Gündem

Dünyaca ünlü yayıncı Speed, Galata Kulesi’nde İngilizce bilen personel bulamadı; DMM "Kültürel değerlerimiz hedef alınıyor" açıklaması yaptı

13 Temmuz 2025 20:19

Güncelleme: 13 Temmuz 2025 22:59

T24 Haber Merkezi

Dezenformasyonla Mücadele Merkezi (DMM), dünyaca ünlü yayıncı Speed'in Galata Kulesi'nde tarihle ilgili İngilizce bilgi veren personel bulamamasıyla ilgili videoya ilişkin açıklama yaparak, yorum ve iddiaların, kamuoyunu yanıltıcı nitelikte olduğunu söyledi. Daha önceleri İstanbul Büyükşehir Belediyesi‘ne (İBB) bağlı olan BELTUR tarafından işletilen ancak 2020 yılından itibaren Kültür ve Turizm Bakanlığı'na bağlanan Galata Kulesi ile ilgili DMM tarafından yapılan açıklamada, videodaki personelin tarihçi değil, güvenlik görevlisi olduğu belirtildi. Açıklamada, " Tarihi bilgi aktarmak bu personelin sorumluluğu değildir. Bu tür içeriklerin kültürel ve turistik değerlerimizi hedef aldığı açıktır" denildi.

Öte yandan, önde gelen İstanbul rehberlerinden editör ve çevirmen Saadet Özen ise X hesabından yaptığı paylaşımda, her yıl binlerce turist ağırlayan Galata Kulesi'ndeki sorumluluğun Bakanlık'ta olduğuna hatırlatırken, geçen yıl hükümetin turist rehberlerinin de yabancı dil bilme zorunluluğunu iptal ettiğine dikkati çekti. Özen, "Tarihi mekânları anlatma işini yasal olarak turist rehberlerinin yapması gerekiyor, kuleye özel ziyaretçiler için rehber istihdam edilsin" dedi.

Türkiye ziyareti sosyal medyada gündem oldu

'Speed’ ya da ‘IShowSpeed’ adıyla tanınan YouTuber Darren Jason Watkins Jr.'ın Türkiye ziyareti sosyal medyada gündem oldu. FIFA, Fornite gibi oynadığı oyunları yayınlamasıyla ve Portekizli futbolcu Cristiano Ronaldo’ya olan hayranlığıyla tanınan fenomen, İstanbul'a geldi.

Ünlü yayıncı Galata Kulesi'ne de gitti. Mekanın tarihini sordu. Görevlilerin translate (çeviri) programı yardımıyla konuşmaya çalışmasına şaşıran 20 yaşındaki yayıncı görevlilerle anlaşmaya çalıştı.

Speed, kuleye girince görevlilerle selamlaştıktan sonra mekanın tarihini sordu. Görevlilerin translate (çeviri) programı yardımıyla konuşmaya çalışmasına şaşıran 20 yaşındaki yayıncı görevlilerle anlaşmaya çalıştı. 

Görevlilerle anlaşamayan YouTuber şaşkınlığını gizleyemedi. Ardından kulenin üstüne çıkan Speed’e yanında gezisine eşlik eden ve İngilizce bilen bir kadın bilgi verdi.

 

DMM'den açıklama

DMM'den ise konuya ilişkin açıklama geldi. Yapılan açıklamada, yapının tarihiyle ilgili bilgiye, farklı dillerde rehberlik yapabilen personel ve QR kod destekli dijital sistemler aracılığıyla kolayca erişilebildiği belirtildi. Videoda İngilizce bilmediği belirtilen personelin güvenlik görevlisi olduğu aktarılan açıklamada şunlar kaydedildi:

"Galata Kulesi'nde çekilen bir videoya ilişkin bazı basın organlarında ve sosyal medyada yer alan yorum ve iddialar, kamuoyunu yanıltıcı niteliktedir. Görüntülerde yer alan kişiler güvenlik görevlisidir, görevleri ziyaretçi güvenliğini sağlamak ve yönlendirme desteği sunmaktır. Tarihi bilgi aktarmak bu personelin sorumluluğu değildir. Sadece belli bir ana ait görüntüler üzerinden oluşturulan olumsuz algılar gerçeği yansıtmamaktadır. Bu tür içeriklerin kültürel ve turistik değerlerimizi hedef aldığı açıktır. Kamuoyunu yanıltıcı içeriklere karşı dikkatli olmaya, doğru ve teyitli bilgilere itibar etmeye davet ediyoruz."

Dünyaca ünlü yayıncı Speed, tarihini sorduğu Galata Kulesi’nde İngilizce bilen çalışan bulamadı!

 
Öte yandan, önde gelen İstanbul rehberlerinden editör ve çevirmen Saadet Özen ise X hesabından yaptığı paylaşımda, videoda personelin renci edildiğini ancak tarihî kuledeki sorumluluğun Bakanlıkta olduğunu, hükümetin de turist rehberlerinin bile yabancı dil bilme zorunluluğunu iptal ettiğini hatırlattı. Özen'in paylaşımı şu şekilde:
 
"Galata Kulesi çalışanlarını rencide etmek doğru değil. Galata Kulesi bir süre önce İBB'den alınıp Kültür Bakanlığı'na verildi, yani sorumluluk bakanlıkta. Ayrıca hükümet geçen yıl, turist rehberlerinin bile yabancı dil bilme zorunluluğunu iptal etti, GK çalışanının ne suçu var?
 
Böyle bir yerin kadrosunu oluştururken gerekleri düşünmek bakanlığın işi. Dümdüz bir yolu var: Güvenlikten gişe memuruna, varsa sabit rehbere birtakım kurallar belirlenir, ayrıca eğitim verilir. Bunu şansa da insanların merakına da bırakamazsınız.
 
Osmanlı devrinin sonlarına doğru Galata Kulesi biletle girilen bir yer olmuştu, hem böyle bazı yerlere hem de müzeye eleman alırken yabancı dil bilsin diyorlardı -ne kadar uyguladılar belli değil tabii, o ayrı konu. Kaldı ki o günlerde değiliz, referans olsun diye söylemiyorum.
 
Herhangi bir mekân sürekli ziyaret edilebilen bir yere dönüştüğünde, yani bir ziyaret yeri olduğu meşrulaştığında yapılması gerekenlere dair koskoca bir birikim var, çok bilinmedik bir şeyden bahsetmiyoruz.
 
Çalışana yüklenmek bu sorunu hiçbir şekilde ortadan kaldırmayacak. Zaten anladığım kadarıyla güvenlik görevlisi. Tarihi mekânları anlatma işini yasal olarak turist rehberlerinin yapması gerekiyor, kuleye özel ziyaretçiler için rehber istihdam edilsin - uzun zaman oldu gitmeyeli
 
Bilmiyorsam, şu an kulede rehber varsa, personele verilen eğitimin bir parçası da anlatma işini rehberlerin üstlenmesi gerektiği. Bu arada, artık rehberlerin de yabancı dil bilme zorunluluğu yok; işe alırken buna dikkat edilir mi edilmez mi, o da ayrı konu.
 
Rencide etmekten kastım da şu: Her kim olursa olsun ziyaretçinin video çekip yayın yapması da rencide edici, videoya yapılan yorumlarda da sistemsizliğin suçunu tamamen çalışana yıkmak da öyle. Rehber dışında kimsenin tarihi bilgi verme hakkı da mecburiyeti de yok."