Kültür-Sanat

Ertuğrul Özkök: Noel gecesi Versailles’da ikinci Fransız devrimi oldu

Jean Michel Jarre, geçen 24 Aralık gecesi Versailles Sarayı’nda sadece kendi kariyerinde değil, dünya müzik şovu tarihinde bile yeni bir dönemi açtı

04 Ocak 2024 06:00

Ertuğrul Özkök | Zamanın Ruhu

Noel gecesi, yani 24 Aralık’ı 25’e bağlayan gece Fransa ikinci bir devrimi yaşadı.

Bunun adı “Fransız Meteaverse Devrimi” idi…

O gece devrimciler yine Versailles Sarayı’na girdiler.

Ama giyotin kurup, kafa kesmek yerine, bir 3D Augmented Reality stüdyosu kurdular.

Şimdi size bu ikinci Fransız devrimini ve o geceyi anlatıyorum.

Bu sadece Fransa’yı değil bütün dünyayı, sizin hayatınızı da etkileyecek küresel bir devrimdi.

Mega Show uzmanı müzisyenin Noel gecesi

Fransa’nın Jean Michel Jarre adlı uluslararası bir müzisyeni var.

Konser dünyasına “Mega Show” kavramını getiren müzisyendir.

Bir elektronik müzik dâhisidir.

Kariyerine, 1979 yılında Paris’te yaptığı Concorde meydanındaki devasa konserle başladı.

1990 yılında 14 Temmuz bayramı için yine Paris’te Defense meydanında yaptığı mega şovu iki milyon kişi izledi.

Müzik tarihinde sayısal bir rekordu.

“Oxygene” adlı plağı ve şovu dünya müzik ve konser tarihinin taşlarından biridir.

Jean Michel Jarre

Noel gecesi Versailles cam galerisinde konser

İşte o Jean Michel Jarre, geçen 24 Aralık gecesi Versailles Sarayı’nda sadece kendi kariyerinde değil, dünya müzik şovu tarihinde bile yeni bir dönemi açtı.

Bu yıl Versailles Sarayı’nın 400’üncü yılı.

Jean Michel Jarre 75 yaşında.

İşte dünyaca tanınan bu sarayın en ünlü salonu olan “Galerie des Glasse” (Aynalar Salonu) denilen salonlarında Metaverse teknolojisinin ilk “artırılmış gerçeklik” konserini verdi.

Jean Michel Jarre, Versaille Sarayı’nda ilk mega şovunu 1993 yılında yapmıştı.

Ama o konser sarayın demir parmaklıklarının dışında yapılmış ve 200 bin kişi izlemişti.

En fazla 600 kişi ve salonun dekoruna dokunmak yok

Şimdi aynı Jarre’ın, sarayın içine girmesine izin verildi.

Ama bir şartla…

Müzik şovunun yapılacağı Aynalar Salonu’na sadece 600 kişinin girmesine izin verildi.

Bunlar gerçek kişilerdi. Ayrıca galerinin her tarafı cam pencere ve kristal avizelerle dolu olduğu için salonlara ağır teknolojik malzeme sokulmayacak, dekora dokunulmayacaktı.

Peki bu tarihi konser sadece 600 kişi için mi yapılacaktı?

Konser

Bunun adı canlı yayın değil, real time yayındı

Hayır…

Tam aksine yüz bin, hatta milyonlarca insana açık bir konser olacaktı.

Bu konserde müzik tarihinde bir ilk denenecekti.

Konser, aynı anda canlı salonda bulunan 600 gerçek kişi tarafından izlenecekti.

Konserin bir de “artırılmış gerçeklik izleyicileri” olacaktı ki…

Bunların sayısını bilmek mümkün değildi.

Bir de Fransız televizyonunda bildiğimiz “canlı yayınla” klasik TV izleyicisine ulaşacaktı.

Versaille Sarayı

Bu konserin en devrimci yanı ise sanal seyirciler olacaktı

Ancak bu konserin tarihi bir devrim olarak nitelenmesini sağlayan yanı sanal seyirciye ulaşması oldu.

Çünkü bu şov çok özel teknolojilerle yayınlanacaktı…

Ama buna “canlı yayın” demek yanlıştı.

Canlı yayın “kitle iletişim araçları” döneminin kavramıydı.

Bu yeni şovu izlemenin adı artık “real time” olacaktı.

Yani aynı anda, orada olarak.

Bir “ubiquite” olayı yani.

Aynalar Salonu’nda o gece neleri gördük?

Salonunun her tarafı camla kaplı olduğu için buralara dekor sokmak mümkün değildi.

Bunun için aynı Las Vegas’ta yeni açılan Sphere’de olduğu gibi “virtual bir dekor” yaratıldı...

Dediğim gibi, bir anlamda Sphere’de kullanılan teknolojiye çok benzeyen bir şekilde salonun içinde metaverse bir alem yaratıldı.

Dikkat edin “Dekor kurulacaktı” demiyorum, çünkü o da eski bir kavram.

Artırılmış gerçeklik seyircisi de salonun içinde

Ve Show “VRrOOm” adlı, Fransızlar tarafından geliştirilen bir platform tarafından yayınlandı…

Program aynı zamanda Fransa’nın dijital alandaki Know How’ının da bir gösterisiydi.

Metaverse alemde giydirilen salonun görüntüleri gerçekten etkileyiciydi.

Versailles ilk müzik devrimini Lully ile yaşadı

Jean Michel Jarre, Versailles Sarayı’nda

Versailles aslında ilk müzik devrimini yaşamayacaktı.

Ünlü besteci Jean Babtist Lully oradaki ilk müzik devrimini yapan insandı.

Orkestrayı ilk defa salonun dibine yerleştirerek, konser konseptine büyük bir yenilik getirmişti.

İşte bu salonda Jean Michel Jarre müziği, bu konser için hazırlanan çok özel bir “Realite Mix” başlığı ile orkestrayı ve müziği yönetti.

Bu çok özel ve çok hafif bir başlıktı ve müziği yöneten kişinin hem galerideki gerçek seyirci ile hem de konseri platform üzerinden gerçek zamanlı izleyen sanal seyircilerle ilişkide olmasını sağlıyordu.

O gece kullanılan başlık NASA ve cerrahlar tarafından kullanılacak

Bu hafif başlık NASA ve Fransız Hava Kuvvetleri tarafından satın alındı ve yakında cerrahlar tarafından araştırmalarda kullanılmaya başlanacak.

Jean Michel Jarre, o gece kendisini zirveye taşıyan ve bugün bir kült haline gelen “Oxygene” adlı albümünden ve “Equinox” adlı yeni albümünden parçalar çaldı.

Konser anlayışında Sphere’le başlayan devrim ikinci aşamasını da tamamladı

28 Eylül 2023 günü Las Vegas’daki Sphere; yani kürede U2 konseri ile başlayan devrim, Noel gecesi uzaktan katılımcı ile ikinci aşamasına girdi…

Çok yakında bir Coldplay veya Taylor Swift konserini, “VRrOOm” tipi bir platform üzerinden salonunun içinden aldığımız biletle izleyebileceğiz.

Tabii aynı şeyi Old Trafford veya Emirates stadında bir kombine biletle veya Miami Heats NBA maçında, Caseya Center’da Acun Ilıcalı’nın özel koltuklarının hemen yanında bir biletle İstanbul’dan da seyredebileceğiz.

Noel gecesi yaşadığımız bu olay bir kültür devrimidir

Evet, Noel gecesi Versailles Sarayı’nda yaşanan bu devrim, konser, spor müsabakası veya protesto mitinglerinde yepyeni bir dönemin kapısını araladı. 

Biliyorum Türkiye’nin gündemi Filistin, iki yumruk ve Fenerbahçe ama…

Dünyada da böyle şeyler oluyor…  

Ben de kendimi tutamayıp yazıyorum işte…