ABD, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nde (BMGK) İsrail saldırıları altındaki Filistin'in Gazze Şeridi'nde acilen insani ateşkes talep edilen karar tasarısını veto etti. Konseyde, daha sonra Birleşip Arap Emirlikleri ve aralarında Türkiye'nin de bulunduğu 80'den fazla ülkenin eş sunucusu olduğu karar tasarısı, oylandı. Tasarı, daimi üye ABD tarafından veto edildi. İngiltere "çekimser" oy kullanırken diğer 13 üye "evet" oyu kullandı.
BMGK, İsrail-Filistin çatışması gündemiyle acil toplantı düzenledi. Toplantıda konuşan Filistin'in Birleşmiş Milletler Daimi Temsilcisi Riyad Mansur, İsrail’in yalanlarla Gazze’de savaşı yürüttüğünü ve Güvenlik Konseyi üyelerini kandırdığını savundu.
Mansur, "Yeter artık. Sizinle oyun oynuyor. Uyanıp gerçeği olduğu gibi görmelisiniz. İki ay süren insanlık dışılaştırma, yalanlar ve katliamlar İsrail'i anlamanıza yetmiyorsa, daha ne yetecek?" dedi.
AA'da yer alan habere göre Mansur, İsrail’in amacının Gazze’yi yaşanmaz bir yer haline getirerek Filistinlileri topraklarından sürmek olduğunun altını çizerek, "Bu savaş, Filistin halkını bir ulus olarak sona erdirmeye ve Filistin sorununu yok etmeye yönelik saldırının bir parçasıdır" ifadesini kullandı.
İsrail’in Gazze’de insanlık suçu işlediğini vurgulayan Mansur, "Hiç kimse bugün Filistin halkına karşı uygulanan dehşeti haklı çıkarmak için 2. Dünya Savaşı'nın dehşetini örnek almamalıdır" diye konuştu.
Rusya Temsilcisi: Yamyamlık mantığı!
Konseyde konuşan Rusya’nın BM Daimi Temsilci Yardımcısı Dmitriy Polyanskiy, İsrail’in Hamas ile varılan "insani ara"dan sonra, ABD’nin desteği ile Gazze'deki kara operasyonunun daha da şiddetli yeni bir aşamasına geçtiğini söyledi.
Polyanskiy, Gazze’deki yıkımın ayrım gözetmeden güç kullanan İsrail’in savaş suçlarını arttırdığına işaret ederek, son günlerde medyaya yansıyan İsrail'in Gazze’deki tünellere deniz suyu pompalama planını da eleştirdi.
"Eğer bu yönde bir adım atılırsa bu bariz bir savaş suçu oluşturacaktır" diyen Polyanskiy, tünellere basılacak deniz suyunun ayrım gözetmeksizin yapılan bombardımanlardan oralara sığınan çok sayıda sivilin ölümüne yol açabileceğine, uzun yıllar etkisi görülecek şekilde Gazze’nin yeraltı tatlı su kaynaklarını kirleteceğine ve tarımsal toprağı yok edeceğine vurgu yaptı.
Polyanskiy, "Filistinlilerin şiddet yoluyla yerinden edilmesine yönelik sistematik bir strateji şekilleniyor. Bunun yamyamlık mantığı çok basit; Gazze'de yaşamı çekilmez hale getirmek, hatta halka evlerini terk etmek ya da öldürülmek arasında tek seçenek bırakmaktır. Bu, savaş suçlarıyla dolu insanlık dışı bir stratejidir" dedi.
ABD Temsilcisi: Zorla tehciri desteklemiyoruz
ABD'nin BM Daimi Temsilci Yardımcısı Robert Wood ise Gazze’de acı çeken sivillerin boyutunun yıkıcı ve yürek parçalayıcı olduğunu belirterek, "İsrail'in uluslararası insancıl hukuka saygı duyması ve operasyonlarını sivillerin zararını en aza indirecek şekilde yürütmesi gerektiğine açıkça inanıyoruz" dedi.
Wood, bir şehir savaşının ancak siviller korunarak kazanılabileceğini söyleyerek, ayrıca İsrail'in, çoğu daha önce şiddetten kaçan Gazze'nin güneyindeki sivillerin kitlesel olarak yerinden edilmesinden kaçınması gerektiğine işaret etti.
Gazze'de yerlerinden edilen sivillerin, koşullar izin verir vermez evlerine dönme fırsatına sahip olmaları gerektiğini vurgulayan Wood, "Gazze topraklarında kalıcı bir yerinden edilme veya azalma olmamalıdır. ABD, hiçbir koşulda Filistinlilerin Gazze veya Batı Şeria'dan zorla tehcir edilmesini desteklemez" şeklinde konuştu.
Tasarıyı yalnızca ABD veto etti
Konseyde, daha sonra Birleşip Arap Emirlikleri ve aralarında Türkiye'nin de bulunduğu 80'den fazla ülkenin eş sunucusu olduğu karar tasarısı, oylandı.
Tasarı, daimi üye ABD tarafından veto edildi. İngiltere "çekimser" oy kullanırken diğer 13 üye "evet" oyu kullandı.
ABD'nin veto gerekçesi: Hamas'ın kınanmaması kabul edilemez
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres'in BM Şartı'nın 99. maddesini işleterek konseye gönderdiği mektuba atıfta bulunulan karar tasarısında, Gazze Şeridi'ndeki insani durum ve Filistin halkının çektiği acılara işaret edilerek tüm sivil toplumların korunması gerektiği belirtiliyordu.
Acilen insani ateşkes çağrısı yapılan karar tasarısında, tüm taraflara özellikle sivilleri koruma konusunda uluslararası hukuk uyarınca yükümlülüklerini yerine getirme çağrısı yapılıyordu.
Karar tasarısında, tüm esirlerin acilen ve koşulsuz serbest bırakılması ve insani yardıma erişim sağlanması talep ediliyordu.
ABD'nin BM Daimi Temscilisi Robert Wood, karar tasarısında Hamas'ın kınanmadığını, bazı konsey üyelerinin bu konuda sessiz kalmasının kabul edilemez olduğunu belirtti.
Guterres ilk kez 99. maddeyi işletmişti
Genel Sekreter Guterres, görev süresi boyunca yetkisini ilk kez kullanarak Gazze’deki insani felaketin önlenmesi için BM Şartı'nın 99. maddesini işletmiş ve 6 Aralık'ta BMGK'ye mektup göndermişti.
Guterres, "Güvenlik Konseyi üyelerini insani felaketin önlenmesi için baskı yapmaya çağırıyorum ve insani ateşkesin ilan edilmesi talebimi tekrarlıyorum. Bu çok acil" ifadelerini kullanmıştı.
BMGK'de 7 Ekim'in ardından çok sayıda oturum düzenlenmiş ve birçok karar tasarısının veto edilmesinin ardından Gazze'de çatışmalara "acil ve uzatılmış ara verilmesi" talep edilen 2712 sayılı karar 15 Kasım'da kabul edilmişti.
|
