20 Nisan 2021

Savaş sonrası İtalya'sında VESPA nasıl ortaya çıktı?

Atilla Dorsay Netflix'te yayınlanan Enrico Piaggio - Vespa filmini yazdı

VESPA - ENRİCO PİAGGİO

X X X

Yönetmen: Umberto Marino
Senaryo: Franco Bernini, Roberto İannone, Francesco Massaro
Görüntü: Lorenzo Adorisio
Müzik: Alessandro Sartini, Paolo Vivaldi
Oyuncular: Violante Placido, Alessio Boni, Enrica Pintore, Francesco Pannofino, Moise Curia, Margherita Paoluzi

İtalyan filmi, 2019

2019'un sonlarında ortaya çıkan, ama sonrasındaki salgın yüzünden dünya dağıtımı doğru-dürüst yapılamayan bu İtalyan filmi, şimdi Netflix'te karşımıza geliyor. Ve çok iddialı olmasa da hayli hoş bir seyirlik oluşturuyor.

Film çok özetle savaş sonrası İtalya'sında bir yatırımcının büyük inadı ve sebatıyla ortaya çıkan bir motosikletin, bugünkü deyimiyle scooter'in öyküsü. VESPA adıyla bilinen bu motosiklet- scooter karışımı araç, önceleri hiç ilgi görmezken sonradan çok iyi satış yapmaya başlıyor. Ve dünyaca tanınan bir marka oluyor.

Film 1952 yılında açılıyor. İtalya'da kulesiyle ünlü Pisa'nın hemen yanındaki Pandetera kasabasını tanıyoruz. Sonra 1946'ya dek geriye gidişlerle, burasının büyük savaş sonrasındaki yıkık ve perişan ülkenin nasıl bir parçası olduğunu öğreniyoruz. Ancak Enrico Piaggio'nun yatırımlarıyla burası giderek yeni bir sanayi merkezi haline dönüşecektir. Ama yavaş yavaş...

Piaggio el yordamıyla yapmak istediği yatırımda, aslında uçak mühendisi olan D'Ascanio ile tanışıyor. Ve savaşı, üstelik yanlış tarafı (Mussolini faşizmini unutmayalım!) seçmiş bir ülke olarak kaybeden İtalya'da artık savaş aracı olan uçak yerine, barış aracı olan motosiklet üzerinde çalışmaya davet ediyor. FİAT'ın da Toplino adlı bir araç yaratmasıyla birlikte... Ama her şeyiyle çökmüş bir ülkede bunun için nereden, nasıl kaynak bulunacak ve o yatırım nasıl geri dönecektir?  

Böylece film sayısız araba yarışı filminin yanı sıra işin ekonomik yanına eğilen çok az filmden biri oluyor. Bir diğeri olarak Ford vs. Ferrari adlı filmi hatırlayabileceğimiz... Ama filmin siyasal bir yanı da var. Çünkü yatırım sorununun yanı sıra "emekçi sorunu" da ortaya çıkıyor. Özellikle komünizmin yakın yıllara dek hep güçlü kaldığı ve sendikaların sermaye için tam bir öcü olduğu bir ülkede...

Ve böylece yıllar sonra 1952'ye geliyoruz; filmin açılış dönemi. O güne dek VESPA beklendiğince satış yapamamış ve Piaggio durumu kurtaramamıştır. Ama o tarih bambaşka bir açıdan önemlidir. Çünkü Hollywood ustası William Wyler Roma'ya gelecek ve orada hemen tümü "ebedi şehir"de geçen Roman Holliday - Roma Tatili adlı ünlü filmini çekecektir: Audrey Hepburn ve Gregory Peck'le birlikte... Piaggio kıymetli VESPA'sının bu filmde kullanılmasının çok hoş olacağını ve hem filme, hem de gözde icadına büyük değer kazandıracağını düşünür.

Ve böylece bu işin peşine düşer. Özellikle de yönetmenin... Araya kadınlar, aşklar ve entrikalar girer. Ve sonunda rüyaları gerçekleşir. Filmin finalinde kullanılan Roma tatili sahnelerinin bizlere gösterdiği (ya da hatırlattığı) gibi...

Görüldüğü gibi çok şeyi harman eden, sempatik ve rahatça izlenen bir film. Hiçbiri tanıdık olmayan oyuncular ve tüm teknik ekip de görevini yapmış. Bence göz atmaya değer...

Yazarın Diğer Yazıları

Son günlerdeki siyaset ve ülke sorunları üzerine birkaç düşünce

Bir ortak vicdan yaratmaya bir küçük katkısı olabilir umuduyla...

Ringlerde görülegelmiş en zalim maçların öyküsü

Asıl soyadları Adkisson olan bu garip ailenin öyküsü usta biçimde anlatılmış. Oynak bir kamera, ABD'nin Texas'taki Spectatorium gibi gerçek büyük salonlarında çekilmiş sahneleri etkileyici biçimde verir

İmamoğlu gelirse…

Belki İstanbul'u da kurtarma şansı doğar...