T24 Dış Haberler
Türkiye'nin eski NATO daimi temsilcileri Ahmet Üzümcü, Mehmet Fatih Ceylan ve Ümit Pamir, ABD'nin Türkiye'ye S-400 alımı nedeniyle uyguladığı CAATSA yaptırımları (ABD'nin Hasımlarıyla Yaptırımlar Yoluyla Mücadele Etme Yasası) ve Ankara-Washington hattındaki gerilimin çözümüne dair değerlendirmelerde bulundu. Eski NATO daimi temsilcileri, ABD ile krizin çözümü için "Türkiye'nin S-400 sistemini aktive etmeyeceğine dair NATO'ya taahhütte bulunması; ABD'nin de buna paralel olarak Türkiye'yi F-35 programından çıkarmaktan vazgeçmesi ve yaptırımları kaldırması" önerisinde bulundu.
European Leadership Network'te Türkiye'nin son yıllarda dünya kamuoyundaki durumunu değerlendiren eski NATO temsilcileri, "Uluslararası alanda Türkiye'yi kötülemek popüler bir hâle geldi. Bazıları Türkiye'nin artık güvenilir bir NATO müttefiği olmadığını söylerken bazıları da daha ileri giderek Türkiye'nin müttefik olarak tarihini göz ardı edip bir 'yükümlülük' olarak tanımlıyor. Biz eski NATO temsilcileri olarak bu tartışmaya gerçekçilik eklenmesi gerektiğini düşünüyoruz. NATO ve Türkiye'nin iyiliği için bazı yapıcı öneri ve perspektifler sunuyoruz" ifadelerini kullandı.
ABD ile Türkiye arasındaki S-400 krizini anlamak gerektiğini vurgulayan eski NATO temsilcileri, Türkiye'nin ABD hava savunma sistemleri almak istediğini ancak bir anlaşmaya varılamadığını hatırlattı. İki ülke arasında CAATSA yaptırımlarıyla sonlanan krizin çözümü için şu öneride bulunuldu:
"Eğer Türkiye NATO'ya S-400 sistemlerini aktive etmeyeceğine dair doğrulanabilir bir taahhütte bulunursa ve ABD buna paralel olarak Türkiye'yi F-35 programından çıkarma ve yaptırım uygulama kararlarından vazgeçerse Rus yapımı hava savunma sistemlerinin alımı konusundaki sorun iki tarafı da memnun edecek şekilde çözülebilir. Bunun gibi uzlaştırıcı adımlar NATO tarafından desteklenen, Türkiye'nin teknolojilerin paylaşımı anlaşmasıyla ortak hava savunma sistemi üretimini sağlayacak bir kararla tamamlamalı. Böyle bir tavizin mümkün olduğuna güçlü bir şekilde inanıyoruz"
S-400 krizi dışındaki alanlarda da Türkiye'ye yönelik eleştirilerin olduğu ve 'güvenilmezlikle' suçlandığını belirten eski NATO daimi temsilcileri, Türkiye'nin 70 yıldır güvenilir bir müttefik olduğunu hatırlattı. Türkiye'nin Soğuk Savaş'ta kolektif savunma alanında katkıları olduğu, NATO'nun Afganistan'daki istikrar çabalarında büyük bir rolü olduğu, IŞİD'le mücadelede koalisyonun temel bir parçası hâline geldiği ve Balkanlar ve Irak'taki görevlerde rol oynadığı vurgulandı.
Eski daimi NATO temsilcileri, 30 ülkeli NATO'da iniş çıkışların kaçınılmaz olduğunu ancak ikili görüşmeler ya da diğer müttefiklerin çabalarıyla çözüldüğünü söyledi ve ekledi "Şu an yaşanan gerilimin aynı şekilde çözülmemesi içn bir neden yok"
