T24 Dış Haberler
ABD Başkanı Donald Trump, ulusal güvenlik risklerini gerekçe göstererek 12 ülkeden ABD'ye seyahat yasağı getirdi. Ayrıca vatandaşları kısmî seyahat kısıtlamasıyla karşı karşıya kalacak 7 ülke daha var. ABD Başkanı, "önemli iyileştirmeler" yapılması halinde listenin revize edilebileceğini ve "dünya çapında tehditler ortaya çıktıkça" yeni ülkelerin eklenebileceğini söyledi. Trump, benzer bir emri 2017 yılında, görevdeki ilk döneminde de imzalamıştı.
Hangi ülkeler etkilendi?
Trump'ın ABD'ye seyahatini yasakladığı ülkeler şöyle:
Afganistan, Myanmar, Çad, Kongo-Brazzaville, Ekvator Ginesi, Eritre, Haiti, İran, Libya, Somali, Sudan, Yemen.
Vatandaşları kısmi seyahat kısıtlamalarıyla karşı karşıya olan 7 ülke şöyle:
Burundi, Küba, Laos, Sierra Leone, Togo, Türkmenistan, Venezuela.
Yasak, 9 Haziran Pazartesi günü saat 12:01'de yürürlüğe girecek. 8 yıl önce benzer bir tedbirin neredeyse hiç haber verilmeden yürürlüğe girmesiyle ülke çapındaki havalimanlarında büyük bir kaos çıkmıştı.
Uygulamayla ilgili olarak herhangi bir bitiş tarihi verilmedi.
Yasak neden ilan edildi?
Beyaz Saray bu “sağduyulu kısıtlamaların” Amerikalıları “tehlikeli yabancı aktörlerden koruyacağını” savunuyor.
Truth Social'da yayımladığı bir videoda Trump, Colorado Boulder'da meydana gelen son saldırının “uygun şekilde incelenmemiş” yabancı uyrukluların yarattığı “aşırı tehlikelerin altını çizdiğini” söyledi. Colorado'da İsrailli rehinelere destek için toplanan bir gruba saldıran bir kişi, 12 kişinin yaralanmasına sebep olmuştu.
Saldırıyı gerçekleştirmekle suçlanan kişinin Mısır vatandaşı olduğu açıklandı ancak Mısır yasaklı ülkeler listesinde yer almıyor. Trump, geçmişte ABD Başkanı tarafından “favori diktatörü” olarak tanımlanan Mısır Cumhurbaşkanı Abdülfettah El Sisi ile yakın ilişkilere sahip.
Hangi muafiyetler var?
Etkilenen ülkelerden gelen bazı kişiler bazı muafiyetler nedeniyle hâlâ ABD'ye giriş yapabiliyor.
Bu muafiyetler şöyle:
2026 Dünya Kupası veya 2028 Olimpiyatları gibi büyük spor etkinlikleri için seyahat eden sporcular; “İran'da zulme uğrayan etnik ve dini azınlıklar için göçmen vizesi” sahipleri; Özel Göçmen Vizesi sahibi Afgan vatandaşları; ABD'de “yasal olarak daimi ikamet eden” herkes; seyahat yasağına dahil olmayan ülkelerde vatandaşlığı olan çift uyruklular; Dışişleri Bakanı, “bireyin Amerika Birleşik Devletleri'nin ulusal çıkarlarına hizmet etmesi” halinde, “duruma göre” muafiyet tanınan bireyler.
Tepkiler nasıl?
Washington'dan Demokrat kongre üyesi Pramila Jayapal sosyal medya paylaşımında “Trump'ın ilk dönemindeki Müslüman yasağının genişletilmiş hali olan bu yasak bizi dünya sahnesinde daha da yalnızlaştıracak” dedi.
Bir başka Demokrat Kongre üyesi Don Beyer ise Trump'ın ABD'nin kurucularının ideallerine “ihanet ettiğini” söyledi.
İnsan hakları grupları da yasağı eleştirdi.
Uluslararası Af Örgütü yasağı “ayrımcı, ırkçı ve düpedüz zalimce” olarak nitelendirirken, ABD merkezli Human Rights First (Önce İnsan Hakları), Başkan'ın bu kararını “bir başka göçmen karşıtı ve cezalandırıcı eylem” olarak nitelendirdi.
Trump ilk döneminde ne yapmıştı?
Trump ilk seyahat yasağını 2017 yılında Beyaz Saray'daki ilk döneminde çıkarmıştı.
Bu yasak, İran, Libya ve Somali de dahil olmak üzere son emriyle aynı ülkelerden bazılarını içeriyordu.
Başlangıçta listelenen yedi ülke Müslüman çoğunluğa sahip olduğu için eleştirmenler bunu bir “Müslüman yasağı” olarak adlandırdı ve ABD'deki mahkemelerde hemen itiraz edildi.
Beyaz Saray politikayı revize ederek çoğunluğu Müslüman olmayan iki ülkeyi, Kuzey Kore ve Venezuela'yı ekledi.
Trump'ın yerine geçen Başkan Joe Biden, 2021 yılında yasağı “ulusal vicdanımızda bir leke” olarak nitelendirerek yürürlükten kaldırdı.
