Ertuğrul Özkök: 2.18 ortalama ile Harvard'a torpilsiz giren Türk kimdi?

Ertuğrul Özkök, "Küçük Güzel Şeyler Dükkânı" başlığı altında yazdığı ve "newsletter" olarak paylaştığı yazılarında bugün, Özyeğin Üniversitesi'nde kurucu Hüsnü Özyeğin'in diploma töreninde yaptığı konuşmaya işaret ederek, 2.18 notla mezun olmasına karşın Harvard'a kabul anısını iletti. Özkök, Özyeğin'in, "İnşaat Mühendisliği bölümünden 4 üzerinden 2.18 notla mezun oldum. Bu notla Harvard’a kabul edilmem mümkün değildi ama edildim" sözlerini köşesine taşıdı.

Özkök"ün, "2.18 ortalama ile Harvard'a torpilsiz giren Türk kimdi?" başlıklı yazısı şöyle;

2.18 ortalama ile Harvard'a torpilsiz giren Türk kimdi?

Hüsnü Özyeğin, Türkiye’nin en ünlü iş insanlarından biridir.
Arkasında müthiş bir başarı hikâyesi, önünde ise hep büyük bir vizyon vardır.
Şimdi tuhaf bir soru soracağım…
Onun veya Türkiye’de herhangi bir insanının ömrüne kaç bayram sığar?
Sorunun doğrusu şöyle; Bu kutuplaşmış ülkede kaç “ortak bayramımız” vardır.

Dönek bir solcu gözüyle burjuva kep atma töreni

Kurban Bayramı'na çok az kala bu tuhaf soru nereden aklına geldi diyebilirsiniz.
Anlatayım.
Geçen cumartesi, eşim Tansu ve benim için çok özel bir gündü.
Çünkü kızım Gülümsün ile Ercan Saatçi’nin kızı, torunum Selin Zeynep Saatçi, Özyeğin Üniversitesi Sosyal Bilimler Fakültesi Uluslararası İlişkiler Bölümü'nden mezun oldu.
Üniversitenin diploma töreni vardı ve tabii ki biz de oradaydık.
Bizim solcu neslimiz ne yazık ki diploma töreni keyfini yaşayamadı.
“Burjuva kültürü” denilerek aşağılanan bir törendi çünkü kep giyme geleneği.
Hatta “Amerikan emperyalizminin ürünü…”
Orta Doğu Teknik Üniversitesi’nde kızlarla oğlanların ele ele dolaşmasını yasaklayan bir sol kültürünün kep giymeye sıcak bakması beklenemezdi tabii…
Neyse, Türkiye’de hayatımda ilk defa bir diploma ve kep törenine katıldım.
Size eski bir solcunun gözüyle bu töreni anlatmak istiyorum.

Özyeğin'in çocukluğundan bu yana kutladığı kaç bayramı var?

Önce Özyeğin Üniversitesi’nin kurucusu ve Mütevelli Heyeti Başkanı Hüsnü Özyeğin’in konuşması ile başlayayım.
Çünkü çok ilginç, çok samimi ve belki de hepimizin içinde kalmış bazı sorulara cevap veren bir konuşmaydı.
Konuşmasına, “Doğduğum günden bu yana benim 6 bayramım vardır” diye başladı ve bu 6 bayramını tek tek saydı:
"(1) Kurban Bayramı
(2) Ramazan Bayramı
(3) 23 Nisan
(4) 19 Mayıs
(5) 30 Ağustos
(6) 29 Ekim
Şimdi buna bir 7’ncisini de ekledim. Üniversitenin diploma töreni.”

Ben Şeker Bayramı diyorum, muhafazakârlar Ramazan

Şöyle bir düşündüm.
Galiba bu kutuplaşmış ülkede bizi birleştiren en büyük ortak hissiyat ve anlarımız bunlar.
Bunun dışında, “Kutlu Doğam Haftası” gibi dini, “ Kût'ül-Amâre” gibi milli, özellikte suni bayram yaratma girişimleri pek tutmadı.
Ama bu bayramlar konusunda da hepimiz aynı fikirde miyiz?
Mesela benim ailemde küçüklüğümden beri “Şeker Bayramı” denir.
Çok severim bu bayram adını.
Buna karşılık muhafazakâr kesimler buna çok kızıyor ve sadece “Ramazan Bayramı” denmesini istiyor.

Hayvan kesilen günler, bayram gibi kutlanır mı?

Mesela Kurban Bayramı.
Elbette çocukluğumdan beri ailemde kutlanıyor. Kurban da kesiliyordu.
Ama bizim ailenin ikinci neslinde kurban kesme adeti azaldı, üçüncü nesilde ise tamamen bitti.
Hiç kuşkusuz kurban kesen Müslümanlara söyleyecek hiçbir sözüm olamaz, ama çocukluğumdan beri kafamda hep şu soru var:
Hayvan kesilen günler bayram olarak kutlanabilir mi?
Biliyorum, ülkenin çoğunluğu bu konuda benden farklı duyguya sahip, ama ölünceye kadar bu soruyu sormaya devam edeceğim.

Öğrenciyken yemeğe çıkardığı dört kız için kaç para harcadı?

Bu tuhaf tartışmayı kesip törene dönüyorum.
Hüsnü Özyeğin, geçmişte hayatını anlatan çok güzel bir kitap yayımlamıştı.
Mesela üniversitede okurken yemeğe çıkardığı kız arkadaşlarına yaptığı harcama için bir bilanço defteri tutarmış.
Bunu da mesela “Date for Wendy” diye yazarmış.
Aramızda kalsın yemeğe çıkardığı her kız için harcadığı parayı da öğrendim.
(*) 27 Aralık günü yemeğe çıkardığı Wendy için 3 dolar harcamış.
Şimdi dikkat.
(*) Hemen ertesi günü yani 28 Aralık’ta çıkardığı Sherry ve ertesi gün 29 Aralık’ta çıkardığı Marianne isimli kız için de 4’er dolar harcamış.
(*) Defterdeki rekor, adını vermediği bir kız için.
O akşam yemekte 5 dolar ödemiş.

Karnını bedava doyurup, 35 cent para alma sanatı

Üniversitenin kurucusu ve Mütevelli Heyeti Başkanı Özyeğin, cumartesi günü diploma töreninde yaptığı konuşmada hayatı ile ilgili ilginç bilgiler de verdi:
“18 yaşımda Amerika’ya cebimde 1000 dolarla gittim. Okuyacağım Oregon State Üniversitesi'ne vardığımda cebimde 100 dolar kalmıştı. Okul ücretimi karşılamak için her türlü işi yaptım. Çok yaratıcı işler de yaptım. Hatta Food and Technologie departmanında öğlenleri kanepe tadımına denek olarak katılıp not veriyordum. Her tadımda 35 cent alıyorduk. Ama asıl önemlisi karnımı doyurmuş oluyordum.”

Yıllar sonra itiraf: Harvard o notla beni kabul etmemeliydi

Konuşmasında bir de itirafta bulundu:
“İnşaat Mühendisliği bölümünden 4 üzerinden 2.18 notla mezun oldum. Bu notla Harvard’a kabul edilmem mümkün değildi ama edildim. Bunun tek nedeni de Orgeon Üniversitesi tarihinde ilk defa 14 bin öğrenci içinden oyla Talebe Birliği Başkanı seçilmemdi. Bana sorarsanız Harvard, beni o puanla kabul etmemeliydi. Tesadüfen inşaat mühendisi iken bankacı oldum.”

Rektör diploma öğrencilerini neden ayakta arkaya döndürdü?

Törende bazı “ilk’ler” de vardı.
Üniversitenin rektörü Prof. Dr. Esra Gençtürk’ün konuşması çok sıcak ve ilginçti.
Rektör konuşmasının başında ilginç bir şey yaptı.
Mezun olacak öğrencileri ayağa kaldırdı ve sonra arkada oturmakta olan velilere dönmelerini istedi.
Bütün öğrenciler bize doğru dönünce, “Önce sizi yetiştiren ailelerinize teşekkür edin” dedi.
Sonra da onları eğiten hocalarına ve üniversitenin bütün çalışanlarına teşekkür etmelerini istedi.
Rektörün konuşmasında öğrencilerin AI (Yapay Zeka) ve ChatGBT ile ilişkilerine da değindi.

Hiç eksiksiz 4 ortalama ile okul birincisi olan öğrenci

Özyeğin Üniversitesi’nde bu yıl okul birinci olan öğrenci çok
İlgimi çekti.
Sosyal Bilimler Fakültesi’nden Egemen Doğdu…
Bir kere 4 tam puan ortalaması ile mezun olmuş.
İkincisi psikoloji bölümü öğrencisi olması.
Bu yılın konuşmasını da o yaptı.
Son derece sade, sakin ve temiz bir konuşmaydı.
Konuşması çok kişilikliydi. Çok beğendim…

Havacılık okulu mezunlarının elbisesi

Dikkatimi çeken bir başka şey de bu yıl Havacılık bölümünden mezun olan çocuklardı.
160’a yakın genç mezun olmuştu.
Aralarında çok sayıda kız öğrenci de vardı.
Hepsi, cüppelerinin altına pilot elbisesi giymiş, pilot kravatı takmıştı.
Bu arada Özyeğin Üniversitesi marşını Havacılık Bölümü öğretim üyesi bir pilot yazmış.
Çok da güzel bir marş olmuş.

Kep başörtüsünde de çok güzel duruyor

Törene girerken ebeveynler arasında çok sayıda başörtülü kadının bulunduğunu gözlemledim.
Kız öğrenciler arasında başörtülü sayısı az denilecek kadardı.
Acaba muhafazakâr ailelerinin kızları başörtüsü takmıyor mu?
Veya o velilerin çoğunun çocukları erkek mi…
Hiç önemli bir şey değil. Hoşuma giden şey, diploma alan başı açık kızlar ile başörtülü kızlar ve erkekler arasındaki arkadaşça yakınlık çok etkileyiciydi.
Bir kere daha anladım ki, genç nesiller geçmişin bu büyük kavgasını çok ama çok aşmışlar.
Onlar için artık başı açık veya örtülü ayırımı diye bir şey yok.
Ayrıca kep başı örtülü kızlara çok yakışıyor.

Gördüğüm en güzel 100. yıl logosu

Tören için kurulan sahnenin arkasında çok güzel bir dekor vardı.
Burada Atatürk’ün çok güzel bir portresi bulunuyordu.
O yazının altına da cumhuriyetin 100’ncü yılı için hazırlanmış bir logo konmuştu.
Tasarımı hazırlayanlar 100 rakamını sonsuz işareti gibi yapmışlardı.
100 rakamındaki ikinci sıfır ise ay-yıldız şeklinde çizilmişti.
Cumhuriyet’in bir yüzyılı ve ay-yıldız sonsuzlukla bütünleşmişti.
O logonun altında ise Atatürk’ün şu sözü yazılıydı:
“Ümidim gençliktedir…”
Törenden ben de işte bu duyguyla ayrıldım.