Azerbaycan ile Ermenistan arasındaki temel anlaşmazlık konusu olan, Dağlık Karabağ bölgesinde egemenlik iddia eden "Dağlık Karabağ Cumhuriyeti" isimli siyasi yapının parlamentosunda yapılan seçimlerde, bölgenin yeni cumhurbaşkanının seçildiği bildirildi.
Hukuken Azerbaycan'a bağlı olan ama nüfusunu bugün ağırlıklı olarak Ermenilerin oluşturduğu bölgedeki parlamentonun üyeleri, söz konusu makama 22'ye karşı 1 oyla Samvel Şahramanyan'ı seçti. Siyasi yapının eski cumhurbaşkanı Arayik Harutyunyan, Eylül ayı başında istifa etmişti. "Dağlık Karabağ Cumhuriyeti", Ermenistan dahil hiçbir ülke tarafından tanınmıyor.
Azerbaycan ve Türkiye'den kınama
Azerbaycan, söz konusu seçimi "son derece provokatif bir adım" sözleriyle kınayarak, bu seçimlerin Azerbaycan'ın "egemenlik ve bölgesel bütünlüğünün açık bir ihlali" olduğunu ifade etti.
Türkiye tarafından yapılan açıklamada ise, "hukuka aykırı" olduğu belirtilen seçimin tanınmadığı ifade edildi. "Azerbaycan'ın Karabağ bölgesinde gayrimeşru Ermeni güçlerinin kontrolündeki topraklarda düzenlenen seçimler bölgede uluslararası hukuka aykırı mevcut durumu tek yanlı meşrulaştırma çabalarının yeni bir tezahürüdür" denilen Dışişleri Bakanlığı açıklamasında, "Azerbaycan ve Ermenistan arasında barış görüşmelerinin sürdürülmeye çalışıldığı bir dönemde gerçekleştirilen seçimleri, barış görüşmelerini baltalamaya yönelik bir hareket olarak algılıyor ve kınıyoruz" ifadeleri kullanıldı.
Avrupa Birliği (AB) ise, oylamanın "anayasaya uygunluğunu ve yasallığını" tanımadığını açıkladı. AB, Dağlık-Karabağ sakinlerine, yalnızca "Bakü ile sonuç odaklı görüşmeler" yapmaya niyetli olan bir "de facto yönetimi destekleme" çağrısında bulundu.
Almanya Başbakanı Olaf Scholz ise, Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan ile yaptığı telefon görüşmesinde, son haftalarda yaşanan gerginlikler konusunda "son derece endişeli" olduğunu söyledi. Scholz, Ermeni mevkidaşına, "tırmanabilecek her türlü askeri gerilimden" uzak durma çağrısı yaptı.
Sovyetler Birliği'nin çöküşünden bu yana devam eden anlaşmazlık
Azerbaycan ve Ermenistan, Sovyetler Birliği'nin çöküşünden bu yana, Dağlık Karabağ konusunda anlaşmazlık yaşıyor. 2020 yılında patlak veren savaşta 6 bin 500'ü aşkın kişi hayatını kaybetmiş, savaş Rusya arabuluculuğunda varılan ateşkes ile sonlandırılmıştı. İmzalanan bu anlaşma kapsamında Ermenistan, kontrolü altındaki toprakların bir kısmından feragat etmek zorunda kalmıştı.
Bölgedeki gerginlik son aylarda, Laçin Koridoru'nun Azerbaycan tarafından, Temmuz ayından bu yana kapalı tutulması nedeniyle yeniden yükselmiş durumda. Ermenistan tarafından aktarılan bilgilere göre, koridorun kapalı tutulması, bölgeye gıda, ilaç, doğal gaz ve yakıt ulaştırılması önünde büyük bir engel teşkil ediyor.
Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev'in dış politika danışmanı Hikmet Hacıyev, Bakü'nün koridoru açması yönünde bir anlaşmaya varıldığı iddialarını reddetti. Hacıyev, koridoru açmayı defalarca teklif ettiklerini ancak bu teklifin, "yasa dışı rejim" olarak nitelendirdiği "Dağlık Karabağ Cumhuriyeti" tarafından reddedildiğini savundu.
