Britanya eski Başbakanı Tony Blair'ın iktidardayken düzensiz göçü durdurmak için "Ruanda anlaşması tarzı" bir plan hazırladığı ortaya çıktı.
Independent Türkçe'nin aktardığına göre; Britanya Ulusal Arşivi'nin son yayımladığı belgelerde, 1997-2007'de görev yapan Blair'ın ülkeye kayıtdışı göçün engellenmesi için daha "radikal" planlara başvurmayı değerlendirdiği görülüyor.
Ülkenin tanınmış gazetelerinden Guardian, Blair ve özel kalem müdürü Jonathan Powell'ın sorunla ilgili çözümler üretmek için devletin farklı birimlerinden yetkililerle bir araya gelerek "beyin fırtınası" yaptığını aktardı.
Düzensiz göçmenlerin Türkiye, Güney Afrika ve Kenya'ya gönderilmesi gündeme gelmiş
Bu görüşmeler neticesinde Powell'ın 2003'te hazırladığı "Sığınmacılık: Son Çare" adlı belgede, sığınmacıların Türkiye, Güney Afrika ve Kenya gibi ülkelerde kurulacak "güvenli sığınaklara" gönderilmesi seçenekleri değerlendiriliyor.
Buna göre Britanya'ya giden kayıtdışı Iraklı sığınmacıların Türkiye'ye, Somalili sığınmacıların Kenya'ya, Zimbabvelilerin de Güney Afrika'ya gönderilmesi düşünüldü. Söz konusu merkezlerin Birleşmiş Milletler Yüksek Komiserliği (BMMYK) kontrolünde olması planlanıyordu.
Belgede, Britanya Dışişleri Bakanlığı'nın Blair hükümetiyle "Türkiye'nin böyle bir seçeneği değerlendirmeye hazır olabileceği" notunu paylaştığı da dikkat çekiyor.
Değerlendirilen seçenekler arasında göçmenleri İskoçya'daki Mull Adası'na veya Falkland Adaları'na gönderme alternatifleri de yer alıyor.
"İnsanlık dışı ve aşağılamaya maruz kalma risklerini gözetmeksizin"
Bunlara ek olarak, "sistemi şoklamak" için BMMYK ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nden (AİHM) tepki çekecek kararlar alınması da gündeme gelmiş.
Belgede, sığınmacıların "insanlık dışı veya aşağılayıcı muameleye maruz kalma risklerini gözetmeksizin sınırdışı edilmesi gerekebileceği" belirtiliyor. Böyle bir uygulamanın AİHM'ye götürülmesi durumunda mahkemeden Britanya aleyhine karar çıkmasının neredeyse kaçınılmaz olduğuna dikkat çekilirken, "Yine de sisteme yeni sert duruşumuzla ilgili güçlü bir mesaj gönderebileceğimiz iki üç yıllık bir süreye sahip oluruz" deniyor.
Ayrıca belgelerden birine Blair'ın "Bu kişileri geri göndermeye bakın. Tüm mesele bu. AİHM'nin bizi engellemesine izin vermemeliyiz" notunu düştüğü de aktarıldı.
