek biz karşı çıktık. Biz tanımadığımız insanlara nasıl böyle bir yelek verelim. Bu yöntemin insani bir yöntem olduğunu da düşünmüyorum. Ayrıca çok büyük bir risk olarak görüyoruz. Bu yöntemin 3. Dünya ülkesi yöntemi olduğunu düşünüyoruz."
"Sıfır atık projesi havada kaldı"
"Bakın bütün Türkiye’deki üretim yapan firmalar, bir anlamda da atık ürettikleri için Türkiye Çevre Ajansı’na para ödemek zorunda. Devlet diyor ki ‘Sen üretim yapıyorsun ama bunun ambalajı var. Bunun bana bir maliyeti var’ Bu deli bir para. Burada milyar TL’lerden bahsediyoruz. Ama bu Türkiye Çevre Ajansı aşağıya bir kuruş ödemiyor. Nereye ne ödedikleri belli değil. Dolayısıyla sıfır atık projesi havada kalan bir proje haline gelmiş durumda.”
