Bilim / Teknoloji
BBC Türkçe

Wordle: Dünyanın dört bir yanında popülerleşen kelime oyunu neden bu kadar ilgi gördü?

Günlük kelime oyunu Wordle, son haftalarda dünyanın her yerinde konuşulmaya başlandı. New York'ta yaşayan Josh Wardle tarafından kız arkadaşının oynaması için geliştirilen oyun, Ekim ayında daha geniş kitleler tarafından tanınmaya başladı, Pazartesi günü ise New York Times gazetesine milyonlarca dolara satıldı.

02 Şubat 2022 21:15


Günlük kelime oyunu Wordle, son haftalarda dünyanın her yerinde konuşulmaya başlandı. New York'ta yaşayan Josh Wardle tarafından kız arkadaşının oynaması için geliştirilen oyun, Ekim ayında daha geniş kitleler tarafından tanınmaya başladı, Pazartesi günü ise New York Times gazetesine milyonlarca dolara satıldı.

Wordle, oyunculara her gün 5 harfli yeni bir kelime sunuyor ve o kelimeyi tahmin etmek için yalnızca 6 deneme veriyor. Wordle'ın bu basit formülü, dünyanın her yerinden insanların dikkatini çekmeyi başardı.

Wordle ismini kendi soyadından esinlenerek koyan Josh Wardle, oyunu esasen tek bir kişi, kelime oyunlarından hoşlanan kız arkadaşı Palak Shah, için geliştirdiğini söyledi.

Josh, oyunu birkaç arkadaşına gönderdikten sonra internette daha geniş kitlelerin kullanımına açmaya karar verdi ve ardından gördüğü yoğun ilgiye inanamadı.

Son birkaç hafta içinde milyonlarca kişi Wordle oynamaya başladı, oyun birçok farklı dile çevrildi ve herkes onu konuşmaya başladı. Peki Wordle'ın sırrı ne ve neden bu kadar çok oynanıyor?

Günlük puan paylaşımı

Wordle kullanıcılara oyun sonunda bir puan veriyor, oyuncular her gün yeni puan topuyor.

Oyuncuların birçoğu da bu günlük puanı aileleriyle, arkadaşlarıyla paylaşmaktan keyif alıyor.

Hindistan'da yaşayan yazar ve gazeteci Anindita Ghose, "Ben her sabah New York'taki kardeşime puanımı gönderiyorum. O da günün yeni kelimesini yakalamak için her gece geç saatlere kadar beklediğinden yakınıyor" diye anlatıyor.

Hindistan'da Wordle'ın reklamı devasa bir panoya asıldı
Anindita Ghose
Hindistan'da Wordle'ın reklamı devasa bir panoya asıldı

"Biz zaten iyi anlaşıyoruz ve sık sık konuşuyoruz, ama bu günlük kelime oyununu paylaşıyor olmak ilişkimize keyifli bir rekabet havası kattı" diye anlatan Ghose, "Çoğu kişi 6 denemede kelimeyi tahmin edebiliyor ama senin kazanman için başkalarının kaybetmesi gerekmiyor, bu da güzel bir şey" diye devam ediyor.

Hong Kong'da öğretmenlik yapan, İngiltere doğumlu Sam Lake de Wordle'ın kendi arkadaş grubu arasında çok popüler olduğunu söylüyor.

Birkaç farklı dil konuşan ve oyunun İsveççe, Çince ve Korece uyarlamalarını deneyen Lake, deneyimlerini "İsveççede dokuz sesli harf olmasaydı belki daha kolay olurdu. Çince'de de çok az sayıda 5 harfli kelime olduğu için oyun biraz değişiyor" diye anlatıyor ve devam ediyor:

"Burada bir sürü kişi her gün puanlarını birbirleriyle paylaşıyor. Ama bence çoğu kişi İngilizce versiyonunu oynuyor."

Oyunun uyarlamaları

Wordle'ın İngilizce vesiyonunun milyonlarca kişi tarafından ilgi gördü ve ardından dünyanın birçok yerinde farklı dillerde uyarlamaları ortaya çıktı.

Şu anda oyunun 79 dilde 222 farklı versiyonu olduğu tahmin ediliyor.

Telefonda Wordle oyunun görseli
Getty Images
Wordle birkaç ay içinde New York Times'a satıldı

Hindistan'da yazılımcı olarak çalışan P Sankar, oyunun Tamilce versiyonunu geliştirdi.

Tamilce dilinde 12 sesli harf ve 18 sessiz harf bulunuyor, ancak bu harfler bir araya getirildiğinde 200 tane yeni harf birleşimi oluşabiliyor. Dolayısıyla oyun da otomatik olarak zorlaşıyor.

Sankar, buna çözüm olarak 6 deneme kuralını ortadan kaldırarak oyunu kolaylaştırmayı hedefliyor.

"İnsanların Tamilcede kelimeyi tahmin etmesi 70 veya 80 denemeyi bulabiliyor" diyen Sankar, "Bu oyunu Tamilce'ye adapte etmek benim için çok büyük bir başarı oldu. 9 yaşında bugüne kadar Tamilce konuşamayan kızım artık annesi ve anneannesi ile Tamilce konuşarak vakit geçirebiliyor" diye devam ediyor.

Sankar'ın Wordle uyarlamasını günde ortalama bin 500 kişi oynuyor.

Öğrenmek için yeni fırsatlar

Hong Kong Eğitim Üniversitesi'nde dilbilimi bölümünde çalışan ve yıllardır Kantonca dili üzerinde araştırmalar yapan Lau Chaak-ming de Wordle oyunun yeni bir uyarlamasını geliştirdi.

Chaak-ming, oyunu Kantonca dilinin latin alfabesine uyarlanmış hali olan 'Jyutping' dilini kullanarak geliştirdi.

Kantonca dilini konuşan çoğu kişinin Jyutping öğrenmediğini söyleyen Chaak-ming, oyunun dili öğrenmek için iyi bir fırsat sunduğunu ifade ediyor.

Chaak-ming'in yeni versiyonu, Ocak ayından beri 100 bin defa oynandı.

Telefonda Wordle oyunun görseli
Getty Images
Oyun 79 dile uyarlandı

Wordle'ın özellikle daha az bilinen yeni dillere adapte edilmesi, Chaak-ming ve Sankar'ın uyarlamalarına benzer başka örneklere de dünyanın farklı bölgelerinde tanıklık edildi.

Galler'de yaşayan bir baba, çocuklarının Galce öğrenmesi için benzer şekilde oyunun yeni bir uyarlamasını geliştirdi.

Kanada'da Britanya Kolumbiyası eyaletinde yaşayan Fernando Serboncini adlı bir yazılımcı ise oyunun bölgenin yerel dili olan Gitxsan versiyonunu geliştirdi.

Serboncini, "Birkaç arkadaşıma gönderdim ve bir saat içinde 10 bin kişi oynuyordu. Böyle olmasını bekemiyordum. Gün sonunda 100 binden fazla kişi oynamıştı" diye anlatıyor.

Serboncini, boş vaktitlerinde Termo ismini verdiği oyunu geliştirmeye devam edeceğini söylüyor.

Wordle ve çeşitli dillerdeki uyarlamalarının bu kadar ilgi görmesini oyunun basitliğine dayandıran Serboncini, "Çok daha hızlı ve agresif etkileşim yöntemlere alışan insanlar, Wordle'ın sadeliğine şaşırıyor" diye anlatıyor.

Haber, değiştirilmeden kaynağından otomatik olarak eklenmiştir