Yaşam

TÜYAP Kitap Fuarı sona ererken yeni düzenleme tartışmaları: Çocuklara yönelik özel bir fuar yapılmalı

09 Kasım 2019 10:19

Uluslararası İstanbul Kitap Fuarı yarın (10 Ekim) sona eriyor. Ziyaretçilerin öğrenci yoğunluğu kaynaklı kaostan şikayet ettiği fuarın organizatörü TÜYAP yönetimi gelecek yıl profesyoneller için fuarın bir gün fazladan mesai yapacağını, tematik ayrımlar içinse vaktin henüz erken olduğunu söylüyor. Çocuklara yönelik ayrı fuar yapılması da tartışılan başlıklar arasında. 

İstanbul Kitap Fuarı 38. yılında 9 günde 3 bini aşkın etkinliğe imza attı. Çocuk, genç, yetişkin günde 100 bin İstanbullunun Büyükçekmece’de ziyaret ettiği fuarda onlarca yayınevi de okuyucuyla buluşturdu.

Karar'dan Saliha Sultan "Sokaklarında hayata yetişme telaşının rüzgarlarının estiği, her gün artan nüfusuyla dev bir metropole dönüşen İstanbul’da böylesine önemli bir fuara ulaşmak niçin bu kadar zahmetli? AVM’lerin bile 22.00’a kadar açık olduğu bir şehirde düzenlenen bir fuar daha geç saatlere kadar hizmet veremez mi? Her gün belediye otobüsleriyle fuara taşınan çocuk ve gençlere yönelik eğitim, edebiyat yayınları ayrı bir fuar olamaz mı? Giremeyenin bir, girenin bin pişman olduğu fuara ziyaretçilerini daha memnun edecek bir çekidüzen vermenin zamanı artık gelmedi mi?" gibi soruları ilgilelerine sordu.

"Fuarın kategorize edilmesi iyi bir planlamayla mümkün"

Basın Yayın Birliği Başkanı Emrah Kısakürek:

"Tematik düzenlemenin bir örneğini Meksikada Guadalajara’da gördük. Orası Latin Amerika Yayın dünyasının en önemli fuarı. 09:00-17:00 arası profesyonellere, 17:00-21:00 arası halka açık. Ama bir yanda kocaman bir salon sadece çocuklara ayrılmış. Salona çocuklar ayrı kapıdan girip, kendileri için hazırlanmış etkinlik alanları ve yayınevi standlarını gezip, konser ve tiyatro izleyip geri çıkıyorlar. TÜYAP’ta çocuk, gençlik, yetişkin, kurgu, kurgu dışı kitapları satan yayınevleri bir karmaşa halinde. Çok salona bölünmenin yanında bir de her salonda olmak isteyenlerin kaosu var. Fuarın kategorize edilmesi aslında iyi bir planlamayla mümkün. Yayıncı birlikleri ve fuar organizatörleri elele verip çok daha güzel bir fuar organize edebilirler. Türkiye’de yavaş yavaş yayın politikası konusunda uzmanlaşmaya gidilmesi de zaruri."

"Fuarın geç saatlere kadar açık olması mümkün değil"

TÜYAP Kültür Fuarları Kurumsal İletişim Müdürü Cemran Öder:

"Fuarın geç saatlere kadar açık olması mümkün değil çünkü çalışanların buradan evine ulaşma meselesi var. Önümüzdeki yıllar içinde belli günler belirleyip daha geç saatlere kadar uzatmayı düşünüyoruz açıkcası. Kitap satın almak isteyen dağıtımcılar gibi profesyoneller için önümüzdeki yıl fuarın bir gün erken açılması ya da bir gün geç kapatılması gibi düzenlemeler düşünüyoruz. Üzerinde çalıştığımız konular bunlar. Uzaklık konusunda yapabileceğimiz bir şey yok çünkü İstanbul’da ne Beşiktaş ne Kadıköy ne de merkezi başka bir yerde böyle büyük bir alan yok. Daha önce eğitim ve kaynak kitapları tamamen ayrı salonlara aldık. Çocuk ve gençlik yayınlarını ayırabilir miyiz meselesini her yıl düşünüyoruz, tartışıyoruz ama ne yazık ki bazı orta ölçekli yayıncılar hem kültür hem çocuk yayıncısı olduğu için ayırabilecek güce sahip değil. Ortak nokta bulamadık. Diğer boyutu da şu, hafta sonu özellikle çocuk aileyle birlikte geliyor. Hepsi kendine göre kitap bakıyor, siz bunu böldüğünüzde aileyi bölmüş olacaksınız. Bu çok derin bir konu, tematik ayrımlar olacak mı kısmında şu an bir şey söylemek için erken. Şu an daha çok fuarın 40. yılı kutlama organizasyonlarına odaklanmış durumdayız."

"50 bin metrekarelik başka bir alan  yok"

Yayıncılar Birliği Başkanı Kenan Kocatürk:

"Yayınların segmentlerine göre yerleşim konusunu defalarca gündeme getirdik. Ancak yayıncılarımızın segmentler arasındaki geçişliliği nedeniyle itirazlarla karşılaştık. Büyük çoğunluğunun kurgu, kurgu dışı hatta çocuk yayınları olduğu için bu ayrıma gitmekte zorlandıkları görüldü. Bazı yayıncı arkadaşlarımız bu çeşitliliğin faydalı olduğunu düşündüğü gibi bazı yetişkinlere yönelik kitap yayınlayan yayıncılarımız gençlerin ve öğrencilerin kalabalıklığından şikayet ediyorlar. Fuar yayıncıların, yazarların, çizerlerin okuruyla buluşmasıyla beraber uluslararası işbirlikleri, deneyimleri paylaşmasının yanı sıra ve ülke içinde kitapçılar dağıtımcılar, kütüphaneciler vb profesyonel buluşmalara da sahne olmalıdır. Hep şikayet edilen uzaklık konusu çok konuşulmakla beraber ne yazık ki fuarın yayıldığı ve ihtiyacı karşılayabilecek 50 bin metrekarelik başka bir alan  yok. İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun açılışta belirttiği gibi belki fuara gelmeyi kolaylaştıracak çözümleri hayata geçirmek önemli bir görev olacaktır."

"Hem alana ciddi miktarda kira ödüyoruz hem de okuyuculardan ücret alınıyor"

YAYFED Başkanı Münir Üstün:

"TÜYAP İstanbul Kitap Fuarı ülkemizin en hareketli ve ziyaretçisi çok olan bir şenlik. Eleştirilecek bir çok yanı olabilir. Başta biz yayınevlerinin ödediği yüksek kiralar! Eğer bu konuda bir önlem alınmazsa zaten fuar küçülecek. Umarım bir an önce önlem alınır. Ayrıca biz yayıncılar ve yazarlarımız orada olduğumuz için ziyaret ediliyor. Ediliyor edilmesine ama TÜYAP maalesef içeriye giren okuyuculardan giriş ücreti alıyor! Bu giriş ücreti neden biz yayınevlerine pay edilmiyor? Hem alana ciddi miktarda kira ödüyoruz hem de okuyuculardan ücret alınıyor. Öğrenci ziyaretleri yayınevleri için çok önemli. Çocuklar kitaba dokunmalı ve istediği kitabı satın alabilmeli. Öğretmenleri eşliğinde geliyorlar ve fuara büyük coşku katıyorlar. Kategorik fuar yapılması çok mümkün gelmiyor bana. Dünya da bir çok kitap fuarına katıldım Frankfurt, Londra ve Bologna dışında tüm kitap fuarları TÜYAP benzeri bazıları ise TÜYAP'tan daha da küçük. Bütün katıldığım fuarlarda çocuk etkisi ve ziyareti yoğun bir şekilde oluyor."

"Özel bir fuar yapmalılar çocuklara yönelik"

Kültür yazarı Sayım Çınar:

"Pekin'den Bolonya'ya dünyanın bütün kitap fuarlarını gezdim. Türkiye'deki fuar anlayışının artık değişmesi, TÜYAP'ın ciddi değişiklikler yapması gerekiyor. Daha çok teliflerin, Türk yazarların başka yerlerde yayımlanmasının odak noktası olması gerektiğini düşünüyorum. Çünkü artık kitapları internetten daha indirimli alabiliyor insanlar. Fuat atmosferi çok güzel elbette ama ciddi anlamda bölümlendirilmesi gerekiyor. Özel bir fuar yapmalılar çocuklara yönelik. Dünya değişiyor, çocuk yayıncılığı ise konsept bir iş. Türkiye'de zaten sorunlu bir alan, son yıllarda ciddi atılımlar var. Ayrı bir çocuk yayınları fuarı bu alanda da daha kaliteli işler çıkmasına katkı sağlayacaktır. Yetişkin ünlü yazarlar mesela çocuklara yönelik çalışmalar yapmaya başlayacaktır. Çocuk kitaplarını ciddiye almak gerekiyor yani, ciddi bir fuara dönüşmeli. Çocukların, çocukluğumuzun buna ihtiyacı var."