Gündem

Dünya Anadil Günü'nde Meclis'e sunulan 5 dilli önergenin 4'ü 'Türkçe değil' denilerek işleme alınmadı

21 Şubat 2020 15:56

HDP milletvekilleri 21 Şubat Dünya Anadili Günü dolayısıyla Meclis’e soru ve araştırma önergeleri sundu. Meclis'e sunulan 5 önergenin 4'ü 'Türkçe değil' denilerek işleme alınmadı.

HDP milletvekilleri Dünya Anadili Günü’nde TBMM başkanlığına Arapça, Kürtçe, Türkçe, Süryanice ve Zazaca önergeler verdi. Önergelerden sadece Türkçe olanı kabul edildi.

Şırnak Milletvekili Nuran İmir, Milli Eğitim Bakanı Ziya Selçuk’un yanıtlaması istemiyle verdiği önergesinde, anadilin önemine değinerek, Türkiye’de tek dil politikasının sürdürüldüğünü söyledi. Ülkede çok dilli eğitim sistemine dair tartışmaların yapılmasının dahi kabul edilmediğini belirten İmir, “Kürt sorunu bağlamında yürütülen dil tartışmaları bir karşıtlık yaratılarak düşmanlaştırıcı bir zemin oluşturmaktadır” dedi.

Son 5 yıl içerisinde Kürt dili üzerine çalışma yapan birçok kurumun kapatıldığını belirten İmir, anadilinde eğitimin önemine vurgu yaptı. AKP hükûmeti döneminde Kürt dilinin meclis tutanaklarında 'bilinmeyen dil' olarak kaydedildiğine dikkat çeken İmir, Ziya Selçuk'a "Başta İstanbul Kürt Enstitüsü olmak üzere onlarca Kürt Dili ve Kültürü çalışmalarını yürüten kurumları kapatan bu hükûmet Kürt düşmanı değil midir?" sorusunu sordu.

Urfa Milletvekili Ömer Öcalan ise Kürtçe’nin Kirmançkî lehçesinde Meclis’e soru önergesi sundu.

Mezopotamya Ajansı'ndan Diren Yurtsever’in haberine göre, önergesinde, anadilinde eğitim hakkının evrensel bir hak olduğunu belirtti. Öcalan, Türkiye’de anadilinde eğitim görme hakkına dönük engellemelerin devam ettiğine dikkat çekerek, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay'a şu soruları sordu:

  • Türkiye’deki nüfus oranına göre Türkçe ve Kürtçe’nin Kurmancî lehçesinden sonra en çok konuşulan lehçe konumunda olan Kirmançkînin korunmasına ilişkin çalışmanız var mıdır, varsa nelerdir?
  • Türkiye’de konuşulan tüm anadillerinde eğitimin anayasal ve yasal güvenceye alınmasına yönelik çalışmanız var mıdır?

Ancak Öcalan’ın Kürtçe’nin Kirmançkî lehçesiyle verdiği soru önergesi Meclis’in Genel Evrak Bölümü tarafından 'Türkçe olmadığı' gerekçesiyle kabul edilmedi.

Temel’den Kürtçe için araştırma önergesi

HDP Van Milletvekili Tayip Temel ise Kürtçe anadili ile ilgili Meclis’e bir araştırma önergesi verdi.

Temel, Kürtçe üzerindeki baskıların ortaya çıkarılması ve bu baskılar nedeniyle yaşanan mağduriyetlerin tespit edilip giderilmesini istedi. Kürtçenin Türkiye’de konuşulan 39 dilden biri olduğunu belirten Temel, bu dilin Meclis kayıtlarına hala 'bilinmeyen dil' olarak geçtiğini hatırlattı.

Kürtçe’nin resmi ideoloji tarafından 'tehdit' olarak görüldüğünü belirten Temel, bunun 'asimilasyon politikasının' parçası olduğunu vurguladı. Temel, belediyelere atanan kayyumlarla bu politikanın sürdürüldüğünü söyleyerek, “Toplumsal barış, Kürtçenin kamusal alanda özgürce yaşayabilmesinden, yani yasal bir statüye kavuşmasından geçiyor” dedi.