T24 Dış Haberler
ABD'de Biden yönetimi yetkililerinin İran'la nükleer anlaşma görüşmelerinin başlaması için Tahran'a yeni bir teklif sunmaya hazırlandığı belirtildi.
Politico'ya konuşan konuyla ilgili kaynaklar, Biden yönetiminin Tahran'a gelişmiş santrifüj ve yüzde 20 saflıkta uranyum zenginleştirmek gibi adımlarını durdurması karşılığında ABD'nin bazı ekonomik yaptırımları kaldırması yönünde bir teklif sunmayı planladığını söyledi. Detayların üzerinde hâlâ çalışıldığı belirtildi.
Kaynaklar, bu yılın başında ABD'nin sunduğu bir teklifin İran tarafından reddedildiğini hatırlatarak bu teklifin karşılık bulup bulmayacağının bilinmediğini söyledi.
ABD ve Tahran'da yetkililer, gelecek birkaç hafta içinde nükleer anlaşma konusunda görüşmelerin başlamaması durumunda takvimin daha da ileriye atabileceğini düşünüyor. Nükleer görüşmeleri yakından takip eden Silah Kontrol Derneği'nin yöneticisi Daryl Kimball, "İran'ın gelecek haftalarda nükleer anlaşmada başka bir adımı daha ihlal etmesi bekleniyor. Şu an gerilimi daha fazla artırmamak önemli" dedi.
Nükleer görüşmelerin başlamasının "acil" olduğunu düşünen çok sayıda yetkili, İran'da yaklaşan cumhurbaşkanlığı seçimlerine dikkati çekiyor. Haziran ayında gerçekleşecek seçimlerde 2015 nükleer anlaşması çerçevesinde kampanya yürütülmesi bekleniyor. Aynı zamanda İran'ın Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı'yla verdiği geçinci anlaşmanın süresi de mayıs ayında doluyor. Geçici anlaşma çerçevesinde, Ajans, İran'ın nükleer tesislerine erişim sağlayabiliyordu. Mayıs ayından itibaren Ajans'ın tesislere erişimi kısıtlanacak.
Konuyla ilgili konuşan ABD'li yetkililer, bu hafta sunulması beklenen teklifin Washington ve Tahran arasında "her şeyden önce, diyaloğu başlatma" amacı taşıdığını söyledi.
Politico'nun resmi bir açıklama almak için başvurduğu üst düzey Biden yönetimi yetkilisi, diplomatik görüşmelerin detaylarını paylaşmadı. Yetkili "Anlaşmaya ortak bir dönüş yapmaya hazır olduğumuz konusunda açık olduk. Uluslararası partnerlerimizle de konuştuğumuzu söyledik. Avrupalı partnerlerimiz aracılığıyla yapılan dolaylı konuşmalar da dahil olmak üzere, ortak adım atmak için tüm seçenekleri değerlendiriyoruz" dedi.
İran'ın reddettiği teklif neydi?
ABD, bu yılın başında nükleer görüşmelere başlamak için İran'ın yüzde 20 saflıkta uranyum zenginleştirme programını durdurmasına karşılık, dondurulan varlıkları arasında bir bölümün erişime açılmasını teklif etmişti. İran, teklifi "adaletsiz" bulmuş, ABD'nin tüm yaptırımları kaldırmasına karşılık bir aylığına uranyum zenginleştirmeyi durdurabileceğini söylemişti. ABD tarafı bu teklifi kabul etmemişti.
Ne olmuştu?
2018 yılında Trump yönetimi, ABD'yi tek taraflı olarak 2015 nükleer anlaşmasından çekmişti.
