Denetim, vergi ve danışmanlık şirketi KPMG Türkiye vergi uzmanı Emrah Akın, çalışanların ücretlerinin yarıya yakının vergilere gittiğini belirtti. Ücretlerinin henüz hak sahibinin eline geçmeden gelir ve damga vergisi ile SGK kesintilerine tabi tutulduğunu belirten Akın, ele geçen ücretin bir kısmının da satın alınan mal ve hizmetler sebebiyle dolaylı vergilere maruz kaldığını söyledi.
Dünya Gazetesi’nin haberine göre, Akın, örnek olarak 5 bin TL brüt ücret alan, eşi çalışmayan ve bir çocuğu olan bireyin ücreti üzerindeki vergi yükünü ortaya kodu. Hesaplamada “asgari geçim indirimi” dikkate alınmadı ve son olarak ele geçen ücretin tamamının harcandığı yani hiç tasarruf yapılmadığı varsayıldı.
Buna göre 5 bin TL brüt maaş alan bir kişinin eline Gelir ve Damga Vergisi ile SGK kesintilerinden sonra ortalama net ücret olarak 3 bin 292 TL geçiyor. Ortalaması bu olan net ücret yılın başı ya da yılın sonunda farklılık gösteriyor.
Dolaylı vergilerin yükü yüzde 12
Akın, konuyla ilgili şu bilgileri verdi:
“Harcama tutarlarının KDV, ÖTV ve ÖİV gibi dolaylı vergileri içerdiğini düşünerek hesaplamalarımızı iç iskonto yöntemiyle yaptığımız zaman karşımıza yaklaşık olarak bir dolaylı vergiler tablosu çıkıyor. Buradaki hesaplamaları yaparken, mal ve hizmete göre yüzde 1-8-18’lik KDV oranlarını dikkate aldığımızı ve harcama türüne en uygun ÖTV oranını kullandığımızı da belirtelim. En büyük kalem olan ‘kira’ için de dolaylı vergi hesaplaması yapmadık. Burada yaptığımız hesaplamanın en iyimser dolaylı vergi sonuçlarını verdiğini belirtelim. Dolayısıyla, yaklaşık hesapladığımız dolaylı vergi tutarının burada belirttiğimiz tutarın üzerine çıkabileceğinin de kuvvetle muhtemel olduğu dikkatten kaçırılmamalı. 387 TL’lik dolaylı vergiler tutarının üzerine, gelir vergisi (920 TL), damga vergisi (37,95 TL), SGK primi işçi payı (700 TL) ve işsizlik ödeneği (50 TL) eklendiği zaman karşımıza 2 bin 95 TL tutarında ve brüt ücretin yüzde 42’sine denk gelen bir tablo çıkıyor.”
Akın, “Şimdi sadece vergilerin ücret üzerinde yarattığı yüke bakalım. 5 bin TL’lik ücretimizden sosyal güvenlik primleri hariç toplam 1.345,82 TL vergi ödüyoruz ve bu tutar net ücretimizin yaklaşık yüzde 41’ine denk geliyor. Sadece dolaylı vergilerin net ücretimizin üzerindeki yükü ise yüzde 12” dedi.
