28 Ağustos 2020

52 yıl sonra isyan, bu kez NBA'de: "Black lives matter"

NBA’deki boykot, yanlış hatırlamıyorsam, spor tarihinde 1968 Olimpiyatları'nda yaşanan protestodan bu yana ilk büyük eylem

Ünlü "Time" Dergisi, ününe hiç yakışmayan ırkçı bir yaklaşımla kapak sayfasını, ikisi siyah, biri beyaz tarihe geçen o üç olimpiyat şampiyonuna ayırıyor:

"Daha edepsiz, daha kızgın, daha çirkin."

16 Ekim 1968 Meksika Olimpiyatları...

Amerikalı siyah atletler Tommie Smith ve John Carlos şeref kürsüsüne ayakkabısız ve sade siyah çoraplarıyla çıkıyor, "siyahların açlığını, yoksulluğunu, ezilmişliğini, onlara yönelik şiddeti" protesto etmek üzere.

200 metre olimpiyat şampiyonası, madalya töreni.

Altın madalya kazanan Smith ile bronz madalya kazanan Carlos tören sırasında yumrukları havada, başları öne eğik, dünyayı ayağa kaldıran protestoyu sürdürüyor.

Onlara gümüş madalya kazanan "Avustralyalı beyaz atlet Peter Norman" da katılıyor.

Amerika’da siyahlara karşı uygulanan zulüm, haksızlık, aşağılama ve insanlık dışı daha pek çok hakareti dile getiren üç atletin eylemi tarihe geçiyor.

Hem spor tarihine, hem insanlık tarihine...

Uzun yıllardır siyahlara karşı yürütülen haksızlıklar zinciri Amerika’nın yüz karası.

Floyd ve Brooks

O yüz karasının son iki cinayeti Amerika’yı yeniden ayağa kaldırıyor.

Mayıs sonunda siyah Georg Floyd bir polis tarafından öldürülüyor. Protestolar günlerce sürüyor, Amerika’ya yayılıyor.

O cinayetin dumanı tüterken, bu kez yine bir siyah Amerikan yurttaşı Rayshard Brooks yine bir polis tarafından öldürülüyor.

Irkçılık Amerika’da yeniden tırmanıyor, polis cinayetleri, şiddeti ırkçılığın öncüsü ve sembolü.

Jacob Blake

Wisconsin’de önceki gün bir trafik kazası oluyor.

Önemsiz kaza sonrasında Amerikalı "siyah yurttaş Jacob Blake" yeniden arabasına binerken, arkasından koşan bir polis yedi el ateş ediyor. Hiçbir uyarı yok, hiçbir seslenme yok, doğrudan tabancasına davranıyor ve ateş ediyor.

Jacob Blake belden aşağı felç oluyor.

Vahşetin son örneği.

Yeniden protestolar başlıyor.

Polis yedi el ateş ederken, bir başka sivil vahşeti sürdürüyor.

"O sivil kişi eline aldığı pompalı tüfekle protestoculara, bir yandan küfür ediyor, diğer yandan kendinden geçmiş bir halde kurşun yağdırıyor, iki kişi hayatını kaybediyor."

Protestolar daha da yayılıyor.

Ve NBA'de isyan

Jacob Blake’in felç edildiği, iki kişinin öldürüldüğü günün akşamı, önceki akşam...

"NBA, National Basketball Association" Amerikan Ulusal Basketbol Ligi, dünyanın en çok izlenen, en çok ilgi uyandıran basketbol ligi...

Cinayetin işlendiği akşam NBA’de Milwaukee Bucks ile Orlando Magic maçı var.

Milwaukee oyuncuları arka araya işlenen cinayetleri ve özünde Amerika’da yeniden hortlayan ırkçılığı protesto için maça çıkmıyor, hem siyah, hem beyaz oyuncuların ortak kararıyla.

Maçı izlemek için TV’lerini açan milyonlarca Amerikalı maçın boykot şokunu yaşarken, CNN International yayın akışını keserek, haberi duyuyor.

İkinci isyan ve erteleme

Hemen aynı saatlerde NBA’de bir başka basket maçı daha var.

Protestoya Oklahoma City Thunder ile Houston Rockets oyuncuları da katılıyor, onlar da maça çıkmıyor.

Bu görülmemiş isyanın devamının geleceğini gören NBA yönetimi bu kez insiyatifi ele alıyor, "Los Angeles Lakers ile Portland maçının ertelendiğini" duyuruyor.

LeBron Jame'in isyanı

Maçları boykot kararının hemen ardından Los Angeles Lakers’ın yıldızı, NBA’in en değerli oyuncularından, profesyonel kariyeri boyunca pek çok ödül ve olimpiyatlarda iki kez altın madalya kazanan LeBron James bir toplantı organize ediyor, "değişim istiyoruz, artık bıktık bu şiddetten" diyerek:

"Maçların tamamını boykot edelim, maçlara çıkmayalım."

Siyahi oyuncu LeBron’un takım arkadaşları ile Los Angeles Clipperes bu fikri desteklerken, diğer takımlar şu anda uzak bakıyor.

Ancak...

NBA’deki boykot Amerika’da beyzbol ve futbol maçlarına da yansıyor, orada da şu anda maçlara çıkmayan takımlar var.

Basketbol oyuncularının şiddeti protesto için maçları boykot kararı Amerika’da ve dünyada geniş yankı yaratıyor, NBA yönetimi ise, şu anda ne yapacağını düşünüyor.

52 yıl sonra

NBA’deki boykot, yanlış hatırlamıyorsam, spor tarihinde 1968 Olimpiyatları'nda yaşanan protestodan bu yana ilk büyük eylem.

1968 Olimpiyatlarında şeref kürsüsünde protesto eylemi yapan Amerikalı sporcuların madalyaları geri alınıyor, spordan diskalifiye ediliyor.

Amerikan siyaseti ve spor yönetimi onların onurlu davranışına o tarihte ağır fatura kesiyor.

Şimdi?..

"Amerika’da şimdi şiddete isyan eden artık çok sayıda beyaz var. Fatura kesmek, bedel ödetmek şimdi pek kolay görünmüyor. Üstelik, dünya büyük ölçüde bu insanalık utancı şiddeti protesto ediyor."

Gelişmeler heyecanla izlenmeye değer...

"Black Lives Matter..." "Siyah Hayatlar Önemlidir."..

Yazarın Diğer Yazıları

Cumhuriyetçisi olmayan Cumhuriyet

AKP'nin imam hatiplerle, vakıf ve derneklerle, kendine bağlı sermaye ile oluşturduğu taban karşısında duranların ortak söylemi var. Hangi siyasi kanatta olurlarsa olsunlar... Ortak söylem Cumhuriyet!..

Piyasa Erdoğan'a, Erdoğan Murat Kurum'a güvenmiyor

Erdoğan ve bakanların İstanbul'da her oy avcılığı Kurum'u biraz daha değersiz kılıyor

Promosyon aldatmacası, İstanbul kâbusu

Başta Erdoğan, hükümetin tekmil bakanları İstanbul’da, hepsi birden Ekrem İmamoğlu’na karşı oy devşirme yarışında. 1946’dan bu yana hiçbir genel ve belediye seçiminde görülmeyen manzaralar!..