Ankara Bölge İdare Mahkemesi, 6 Şubat depremlerinden sonra kaç belediye yöneticisi ve kamu görevlisi hakkında soruşturma izni verildiği sorusunu “gizlilik” gerekçesiyle yanıtlamayan İçişleri Bakanlığı’nı haksız buldu. Mahkeme, Adalet Bakanlığı’nın bilgilerin paylaşılması kararına uymayan ve kararı yargıya taşıyan İçişleri Bakanlığı’nın taleplerini reddetti.
Ocak 2024'te, Yurttaşlık Derneği ve İnsan Hakları İzleme Örgütü ortak çalışması kapsamında depremle ilgili davalarda kamu görevlilerinin hesap verebilirliği konusunda bir araştırma gerçekleştirdi. Araştırmanın ardından Yurttaşlık Derneği, İçişleri Bakanlığı'na bağlı İller Dairesi Genel Müdürlüğü’nden, Türkiye'nin güneydoğusunda depremden zarar gören 11 ilin valiliklerine ve bu illerdeki 46 kaymakamlığa bilgi talebinde bulunarak yıkılan binalarla ilgili devam eden cezai soruşturmayla bağlantılı savcılara soruşturma izni verilen belediyelerde seçilmiş karar vericiler ve diğer yerel yönetimlerdeki kamu görevlilerinin sayısı hakkında bilgi istedi. Başvurulara sadece altı kurum yanıt verirken diğerleri ya talebi reddetti ya da yanıt vermedi.
İçişleri Bakanlığı İller Dairesi Genel Müdürlüğü, soruşturmanın gizliliğini gerekçe göstererek soruşturma izinlerinin sayısını açıklamayı reddetti.
Adalet Bakanlığı'na bağlı Bilgi Edinme Kurulu, Yurttaşlık Derneği'nin 27 Mart 2024’te yaptığı itiraz üzerine İçişleri Bakanlığı’nın bilgileri açıklaması gerektiğine karar verdi. Ancak İçişleri Bakanlığı, Kurul'un kararının bozulması için Ankara İdare Mahkemesi’nde dava açtı.
“Talep edilen bilgiler istisna kapsamında değil”
Ankara 8. İdare Mahkemesi 26 Eylül 2024’te Bakanlığın yürütmeyi durdurma talebini reddetti ve belediye başkanları, belediye meclis üyeleri ve diğer ilgili karar vericiler gibi seçilmiş yetkililerin deprem sırasında binaların yıkılmasındaki olası cezai sorumlulukları hakkında talep edilen bilgilerin açıklanmasının önündeki engeli kaldırdı.
Mahkeme kararında, talep edilen bilgilerin, bilgi edinme talebinin 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu'nda belirtilen herhangi bir istisna kapsamında yer almadığı ve talep edilmesi halinde verilmesi gerektiği sonucuna vardı. Mahkeme kararında şu ifadeleri kullandı:
“Davalı idarece 4982 sayılı Kanunda düzenlenen istisna hükümleri kapsamında kalmadığı değerlendirilen bilgi edinme talebinin; '6 Şubat 2023 tarihinde meydana gelen yıkıcı depremlerde binaların yıkıldığı illerde yıkılan binaların bulunduğu illerde görev yapan kaç büyükşehir belediye başkanı, il veya ilçe belediye başkanı, il ve ilçe belediye meclis üyeleri ile il genel meclisi üyelerinden kaçı hakkında İçişleri Bakanlığı'na soruşturma izni başvurusu yapıldığı, depremin etkilendiği illerde görev yapan kaç büyükşehir belediye başkanı, kaç il ve ilçe belediye başkanı, kaç büyükşehir, il ve ilçe belediye meclisi üyeleri ile kaç il genel meclisi üyeleri hakkında soruşturma izni verildiği hakkında' olduğu, rakamsal veriler ile ilgili olan bilgi edinme talebinin 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu'nda belirtilen herhangi bir istisna kapsamında yer almadığı, talep edilmesi halinde verilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.”
İçişleri Bakanlığı kararı istinafa taşıdı
İçişleri Bakanlığı, 28 Kasım 2024 tarihinde mahkeme kararına itiraz ederek istinafa taşıdı. Bakanlık başvurusunda, verilen kararın hukuka aykırı olduğunu, yapılan soruşturmaya ilişkin usuli işlemlerin gizli tutulması gerektiğini ve bilgi verilmesinin mümkün olmadığı ileri sürülerek kararın kaldırılmasını talep etti.
İstinaf kararı hukuka uygun buldu
Ankara Bölge İdare Mahkemesi, yerel mahkemenin kararının usul ve hukuka uygun olup kaldırılmasını gerektiren bir neden bulunmadığından, Bakanlığın istinaf başvurusunun reddine karar verdi.
TÜM HABERLER | Kahramanmaraş merkezli 7,7 büyüklüğünde deprem 11 ili vurdu; 4. seviye alarma geçildi!
