25 Nisan 2023

Seçime 3 hafta kala sorular ve kaygılar

İş insanlarının seçime kadar geçecek olan dönemde ve seçim sonrasında yaşanabilecek gelişmelerle ilgili olarak, benim de katıldığım kaygıları hayli fazla

İllüstratör: Shonagh Rae / The Gurdian

Bayram tatilini 52 bin nüfuslu, büyük şehir gürültüsünden uzak ama sanata yakınlık bakımından zengin bir Avrupa şehrinde, iş dünyasından tanıyabileceğiniz dostlarla ve eşleriyle birlikte geçirdik. Sanattan futbola, yemekten sağlıklı yaşama ve kaçınılmaz olarak dünyanın gidişatından Türkiye'nin hâl ve gidişine uzanan pek çok konuda sohbet ettik.

Laf dönüp dolaşıp 14 Mayıs seçimine geliyordu kaçınılmaz olarak. Benim yakın çevremdeki çoğu kimse gibi, umutlu ama aynı zamanda kaygılıydık hepimiz.

Konuşulanları dinlerken gazeteci refleksiyle iş dünyasında önemli görevler üstlenmiş ve Türkiye ekonomisinin krizlerle bezenmiş serüvenlerini yaşayarak bugünlere gelmiş olan dostlarıma bazı sorular sormadan edemedim oradan ayrılmadan.

Sorularımı yanıtlayan iş insanları

Sohbet ortamında sorularımı yanıtlarken samimi görüşlerini belirten dostlarımın adlarını vermiyorum ama ikisinin Türkiye'nin çok tanınmış üç holdinginin CEO'su olarak görev yapmış olduğunu, bir diğerinin de çok ünlü bir yabancı şirketin Türkiye'deki atılımına CEO olarak öncülük etmiş olduğunu söyleyebilirim. Bir diğeri Türkiye'nin önde gelen köklü bankalarında genel müdürlük yaptıktan sonra kendi işini kurmuş olan tanınmış bir bankacı. Altıncı dostumuz Türkiye'nin en eski sanayici ailerinden birinin mensubu olarak işinin başında. Bu grubu bir araya getiren bankacı dostumuz ise Türkiye'nin en eski yatırım bankasında çalıştıktan sonra Türkiye'nin önde gelen bankalarından birinde üst düzey yönetici olarak görev yapmıştı.

Sohbetimize katılan iş insanlarının kafalarını en fazla meşgul eden soruları ve öne çıkan kaygıları şöyle özetleyebilirim.

Adil bir seçim yapılacak mı?

  1. Seçim zamanında yapılacak mı ve hiçbir kaygıya yol açmadan sonuçlanacak mı? Soruyu yanıtlayanların çoğu bu umudu koruyor ama aşağıdaki soruları sormadan da edemiyor.
  2. Cumhurbaşkanlığı seçiminde Erdoğan yüzde 1-yüzde 3 gibi küçük bir farkla seçimi kaybederse yenilgiyi kabul hemen eder mi? Kabul etmezse ne olacak? YSK mı devreye girecek?
  3. Erdoğan'ın sonucu kabullenmesi için aradaki farkın ne kadar olması gerekli? Bu farkı sağlamak nasıl mümkün olabilir?
  4. Oyların kullanılması ve sayılması sırasında sandık güvenliği sağlanabilecek mi?
  5. Muhalefet partileri bu olasılıkları hesaba katarak gerekli önlemleri aldı mı?
  6. Seçime gölge düşerse bunun dış dünyadaki ve ekonomideki sonuçları ne olabilir?

Ekonomiyle ilgili kaygılar

Sohbetimize katılan iş insanlarının seçime kadar geçecek olan dönemde ve seçim sonrasında yaşanabilecek gelişmelerle ilgili olarak, benim de katıldığım kaygıları hayli fazla.

  1. Seçime öncesindeki kısa dönemde, Erdoğan'ın iktidarda kalma şansının artması Türk Lirası üzerindeki baskıyı daha da artırırsa hükümet ne gibi sıra dışı önlemlere başvurabilir?
  2. Böyle bir durumda AKP iktidarının atacağı sorumsuzca adımlar seçim sonuçlarını nasıl etkileyebilir?
  3. Hükümet ekonomideki bu gelişmeleri gerekçe göstererek seçimi ertelemek isteyebilir mi?
  4. Seçimin yapılması ve bir iktidar değişikliğine yol açması halinde finans piyasalarının buna tepkisi ne olur?
  5. Muhalefet cephesi ya da Millet İttifakı kendi hükümetini kurma aşamasına gelirse karşısına ne gibi engeller çıkartılabilir?
  6. Millet İttifakı'nın böyle bir olasılığa karşı devreye sokacağı bir plan yada önlemler paketi var mı?

Faik Öztrak'ın umut veren cevabı

"Nasıl Bir EKONOMİ" gazetesinin seçime katılan siyasi partilerin sözcüleriyle başlattığı "Kurmaylar Konuşuyor" dizisinin konuğu olan CHP Genel Başkan Yardımcısı Faik Öztrak'ın dünkü gazetede yer alan açıklamaları Millet İttifakı'nın iktidara gelir gelmez uygulamaya koyacağı programın bu sorulara cevap niteliğinde olduğunu düşündürüyor. AK Parti'nin kuruluşuna yol açan 2001 krizinden çıkış sürecinde önemli rol oynamış bulunan Öztrak'ın açıklamaları, beş yıllık bir aradan sonra Türkiye'nin akılcı politikalar izleyecek bir hükümete kavuşması halinde şaşırtıcı miktarda yatırım sermayesi çekerek yeni ufuklara yönelebileceği umudunu veriyor.

Osman Ulagay kimdir?

Osman Ulagay, İstanbul'da sanayici bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Robert Kolej Lisesi'ni ve daha sonra Boğaziçi Üniversitesi'ne dönüşen Robert Kolej Yüksek Okulu'nun ekonomi bölümünü bitirdi.

İngiltere'de, Manchester Üniversitesi'nde "Kemalizm ve Ulusal Kalkınma" konulu tez çalışmasıyla siyasal bilimler dalında master derecesini aldı. İngiltere'de bulunduğu dönemde Cumhuriyet gazetesine gönderdiği "İngiltere Mektupları" ile gazeteciliğe ilk adımını atan Ulagay, Türkiye'ye döndüğünde Cumhuriyet gazetesiyle ilişkisini sürdürdü. 1981'de Ekonomi Servisi Şefi olarak Cumhuriyet'te çalışmaya başladı, ekonomi sayfasını yönetmenin yanı sıra, haftalık söyleşilerle ve köşe yazılarıyla ekonomi gazeteciliğinin gelişme sürecine katkıda bulundu.

1992 yılında Cumhuriyet'ten ayrıldıktan sonra köşe yazarı olarak Sabah gazetesine geçti. Köşe yazarlığını 1993'ten itibaren Milliyet gazetesinde sürdürdü.

2013 yılında Dünya gazetesinde ekonomi yazılarına başladı. Bir dönem T24'te de yazdıktan sonra Mayıs 2016'da, 24 yıl aradan sonra Cumhuriyet gazetesine döndü, ancak kısa bir süre sonra ayrıldı. Bu süreçte Dünya gazetesindeki yazılarına devam etti.

Osman Ulagay, gazete yazılarının yanı sıra çok sayıda kitap çalışmasına imza attı. "Küreselleşme Korkusu ve 2001 Krizi" adlı kitabıyla 2001 yılında Sedat Simavi Gazetecilik Ödülü'nü kazandı.

Kitapları

- Küreselleşme Korkusu ve 2001 Krizi

24 Ocak Deneyimi Üzerine

Özal Ekonomisinde Paramız Pul Olurken Kim Kazandı Kim Kaybetti?

Özal'ı Aşmak İçin

Enflasyonu Aşmak İçin

- Krize Adım Adım / Günah Sayılan Kehanet

Aklınla Uçur Beni

Küreselleşme Korkusu

Quo Vadis? Küreselleşmenin İki Yüzü

- Küresel Çöküş ve Kapitalizmin Geleceği

- Hedefteki Amerika / 11 Eylül Şoku

Tepki Cephesi / Piyasa İmparatorluğuna Karşı AB-Türkiye Yol Ayrımı

AKP Gerçeği ve Laik Darbe Fiyaskosu

- Türkiye Eskisi Gibi Olmayacak

Türkiye Kime Kalacak / Başbakan'ın Yazdırdığı Kitap

- Dünya Trump'a mı Kalacak?

 

 

Yazarın Diğer Yazıları

AKP'nin ve Erdoğan'ın geleceği tartışılıyor

Bu gidişatın AKP'nin hatta bir sonraki aşamada Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın siyasi geleceğine gölge düşürecek boyutlar kazanmasından endişe duyanlar arasında Erdoğan'ın yakınındaki kimselerin de bulunduğu ve rahatsız olmaya başladığı söyleniyor

AKP yandaşlar cennetinde "normalleşme" korkusu

Yandaşlar cennetinin nimetlerinden yararlanmış olanların "normalleşmeyi" önlemek için her şeyi göze almaları beklenebilir. Destekledikleri parti yani AKP, iktidarı ele geçirince devletin sahip olduğu olanaklardan yararlanarak kur garantili ihaleleri kapmaya, ormanları ve değerli arsaları ele geçirip malikanelere çevirerek sınıf atlamaya alışan büyük taahhüt ve inşaat şirketlerinden söz ediyorum. İktidarın ve yandaşlarının "normalleşme"ye hiç sıcak bakmamaları da gayet doğal bu nedenle

Sen ne efsunkâr imişsin ey demokrasi

Galiba küreselleşmenin ve dijital devrimin dönüştürdüğü bir dünyada çoğulcu demokrasinin de ciddi bir dönüşüme ihtiyacı var. Bunu erken kavrayan ülkeler ve liderler geleceğe damga vurabilir belki de

"
"