Ankara’da 2018 yılında meydana gelen, 9 kişinin hayatını kaybettiği Marşandiz’deki tren kazasına ilişkin dava dosyasına giren Adli Tıp Raporu’nda, daha önce bilirkişilerin kusurlu bulduğu TCDD yöneticileri için “kusur değerlendirmesi” yapılmadı. Raporda, yargılama aşamasında hayatını kaybeden tren teşkil memuru (makasçı) asli kusurlu, hareket memuru tali kusurlu, kaza sırasında ölen YHT makinistleri ise alt düzeyde tali kusurlu bulundu. Mahkeme yalnızca adli tıp raporunu esas alırsa, 9 kişinin hayatını kaybettiği kaza için sadece 1 kişinin ceza alması söz konusu olacak. Savcılık aşamasında alınan bilirkişi raporunda TCDD’nin o dönemki Genel Müdürü İsa Apaydın, sonraki Genel Müdürü Ali İhsan Uygun, daire başkanları, bölge müdürü, trafik müdür ve yardımcılarının da kusurlu oldukları tespit edilmişti. Raporda TCDD eski Genel Müdürü İsa Apaydın’ın, Ankara YHT hattının imalatı tamamlanmadan ve trafik yönetim sisteminin gerekleri yerine getirilmeden işletmeye açılması nedeniyle, “kusurlu” olduğu belirtilmişti.
Kusur tespit edilen 4 kişiden 3’ü “ölü”
Ankara’da 13 Aralık 2018’de Marşandiz istasyonunda meydana gelen ve 9 kişinin ölümüyle sonuçlanan hızlı tren kazasının üzerinden 5 yıl geçti. Ankara 30. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülen dava dosyasına Adli Tıp Kurumu Trafik İhtisas Dairesi’nin hazırladığı rapor girdi. Adli Tıp Kurumu, 24 sayfalık raporunda, tren teşkil memuru (makasçı) Osman Yıldırım’ı asli kusurlu, hareket memuru Sinan Yavuz’u tali kusurlu, YHT makinistleri Hulusi Böler ve Adem Yaşar’ı ise alt düzeyde tali kusurlu buldu. Ancak raporda kusurlu bulunan 4 isimden YHT makinistleri Böler ve Yaşar kaza sırasında, makasçı Yıldırım ise yargılama aşamasında vefat etti. Mahkeme, yargılama sonucu sadece Adli Tıp raporunu esas alırsa, 9 sanığın yargılandığı davada, sadece “kusurlu bulunan tek kişi olan” Hareket Memuru Sinan Yavuz’un ceza alması söz konusu olacak.
Yönetimin kusuru değerlendirilmedi
Öte yandan Adli Tıp Kurumu raporunda, TCDD yöneticileri yönünden herhangi bir kusur değerlendirmesi yapılmadı. Raporun 23. Sayfasında “Ara kritik” başlığı altında, dosyanın Trafik İhtisas Dairesi’nin uzmanlık alanı gereği “trafik kazası olarak karambol olayı çerçevesinde irdelendiği” belirtilerek, “Burada incelemenin çerçevesi olayın meydana gelişindeki doğrudan ve yakın illiyet bağlarıdır” denildi.
“Yönetim kusurunu uzman bilirkişiler değerlendirsin”
Raporda, TCDD yönetiminin kazadaki rolüne ilişkin kusur değerlendirmesinde bulunulmaması şu sözlerle açıklandı: “Yönetimin YHT politikası, bu hususta arzu edilen teknik ve işletme seviyesinin ne olduğu, varsa eksik seviyede YHT programının uygulanmasına geçilmiş olması durumdaki bütün işletme birimlerinin etki ve ihmallerinin ne olduğu, risk analizlerinin yapılıp yapılmamış olmasının olaydaki etkileri gibi özellikle yönetimsel ve uzak illiyet konuları dairemiz iştigal alanı dışındadır. Bu itibarla ilgili üst ve ast birimlerin (genel müdürlük, müdürlükler vb.) kazanın oluşmasındaki dolaylı etkilerinin olup olmadığı, varsa kusur dağılımı hakkında iş hukuku, iş güvenliği, şirketler hukuku, işletme mevzuatı, işletme/şirket organizasyonu, idare hukuku, bütçe olanakları vb. konularındaki uzmanlardan oluşan bilirkişi heyetlerinden görüş alınmasının uygun olacağı kanaatimizin not edilmesi uygun mütalaa edilmiştir”
Genel Müdür ve yardımcısına soruşturma izni verilmedi
Dosyanın soruşturma aşamasında savcılık, olaya ilişkin bilirkişi raporu almış, raporda dönemin TCDD Genel Müdürü de dahil üst yöneticileri kusurlu bulunmuştu. Raporda, “kazanın birinci kök nedeninin hattın eksikleri olduğu halde işletmeye açılması, ikinci kök nedeninin yanlış bir trafik yönetim sistemi kurulması, kazanın üçüncü kök nedeninin manevraların doğudan batıya alınması” olarak sıralanmıştı. Raporda, kazadan 2 ay sonra görevden alınan Genel Müdür İsa Apaydın ve sonraki Genel Müdür Ali İhsan Uygun’un da aralarında bulunduğu, daire başkanı, bölge müdürü, servis müdürü gibi üst düzey yöneticilerin kusurlu olduğu belirtilmişti. Hazırlanan iddianamede de tren teşkil memuru (makasçı) Osman Yıldırım, hareket memuru Sinan Yavuz, trafik kontrolörü Emin Ercan Erbey, YHT Ankara Gar Müdür Yardımcısı Kadir Oğuz, Trafik Servis Müdür Yardımcısı Vekili Ergün Tuna, YHT Trafik Servis Müdürü Ünal Sayıner, YHT Ankara Müdürü Duran Yaman, Şube Müdürü Recep Kutlay, TCDD Trafik ve İstasyon Yönetimi Daire Başkanı Mükerrem Aydoğdu sanık olarak yer almıştı. Genel Müdür ve Genel Müdür Yardımcıları hakkındaki dosya ise ayrılmıştı. Ancak Ulaştırma Bakanlığı’nın soruşturma izni vermemesi nedeniyle bu kişiler hakkında dava açılmamıştı.
|
