İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Ulaşım Daire Başkanlığı, UKOME'de görüşülen 6 bin yeni taksi teklifi ile yeni taksi yönetim sisteminin detaylarını kamuoyuna tanıttı. Maaş artı prim usulüyle çalışacak şoförlerden temel İngilizce bilgisi de talep edilecek. Boykot kararı alan İstanbul Taksiciler Odası ise toplantıya katılmadı.
İBB'nin İstanbul'da uygulamak istediği yeni taksi sistemi Zeytinburnu'ndaki Çırpıcı Sosyal Tesisleri'nde yapılan sunum ile tanıtıldı.
İBB Ulaşım Daire Başkanlığı tarafından yapılan sunumda verilen bilgilere göre plaka kiralamasına dayalı yeni sistemin sahibi İBB olacak. İşletmecinin kim olacağı ihale ile belirlenecek. İşletmecilik bireyselden kurumsala dönüşecek. İstanbulkart, kredi kartı, online, QR ve nakit ile ödeme yapılacak. Aplikasyon kullanımı zorunlu olacak.
Londra örneğinde olduğu gibi şehre özgü kimlik kazandıracak bir araç tasarımı planlanıyor. Güvenlik ve hijyen için şoför ve yolcu kabinlerini standart seperatör ile ayrılacak. Panik butonu, araç içi bilgisayar, takip sistemi, kamera gibi sistemler olacak. Araçlara çocuk emniyet kemerleri zorunluluğu da getiriliyor.
Sözcü'nün aktardığı habere göre, filonun belirli bir yüzdesinin elektrikli araç ya da hybrid olması koşulu söz konusu. En azından sıfır araçlarda işletmecilere filolarının belirli bir oranının engelli erişimli olması koşulu ve buna uygun araçların özgün tasarım kapsamında değerlendirilmesi planlanıyor.
Yaş sınırı 21
Ulaşım Akademisi ile taksi şoförlüğü standartları belirlenecek ve kapsamlı bir sınav sürecinden geçirilecek. Verilen lisans, 5 yılda bir yeniden sınava girilerek yenilenecek. Şoförlerin yaş sınırı minimum 21 olacak. Puanlama sistemi ile şoförlerin gelirinin arttırılması da sağlanabilecek.
Taksi şoförlerinin çalışma saatleriyle ilgili bir düzenleme yok. 24 saat aralıksız çalışan şoförler olduğu tahmin ediliyor. Yasal mevzuata uygun vardiya ve sürelerde şoför çalıştırılması da model içinde mevcut. Sektörde çok sayıda aktör olmasından dolayı gelirin sadece yüzde 13'ü şoföre kalıyor. Şoförlerin ekonomik koşullarının da iyileşmesi amaçlı sabit maaş+prim şeklinde çalışma modelleniyor. En az asgari ücret tutarında sabit maaş olacak. Sigortalar düzenli olarak işveren tarafından ödenecek.
Çağrı sistemine geçilecek
Çağrı sistemi ile vardiya doluluk oranlarının artması amaçlanıyor. Çağrı sistemi ile yolcu bulma kolaylaşacak boş dolaşma azalacak. Araçların tepelerinde doluluk oranlarını belirtir tepe lambası olacak. İdare tarafından ortak kıyafet belirlenecek. Temel İngilizce aranacak. Kalite takibi denetimi Toplu Ulaşım Yönetim Denetim Ekibi tarafından yapılacak. Örneğin kısa mesafe yolcu almama da denetim listesine alınacak.
"Bir ceylanın 40 tane aslan tarafından parçalanmasının toplantısı bu"
Tanıtım sunumunun ardından İBB Genel Sekreter Yardımcısı Orhan Demir, Ulaşım Daire Başkanı Utku Cihan ve Toplum Ulaşım Hizmetleri Müdürü Barış Yıldırım soruları yanıtladı. Bu sırada zaman zaman gerginlik yaşandı.
İstanbul Taksiciler Birliği Başkanı İrfan Öztürk söz alarak "Bu salonda 10 tane taksici yoktur. Bir ceylanın 40 tane aslan tarafından parçalanmasının toplantısı bu. Sanki 5 bin taksi kararı kabul edilmiş gibi sunum yapıyorsunuz. Kaç tane taksici var salonda? Bu söylediklerinizin hangisini istediniz de yapmadık. Korsanların burada ne işi var? Her şeye varız ama anlattıklarınız bizimle alakalı değil. Hayatımızı ortaya koyarız alınmamış kararların alınmış gibi gösterilmesine izin vermeyiz” dedi.
Genel Sekreter Yardımcısı Orhan Demir de toplantıyı düzenlerken tüm taksi odalarına ve derneklerin çağrı yaptıklarını belirterek, "Ne yazık ki diyalog isteğimize rağmen İstanbul Taksiciler Odası Başkanı toplantıyı boykot edilmesi için taksicilere çağrı yaptı. Taksiciler de uydu. Gelmediler” dedi.
İstanbul’da taksi sayısının artması konusunda herkesin hem fikir olduğunu ifade eden Demir, "Bakmayın karşı çıkanlara. Önceki dönemde 2016’da hazırlanan raporlarda da aynı şeyler söylenmiş. UKOME toplantısında Ulaştırma Bakanlığı temsilcisi ‘İstanbul’a taksi lazım diyen çalışmayı biz yaptık' diyen kişi, bugün İstanbul'a taksi lazım değil diyor. Terslik burada” diye konuştu.
"Küstüm deyip çekilmek yerine keşke gelselerdi"
Korsan taksicilik ile ilgili de açıklama yapan Demir, şunları söyledi:
"Korsan konusunda ilgili derneklere ve emniyete yazı yazdık. Komisyon kuralım korsan konusunu birlikte halledelim dedik. Henüz yanıt gelmedi. Geldiğinde başımızla beraber. Sizden çok biz istiyoruz. Bütün otobüsler İETT çatısı altında toplanıyor. Yeni bir planlamaya gideceğiz. Bütün toplu taşıma sistemleri birbiri ile yarışır duruma getirilmiş. Onun üzerinden rant elde edilmiş. Halbuki bu sistemler birbirini beslemeli. Otobüslerden başlayacağız, minibüsler de aynı sisteme dahil olacak ve belli bir güvenceleri olacak. Taksiler de bunun parçası. 6 bin taksi projesi, otobüslerin tek çatı altında toplanması projesi bir paket proje. Hepsini bütüncül bakıyoruz. İnşallah bu toplantıları daha çok yaparız. Boykot edenler de gelip katılırlar sözlerini söylerler. Onların da katkılarına ihtiyacımız var. Ben küstüm deyip çekilmek yerine keşke gelselerdi. Karşılıklı tartışabilseydik ama ne yazık ki o imkanı bize vermiyorlar. Ama arkadan ne iş çevirdiklerini de ben merak ediyorum.”
Toplantıya katılan bazı esnaf temsilcileri de maliyetlerin yüksekliği, uzun çalışma saatleri ve korsan taksi konularındaki şikayetlerini dile getirerek sorunlarını çözecek yeni bir sisteme destek vereceklerini söylediler.
