Günümüzün sosyal medya kullanıcısı resmen bir makasa takılmış durumda. Bir tarafta hükümetin sosyal medyayı engelleme çabaları, diğer tarafta ise sosyal medya firmalarının tuhaf -belki de o kadar tuhaf değildir- hareketleri.
Bir süre önce Twitter'ın "tanınmış kişilere" özel tanımladığı ve "mavi tik" olarak bilinen onaylama işlemine yeniden başladığını yazmıştık. 2009'da başlatılan işlem, beyaz bir ırkçıya da verildiği için -ki bir anlamda o kişinin önemli olduğunun onaylandığı anlamına geliyor- tepkiler yağınca 2017 yılında durdurulmuştu. Twitter bu süreci inceleyeceğini açıklamıştı. Geçen yılın sonunda 2-3 ay içinde başlatacağını açıkladı ve 2 ay önce de yeniden başlattığını duyurdu[1].
Açıklamaya göre, 6 grup insana/kuruluşa bu onay verilecekti.
- Devlet
- Şirketler, markalar ve kuruluşlar
- Haber kuruluşları ve gazeteciler
- Eğlence
- Spor ve oyun
- Aktivistler, organizatörler ve diğer etkili kişiler
Peki ne oldu?
Emekli Tüm General Ahmet Yavuz, TV'lerde fikrine sık sık başvurulan ve sosyal medyada da aktif olan bir entellektüel. Ama Twitter "kamuya mâl olmuş kişi"lere verdiği [1] "mavi tik" onay işaretini kendisine vermemiş.
Yavuz bu konuya tepki gösterdi. Haklı da.. Acaba bu onay sürecini kim, nasıl veriyor? Biz bunu düşünürken çok şaşırtıcı bir şey gündeme geldi.
Peki kime vermiş?
Çok ilginç ama Twitter, sahte profil resimleri olan ve 26 gün önce oluşturulup hiç tweet atmadıkları halde, nasıl olduysa 1000 takipçisi olan 6 bot (ya da trol) hesaba onay vermiş.
Olayı, dezenformasyona odaklanmış tarafsız bir veri bilimcisi olan Twitter kullanıcısı Conspirador Norteño tespit etti ve 6 sahte hesabın da mavi tik taşıdığını hesabından duyurdu.
İlginç olan bir diğer konu ise bu sahte hesapların hepsinin Türkçe olması. Hepsi 16 Haziran'da açılmış olan hesapların adları şöyle:
- @aykacmis
- @degismece
- @anlamislar
- @aykacti
- @kayitli
- @donmedim
Olay, Twitter'ın bu yıl yeniden kullanıma açtığı "mavi tik" yani doğrulama süreci konusunda tartışmalara neden oldu (Ahmet Yavuz'un ahı tuttu anlaşılan).
Bot hesap yöneticilerinin doğrulanmış hesapları hacklemesi yaygın olsa da, bu durum onu göstermiyor. Çünkü 6 kullanıcının tamamı sadece 26 gün önce oluşturulmuştu. Hesapların takipçileri neredeyse birbirinin aynıydı ama tek bir tweet atmamışlardı.
6 hesaptan 2 tanesinin profil resimlerinin stok görsel olduğu ortaya çıkarken, diğerleri yapay zeka ile oluşturulmuş gibi görünüyor. Norteño hesapların detayını incelemiş. Bu resimlerin nasıl oluşturulduğunu ve hangi kullanıcıların ortak olduğunu, tweet dizisinde detaylı bir şekilde açıklıyor.
Twitter olayı doğruladı ama nasıl onaylandığına açıklama getirmedi
Twitter bu bot hesapların varlığını ve mavi tik verilmiş olduğunu doğruladı. Bunu "yanlışlıkla onayladık" şeklinde açıkladılar. Bu da çok şaşırtıcı. Yanlışlık yapması, hem de 6 hesap için, bu kadar kolay mı?
Twitter dışarıdan bir araştırmacının tespit ettiği bu bot hesapları şimdi silmiş durumda. Ama bu "yanlışlıkla" olayı gerçekten sorgulanmak zorunda. Aynen Ahmet Yavuz'a neden mavi tık verilmediğinin de sorgulanması gerektiği gibi.
Rüşvet mi? Devlet işi mi?
Bu arada ilginç bir yorum, Facebook'un eski güvenlik şefi Alex Stamos'dan geldi; doğrulamanın içeriden bir iş ya da rüşvet olabileceğini öne sürdü.
Stamos daha da ilerisi bunun bir devlet işi olabileceğini de iddia etti (Türkiye?). Bu da akla şu soruyu getiriyor: Teknoloji devleri, -Hindistan hükümetine gizli verileri veren Facebook, Google olayını da hatırlayarak- artık tutundukları ve büyük kullanıcı sayısına sahip oldukları ülkelerin hükümetlerine bazı tavizler veriyor gibiler. Bu da öyle bir olay mıdır?
Twitter'ın hem Ahmet Yavuz'u neden onaylamadığını açıklaması gerekli. Aksi takdirde kullanıcılar bu konuda başka yorumlara girecekler.
Hem de, "yanlışlıkla" cevabı yetersiz. Bu hesapların bütün bu saçmalıklara (1 aylık, hiç tweet atmamış ve aynı takipçilere sahip) rağmen nasıl onay aldığını açıklamadan zorunda.
Bir yandan da şunu açıklamalı: Dışarıdan bir araştırmacı tarafından keşfedilmeseydi bu bot hesapları ellemeyecekler miydi? Dışarıda 1 kişinin bulabildiği bu hatayı, kocaman bir şirketteki "n" sayıdaki kişi keşfedemiyorlar mı?
Biz bu mavi tik'e bir daha nasıl inanalım?
[1] Twitter, 2017'den Beri İlk Defa “Mavi Tik (Onaylama)” Başlatıyor
