CHP yerel seçimlerde İstanbul'da hangi ilçeleri almayı hedefliyor, aday belirleme süreci nasıl ilerliyor?

Mahmut Hamsici
İstanbul, BBC Türkçe

31 Mart 2024"te yapılacak yerel seçimlerde iktidar ve muhalefet açısından en büyük rekabet İstanbul’da yaşanacak. İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) kadar ilçe belediyeleri açısından da mücadele, kritik olacak.

İktidardaki Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP), asıl olarak 2019’da kaybettiği İBB başkanlığını yeniden kazanmayı hedefliyor. Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) ise İBB başkanlığını elinde tutmayı, İBB Meclisi’nde üstünlük kurmayı ve ilçe belediye sayısını artırmayı amaçlıyor.

Peki CHP’nin ilçelerle ilgili somut hedefleri neler ve ilçe belediyeleriyle ilgili aday belirleme süreci nasıl ilerliyor?

Eyüpsultan, Üsküdar, Tuzla, Sancaktepe, Fatih, Bahçelievler hedefteki ilçelerin başında geliyor

31 Mart 2019'da yapılan yerel seçimlerde İstanbul'da Millet İttifakı'nın adayı Ekrem İmamoğlu yüzde 48,8, Cumhur İttifakı adayı Binali Yıldırım yüzde 48,6 oranında oy almış; 23 Haziran’da yenilenen seçimlerde ise bu oy oranları sırasıyla yüzde 54,2 ve yüzde 45 olmuştu.

İBB Meclisi’nde ise AKP ve Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) çoğunluğu elde etmiş, meclis üyeliği seçimleri yenilenmemişti.

39 ilçenin 14’ünü CHP adayları kazanmıştı. Adalar, Ataşehir, Avcılar, Beşiktaş, Bakırköy, Beylikdüzü, Büyükçekmece, Esenyurt, Kadıköy, Kartal, Küçükçekmece, Maltepe, Sarıyer, Şişli; CHP’nin yönetiminde bulunuyor.

İstanbul’da, 14 ve 28 Mayıs’taki Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde, ilçe belediyesi AKP’de olduğu halde muhalefet ve iktidarın yakın oylar aldığı hatta Millet İttifakı'nın adayı Kemal Kılıçdaroğlu’na daha fazla oy çıkan bazı ilçeler bulunuyor.

BBC Türkçe'ye konuşan CHP kaynakları, partinin bu ilçeleri almaya çalışacağını söylüyor.

Eyüpsultan, Üsküdar, Tuzla, Sancaktepe, Fatih, Bahçelievler bu ilçeler arasında görülüyor.

28 Mayıs 2023’teki Cumhurbaşkanlığı ikinci tur seçimlerinde Kemal Kılıçdaroğlu, Eyüpsultan’da yüzde 52,1; Üsküdar’da yüzde 52,9; Tuzla’da yüzde 51,2; Sancaktepe’de yüzde 49,77; Fatih’te yüzde 46,01; Bahçelievler’de ise yüzde 49,51 oy aldı.

Bu ilçelerin dışında CHP’nin, bir önceki dönemde CHP’nin yönetiminde olup 31 Mart 2019’da AKP’ye geçen Çatalca ve MHP’ye geçen Silivri’yi geri almayı da hedeflediği aktarılıyor.

Bu iki ilçede de 14 Mayıs milletvekilliği seçimlerinde CHP birinci parti olurken 28 Mayıs’taki seçimlerde Kemal Kılıçdaroğlu önde çıktı.

Partililer, CHP’nin kalesi olarak bilinen Adalar, Beşiktaş, Bakırköy, Kadıköy ve Şişli gibi ilçelerde bir zorluk görmezken, bazı mevcut ilçelerin "cepte olmadığını", rekabetin kolay olmayacağını aktarıyor.

Kartal, Küçükçekmece ve Esenyurt bunlara örnek gösteriliyor.

Aday belirleme süreci

CHP’de, aday adaylığı sürecinde, milletvekillerinin tabandaki eğilimlerin görülmesi için Parti Meclisi’ne (PM) bilgi vermek üzere sahaya gönderilirken, bu yöntemin İstanbul’da uygulanmadığı aktarılıyor.

CHP Genel Başkanı Özgür Özel, geçtiğimiz günlerde yaptığı bir açıklamada, “İstanbul ile ilgili adaylıklarda, İstanbul özelinde İl Başkanı, Ekrem Bey, Genel Merkez ile hep birlikte böyle oturulup bakılacaktır meseleye. İstanbul dışındakilerle zaten İstanbul Büyükşehir’in bir ilgisi yok” dedi.

Bazı CHP kaynakları, İstanbul’daki süreçte belirsizlikler olduğunu belirtiyor.

İstanbul’da şu an için ön seçim ya da kapsamlı bir eğilim yoklamasının gündemde olmadığı öne sürülüyor.

İstanbul'daki parti çevrelerinde, aday belirleme sürecinde Ekrem İmamoğlu’nun önemli bir ağırlığının olduğu konuşuluyor.

9 Ekim’deki İstanbul İl Kongresi'nde CHP İstanbul İl Başkanlığı'na İmamoğlu’nun da desteklediği Özgür Çelik seçilmişti.

5 Kasım’daki CHP Genel Kurultayı’nda ise İmamoğlu’nun da içinde yer aldığı “değişimcilerin” adayı Özgür Özel genel başkan oldu.

Yeni PM’de İmamoğlu’na yakın isimler de yer aldı.

Bütün bunlar İmamoğlu’nun parti içinde ve özel olarak da İstanbul’da etki alanını artırmış durumda.

Partililer, aday belirleme süreciyle ilgili İmamoğlu ile Genel Merkez arasında yoğun bir temas olduğunu söylüyor.

Kaynaklar, İmamoğlu’nun bütün İstanbul’daki süreçte etkisinin olacağını özellikle de üçüncü bölgenin onun ciddi olarak etki alanında olduğunu aktarıyor.

Üçüncü bölgede Arnavutköy, Avcılar, Bağcılar, Bahçelievler, Bakırköy, Başakşehir, Beylikdüzü, Büyükçekmece, Çatalca, Esenyurt, Güngören, Küçükçekmece ve Silivri yer alıyor.

CHP kaynakları, yine de her ilçede İmamoğlu’nun işaret ettiği adayların belirlenemeyebileceğini, bazı ilçelerde örgütlerin farklı adayları zorlayabileceğini, Üsküdar’ın da aralarında bulunduğu birkaç ilçede şu anda böyle bir durum yaşandığını öne sürüyor.

Kaynaklar, İmamoğlu ve ekibinin aday belirleme sürecinde büyük bir etkide bulurken, İstanbul İl Kongresi'nde Cemal Canpolat’ı, kurultayda ise Kemal Kılıçdaroğlu’nu destekleyen isimlerin aday gösterilmemesi için çaba sarf edildiğini de aktarıyor.

Bazı ilçelerde yoğun aday adaylığı başvurusu yapıldığı, aralarında Kadıköy ve Şişli’nin de yer aldığı birkaç ilçede ciddi bir yarış olduğu belirtiliyor.

İBB bürokratlarından aday adaylıkları

İBB’de görev yapmış bazı isimlerin de ilçe belediye başkan aday adayı oldukları aktarılıyor.

Bu kapsamda örneğin stanbul Gaz ve Doğalgaz Dağıtım A.Ş. (İGDAŞ) Genel Müdürü Bülent Özmen’in Eyüpsultan, Şehir Hatları Genel Müdürü Sinem Dedataş’ın Üsküdar’ın aday adaylığı sürecine girdiği belirtiliyor.

Partili kaynaklar, bu kişilerin parti içinde doğrudan İmamoğlu’nun desteklediği adaylar olarak algılandığını söylüyor.

İYİ Parti ve DEM Parti’nin tavrı nasıl etkileyebilir?

CHP açısından İstanbul’da, hem İYİ Parti hem de Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi’nin (DEM Parti) tabanlarının desteği çok önemli görülüyor.

31 Mart 2019 seçimlerinde İYİ Parti, Millet İttifakı’nın parçası olarak İstanbul’da Ekrem İmamoğlu’nu desteklemişti.

İlçe bazında ise İYİ Parti, bazı ilçelerde CHP’nin yanında kendi adaylarını çıkarmış, birçok ilçede CHP’li adayları desteklemiş, bazılarında ise Millet İttifakı’nın adayı İYİ Partili adaylar olmuştu.

İYİ Parti bu kez 31 Mart 2024'te yerel seçimlere kendi adaylarıyla girme kararı aldı.

Bununla birlikte İYİ Parti’nin İstanbul örgütlerinde ise CHP ile işbirliğini savunan belli bir kesim olduğu basına da yansımış durumda.

CHP kaynakları, İYİ Parti’nin ayrı adaylarla seçime girmesinin etkisinin olacağını ancak partinin iç karışıklıkları ve de tabandaki sosyolojik benzerlikler nedeniyle CHP’nin bu tabanı ikna etme ihtimalinin düşük olmadığının düşünüldüğünü aktarıyor.

Kaynaklar, yine de bu durumun ciddi bir şekilde olumsuz olarak görüldüğünü söylüyor.

Kulislerde, İstanbul özelinde yine de bir işbirliği formülünün ihtimal dışı olmadığına inanıldığını aktarılıyor.

 

 

Halkların Demokratik Partisi (HDP) de tabanını 2019'deki İBB seçimlerinde İmamoğlu’na yönlendirmişti.

HDP, ilçelerde ise Millet İttifakı adayının İYİ Partililer olduğu yerlerde aday çıkarmış, diğerlerinde aday çıkarmamış ve tabanını CHP’li adaylara oy vermeye çağırmıştı.

DEM Parti, Aralık ayı başındaki Merkez Yürütme Kurulu toplantısında, tüm Türkiye’de seçimlere kendi adaylarıyla girme eğiliminin ortaya çıktığını açıkladı.

CHP lideri Özgür Özel’in hafta içindeki DEM Parti ziyaretinin olumlu bir havada geçtiği basına yansıdı.

DEM Parti, yerel seçimlerdeki tavrını Cuma ve Cumartesi günü yapılacak Parti Meclisi toplantısında belirleyecek.

Her ne kadar partinin Türkiye çapında aday çıkarma eğilimi bulunsa da bazı yerellerde “kent uzlaşısı” temelinde işbirliği formülünün hala mümkün olduğu aktarılıyor.

Partinin İstanbul İl Başkanı Murat Kalmaz, geçtiğimiz günlerde BBC Türkçe'ye yaptığı açıklamada, 2019'daki tavırlarını bir daha tekrarlamayacaklarını, olası bir işbirliği durumunda koşul ve şartlarının olacağını söylemişti.

CHP’li kaynaklar, DEM Parti’nin İstanbul’da aday çıkarıp kampanya yürütmesinin sadece İBB değil ilçeler bazında da olumsuz etkisi olabileceğini aktarıyor.

Örneğin Esenyurt ilçe belediyesinin 31 Mart 2019’da CHP’ye geçmesinde HDP tabanından gelen destek önemli bir rol oynamıştı.

14 Mayıs 2023’teki milletvekilliği seçimlerinde Esenyurt’ta AKP yüzde 33,5, CHP yüzde 23,71, Yeşil Sol Parti ise yüzde 18,73 oy aldı.

Önemli bir Kürt seçmen kitlesini barındıran Sancaktepe de bu açıdan önemli bulunuyor.

14 Mayıs 2023’teki milletvekilliği seçimlerinde bu ilçede AKP yüzde 36,47, CHP yüzde 25,37, Yeşil Sol Parti yüzde 13,88 oy aldı.

Bahçelievler ve Bağcılar’daki oy oranları açısından da bu destek önemli görülüyor.

14 Mayıs 2023’teki milletvekillliği seçimlerinde Bahçelievler’de AKP yüzde 37,9, CHP yüzde 25,3, Yeşil Sol Parti ise yüzde 9,37 oy aldı.

İstanbul’daki CHP kaynakları, İYİ Parti ve DEM Parti’nin İstanbul’da aday çıkarması durumunda, bu aday çıkarma durumu kadar belirlenen İBB ve ilçe adaylarının nasıl bir kampanya yürüteceklerinin ve aday profillerinin nasıl olacağının da oy dağılımı konusunda etkili olacağını belirtiyor.

Bu arada İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu, geçtiğimiz günlerde Memleket Partisi Genel Başkanı Muharrem İnce ile yaptığı görüşme sonrası, “Çok net İstanbul'u konuştuk. Kendisinin en güçlü seviyede İstanbul'a destek olacağını tarafıma iletti" açıklamasını yaptı.

Bu arada partili kaynaklar daha önce yılbaşı öncesinde İstanbul’daki CHP’li ilçe adaylarının netleşmesini beklediklerini ancak mevcut durumda sürecin yeni yıla kalma ihtimalinin yüksek olduğunu söylüyor.

CHP’de adaylıklarla ilgili son kararı ise PM verecek.