Çatalca Tren İstasyonu
Fotoğrafta gördüğünüz Çatalca Tren İstasyonu, inşa edildiği günden itibaren çok sayıda tarihi hadiseye tanık oldu.
31 Mart 1325’te (13 Nisan 1909) İstanbul’da patlak veren isyanı bastırmak için
Selanik’ten yola çıkan “Hareket Ordusu”nun öncü birliği 16 Nisan’da Çatalca İstasyonu’na ulaştı. Telaşa düşen hükümet, üst düzey askeri ve sivillerden oluşan bir heyeti bu istasyona yolladı. Heyet, birliklerin İstanbul’a gelmesini biraz geciktirdiyse de sonuç değişmedi. 22-23 Nisan gecesi Mahmud Şevket Paşa’nın emriyle dört koldan İstanbul’a giren Hareket Ordusu isyanı bastırdı. 33 yıldır ülkeyi yöneten Sultan 2. Abdülhamid 27 Nisan’da tahttan indirildi ve Selanik’e gönderildi.
Aradan 15 yıl geçti. Bu kez Osmanlı hanedanının başka bir mensubu, Halife Abdülmecid Efendi, 4 Mart 1924 sabahı ailesiyle birlikte Çatalca tren istasyonuna getirildi.
Bir gün önce, Büyük Millet Meclisi’nde yapılan oturumda Hilafetin İlgasına ve Hânedân-ı Osmânî'nin Türkiye Cumhuriyeti Memaliki Haricine Çıkarılması Hakkındaki (431 Sayılı) Kanun kabul edilmişti.
Karar, son halife Abdülmecid Efendi’ye İstanbul Valisi Haydar Bey ve Polis Müdürü Saadettin Bey tarafından bildirildi. Ertesi sabah gün ağarmadan Abdülmecid Efendi ve ailesi otomobilleriyle getirildikleri Çatalca İstasyonu’nda bir süre ağırlandıktan sonra özel trene bindirilerek İsviçre’ye yollandı.[1]
Yani 100 yıl önce bugün, Türkiye tarihinin en keskin dönemeçlerinden biri yaşandı.
Ne zaman Çatalca’ya yolum düşse, beraber bisiklete bindiğim dostlarımı bu istasyona götürür, hikayesini anlatma ihtiyacı duyarım. Hatta Çanakkale Boğazı’ndan geçerken Necmettin Halil Onan’ın yamaca yazılmış olan “Dur yolcu! Bilmeden gelip bastığın/ Bu toprak, bir devrin battığı yerdir” şiiriyle karışık espri yaparım.
Son Halife Abdülmecid Efendi'nin "Sis" Tablosu
Hâl böyleyken, ironileri pek seven tarih baba, dün yeni bir sürpriz yaptı. 3 Mart 2024’te, yani Halifeliğin kaldırılmasının 100. yıl dönümünde, Tersane İstanbul’da bir sergi açılmasına vesile oldu.
İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun açılışını yaptığı sergiye Osmanlı hanedanının yegane ressam üyesi, Abdülmecid Efendi üç eser ile katıldı. Recaizade Mahmud Ekrem ile Abdülhak Hamid Tarhan’ın portrelerine, Sis tablosu eşlik ediyordu. Tevfik Fikret’in müze evi Aşiyan’da sergilenen son Halife’nin “Sis”i, dün Haliç kıyılarına geldi.
***
Halife Abdülmecid Efendi 23 Ağustos 1944’te Paris’te hayatını kaybetti. İki gün sonra Müttefik orduları dört yıldır Nazilerin işgali altındaki şehre giriyordu.
Tarih baba biz çocuklarıyla eğlenmeyi çok seviyor... Kesin!
Aydan Çelik kimdir?
Aydan Çelik 1966 yılında Gürün'de doğdu.
İstanbul Ünivesitesi'nde İşletme ve İktisat Tarihi, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi'nde Heykel okudu.
Çizgi film stüdyolarında, reklam ajanslarında, gazetelerde, dergilerde, yayınevlerinde çalıştı.
Erken yaşta bağlandığı bisiklet sporu vesilesiyle Eurosport Türkiye'de konuk yorumcu oldu.
Açık Radyo'da Esra Ertan'la birlikte Şeytan Arabası adında bisiklet programı yaptı.
2006'da Tarih Vakfı Yurt Yayınları'ndan Mişli Geçmiş Zaman adını taşıyan karikatür albümü yayımlandı.
Devam eden yıllarda Bi Tur Versene, İstanbul Bisiklet Rehberi ve Bisiklet Manifestosu adında bisiklet temalı üç kitabı okurla buluştu.
2013'te Cumhurbaşkanlığı Türkiye Bisiklet Turu'nun 50. yaşı için "Pardus" adında bir maskot tasarladı.
Toplumsal Tarih, Cyclist Türkiye, Socrates dergileri yayın kurulu üyesi.
Halen çiziyor, yazıyor, bisiklet üstünde çocukluğunu arıyor.
|
[1] Bazı kaynaklar trene biniş tarihinin 4 değil, 5 Mart olduğunu söylüyor.
