Kültür-Sanat

IŞİD'den Ermeni meselesine, Alevilerden İslam'da sola 'Tarihi Sökmek'

Eren Barış'ın yedi uzmanla yaptığı söyleşileri içeren 'Tarihi Sökmek' isimli kitap Phoenix Yayınevi'nden çıktı

15 Aralık 2015 20:00

Şiir ve eleştiri dergisi Şerhh'in yayın kurulu üyelerinden Eren Barış’ın çeşitli dergilerde yayımlanan yedi söyleşisi "Tarihi Sökmek, Osmanlı - Türkiye ve Ortadoğu Tarihine Dair Konuşmalar" adlı kitabı çıktı. IŞİD tehdidinden Ermeni meselesine, Alevilerden İslam'da "sol" ve "özgürleştirici ilahiyatın" olanağına kadar pek çok konunun ele alındığı söyleşiler Phoenix Yayınevi tarafından yayımlandı. 

Eren Barış'ın 'Tarihi Sökmek' isimli kitabıKapağında ressam Komet'in (Gürkan Coşkun) 1972 tarihli bir resminin yer aldığı kitapta, Arap Baharı, Orta Doğu ve Türkiye üzerine Hamit Bozarslan (Prof. Dr., EHESS, Fransa), Aleviler, AKP ve muhafazakâr-milliyetçilik konusunda Kâzım Ateş (Dr., Ankara SBF, Türkiye), Türklük sözleşmesi, sol ve entelektüeller hakkında Barış Ünlü  (Yrd. Doç. Dr., Ankara SBF, Türkiye), inkar siyaseti, özür ve Kürt-Ermeni diasporası üzerine Bilgin Ayata (Dr., Berlin Freie Üniversitesi, Almanya), ıslah ve ihtida siyasetleri, Yezidiler ve Ermenliler hakkında Edip Gölbaşı (Doktorant, Simon Fraser Üniversitesi, Kanada), Alevi-Bektaşi toplulukları, tarih yazımı ve Türkiye üzerine Ayfer Karakaya-Stump (Yrd. Doç. Dr., William & Mary Üniversitesi, ABD), ilahiyat, İslam ve Ortadoğu konusunda İlhami Güler (Prof. Dr., Ankara İlahiyat, Türkiye) ile söyleşiler var. 

Kitap olarak yayımlanmadan önce Express, Bir+Bir, Mesele dergisinde yayımlanan söyleşileri yapan Eren Barış, 1983 doğumlu. Barış, daha önce Ece Ayhan’ın şiiri ve düşüncesi üzerine "Poelitika"; Ece Ayhan’ın Akif Kurtuluş’a yazdığı mektuplardan oluşan “Kardeşim Akif”, Ece Ayhan’ın Özcan Yalım ile otobiyografik konuşmalarını içeren "Ece Ayhan Çağlar Anlatıyor" adlı kitapları yayıma hazırladı. Barış'ın, Türk edebiyatının önemli eleştirmenlerinden Hüseyin Cöntürk'ün Bilge Karasu'nun da yakın arkadaşı olan Haluk Aker'e mektuplarını derlediği "Eleştirmenin Arzusu" kitabı Haziran, 2015'te Yapı Kredi Yayınları'ndan çıktı.

Eren Barış'ın son kitabı "Tarihi Sökmek, Osmanlı - Türkiye ve Ortadoğu Tarihine Dair Konuşmalar" adlı kitabı için hazırlanan bilgilendirme yazısı şöyle: 

Türkiye'de devletin şiddet ve ideolojik aygıtları kullanılarak her türlü muhalefetin bastırılmaya çalışıldığı, Ortadoğu'da coğrafi ve siyasi sınırların yeniden çizildiği, dünyada ise etnik ve dinsel çatışmaların yoğunlaştığı şu günlerde, yayılmacı modern devlet aklının eseri olan bu trajik dünyanın temelden sorgulanması bir ayrıcalık olmaktan çıkıp zorunlu bir ihtiyaç haline geliyor.

Tarihi Sökmek, tarih, siyaset bilimi ve ilahiyat gibi alanlarda uzmanlaşmış yedi farklı konuşmacıyla bu bilinçle yapılmış tarihsel ve düşünsel söyleşilerden oluşuyor. Arap Baharı'nı doğuran dinamiklerden, Suriye'de yaşanan krize; dünyanın başını ağrıtan IŞİD tehdidinden, çözülemeyen Ermeni Meselesi'ne; milliyetçi?muhafazakâr söylemlerle kuşatılan Alevi kimliğinin ve Alevilerin durumundan, Ezidilere?Yezidilere uygulanan ıslah ve ihtida siyasetine; dozu gün geçtikçe artan milliyetçi ve ırkçı söylemlerden, Osmanlı'dan beri çeşitli gruplara imtiyazlar tanıyagelmiş "Türklük Sözleşmesi"ne; İslamcı entelektüellerin AKP hükümetleri döneminde benimsedikleri konumun meşruiyetinden, İslam'da "sol" ve "özgürleştirici ilahiyatın" olanağına kadar birçok konuyu ele alan bu söyleşiler, polemik, ideolojik ve stratejik akıldan ziyade, sorunları ve sorunsallaştırma çabasını da içine alan ve düşüncenin kendi alanından sökün eden bir anlama, yorumlama çabasını yansıtıyorlar.

"Tarihe karşı tarihler" olarak da adlandırabileceğimiz bu çalışma, yaşamı sakatlayan, geçmişin arızalarını muhafaza eden, büyük harfli, devletli Tarih'e karşı bir düşünme deneyiminin vesikası ve resmi tarih söyleminin kıskacında yüz yıldan uzun süredir tutulmuş olan dilimizi, tüm bastırma girişimlerine rağmen gerçeği haykırmaktan vazgeçmeyen "öteki" tarihlerle söyleşerek çözme ve zenginleştirme girişimidir.